پایگاهی برای دسترسی رایگان به بیش از ۱۴ میلیون مقاله علمی معتبر

شنبه ۱۶ اردیبهشت ۱۳۹۶ - ۱۳:۰۰
مطالعه 2 دقیقه
پایه‌گذار پایگاه i4oc اعلام کرد که اکنون فهرست ارجاعات ۱۴ میلیون مقاله‌ی علمی به‌ رایگان برای همه قابل دسترسی است.
تبلیغات

 هنگامی که می‌خواهیم برای یک مقاله‌ی علمی غیر رایگان پول بپردازیم، بررسی فهرست مراجع آن مقاله یکی از بهترین راه‌ها برای سنجش اعتبار آن است. به این ترتیب اگر مراجع مقاله‌ی مورد نظر، معتبر و قابل اعتنا نباشند؛ می‌توانیم از هدر رفتن پولمان جلوگیری کنیم. البته پیش از این دسترسی رایگان به این فهرست مراجع امکان‌پذیر نبود؛ اما اکنون پایگاه‌هایی شکل گرفته‌اند که امکان دسترسی آزاد به این منابع را فراهم می‌کنند.

پایگاه اینترنتی i4oc سعی دارد فهرست ارجاعات مقالات علمی، رایگان و قابل دسترسی همگانی باشد. در این وب‌سایت‌، این‌گونه توضیح داده شده است:

امکان ارجاع به منابع علمی معتبر، رشته‌ای است که داشته‌های علمی و فرهنگی ما را قوام می‌بخشد. این امکان، سنگ بنا و اعتبار واقعیت‌هایی است که ما می‌دانیم.

علاوه بر این، مقالات کمک می‌کنند تا مشارکت‌های علمی، با ذکر نام، توجه و ارزشی درخور دریافت کنند. همچنین بررسی ارجاعات، راه مؤثری برای ارزیابی ارزش علمی یک پژوهش و تأثیرگذاری آن است. در مجموع، ارجاعات مهم‌ترین ابزار برای پویش، فراگیر شدن و ارزیابی تمام دانش تحقیقاتی هستند. آغاز این حرکت، سال پیش و با همکاری بنیاد ویکی‌مدیا به همراه پنج نهاد دیگر از جمله Public Library of Science و eLife بود و اکنون با اضافه شدن ۲۹ ناشر و مجله‌ی علمی دیگر، دسترسی رایگان اینترنتی به ارجاعات ۱۴ میلیون مقاله ممکن شده است. داریو تارابورلی، مدیر ارشد بخش تحقیقاتی بنیاد ویکی‌مدیا، در مصاحبه خود با نیچر اعلام کرد:

برای نخستین بار در تاریخ، امکان ارجاع به داده‌های مستند و معتبر بزرگ‌ترین ناشران علمی جهان، بدون نیاز به پرداخت حق نشر در دسترس عموم قرار گرفته است. این داده‌ها تاروپود تمام دانش ما هستند.

قبل از این تنها یک درصد از داده‌های بخش ارجاع مقالات از طریق وب‌سایت‌های ساینس و اسکوپوس به‌صورت رایگان قابل دسترس بود. این دو ناشر سرشناس، داده‌های مرتبط را در وب‌سایت کراس‌رف که از سال ۲۰۰۰ پایه‌گذاری شده است، منتشر می‌کردند. در نتیجه‌ی تلاش‌های i4oc، اکنون آن میزان یک درصدی به ۴۰ درصد ارتقاء یافته است و هدف‌گذاری شده تا به‌زودی به ۱۰۰ درصد برسد. البته ناشران و پایگاه‌های دسترسی آزادی که بیش از پیش به i4oc می‌پیوندند نیز زمینه‌ی این پوشش ۱۰۰ درصدی را فراهم می‌آورند. این امر به فرآیند داوری همتا که اساس اطمینان‌پذیری داده‌های علمی است نیز کمک شایانی خواهد کرد. همچنین ناشران، سرمایه‌گذاران و پژوهشگران به‌راحتی قادر به پیگیری تأثیر مقالات خود و ارجاع‌های داده‌شده به آن‌ها در مقالات دیگر خواهند بود. درنهایت i4oc امیدوار است با دسترسی آزاد همگانی به این داده‌ها، تشخیص و تصحیح ایرادات فرآیند ارجاع سریع‌تر صورت پذیرد و امکان رشد ایده‌ها و تحقیقات با تشکیل یک پایگاه جامع دسترسی آزاد، بیشتر فراهم شود.

تبلیغات
داغ‌ترین مطالب روز

نظرات

تبلیغات