اخیرا لایحه بودجه سال ۹۷ از طرف دولت تقدیم مجلس شورای اسلامی شده و این لایحه در حال بررسی توسط نمایندگان مجلس است. در تبصره ۱۸ لایحه اشاره شده است که دولت قصد دارد با افزایش حامل‌های انرژی، میزان درآمد خود را به ۱۷,۴۰۰ میلیارد تومان افزایش دهد. هرچند در این تبصره به‌صراحت نامی از حامل‌های انرژی که قرار است گران شود، برده نشده است؛ اما با توجه به صحبت‌های مسئولان به نظر می‌رسد که یکی از حامل‌های انرژی که مشمول این افزایش قیمت خواهد شد، بنزین است و قیمت احتمالی آن ۱۵۰۰ تومان خواهد بود.
در همین راستا و با توجه به تجربه دو سال اخیر، به نظر می‌رسد که نظام تک نرخی بنزین مورد توجه دولت است و در نتیجه همه مصرف‌کنندگان بنزین با افزایش قیمت یکسانی مواجه خواهند شد. با در نظر رفتن شیوه تک نرخی بنزین به قیمت ۱۵۰۰ تومان، به همه مردم فشار اقتصادی وارد خواهد شد و در نتیجه میزان نارضایتی عمومی از دولت نیز افزایش خواهد یافت؛ اما اگر دولت نظام دونرخی را برای افزایش قیمت بنزین اجرا کند، عموم مردم از افزایش قیمت بنزین مصون می‌مانند و در نتیجه نارضایتی عمومی از دولت نیز متعاقبا کاسته می‌شود.
بر اساس آخرین اطلاعات سامانۀ هوشمند سوخت، حدود ۷۰% مصرف‌کنندگان به میزان کمتر از ۸۰ لیتر در ماه بنزین مصرف می‌کنند. در این صورت می‌توان میزان بنزین یارانه‌ای را ۸۰ لیتر در ماه و به قیمت ۱۰۰۰ تومان در نظر گرفت و قیمت بنزین بالای ۸۰ لیتر را برابر بنزین آزاد یعنی در حدود ۲۰۰۰ تومان تعیین کرد.
اما در رابطه با برق و گاز دولت این اجازه را دارد تا قیمت این حامل‌های انرژی را با توجه به تبصره ۱۴ که مربوط به قانون هدفمندی یارانه‌ها است، افزایش دهد.
بررسی روند افزایش قیمت برق طی سال‌های اخیر نشان می‌دهد که وزارت نیرو طی سال‌های ۹۳ تا ۹۵ سه مرتبه تعرفه‌های برق را به میزان ۲۴% ، ۱۰% و ۱۰% در بخش خانگی افزایش داد؛ اما در هر سه مرتبه، هیچ تفاوتی بین مشترکان کم‌مصرف و پرمصرف قائل نشد. این امر در حالی است که با توجه به نظام‌های تعرفه‌گذاری دنیا و در راستای اصلاح الگوی مصرف، باید بین مشترکان کم‌مصرف و پرمصرف تفاوت قائل شد. در همین راستا ضروری است که در صورت تصمیم دولت برای افزایش قیمت برق سال آتی، قیمت برق مشترکان کم‌مصرف ثابت بماند و تنها قیمت برق مشترکان پرمصرف افزایش یابد. با توجه به یارانه‌ای بودن برق بخش خانگی، این امر نیز عادلانه‌تر شدن توزیع یارانه برق بین مشترکان را تسریع خواهد کرد.
در رابطه با گاز خانگی نیز روندی مشابه برق وجود دارد و سیاست‌های قیمت‌گذاری بر پایه حمایت از مشترکان کم‌مصرف نیست؛ بنابراین احتمالا در صورت افزایش قیمت گاز، همه مشترکان با یک درصد مشمول افزایش قیمت قرار خواهند گرفت.
در مجموع، ضروری است که در صورت افزایش قیمت بنزین، برق و گاز خانگی، دولت از مشترکان کم‌مصرف حمایت کند و قیمت حامل‌های انرژی این مشترکان را افزایش ندهد. ثابت نگه‌داشتن قیمت انرژی مشترکان کم‌مصرف و تمرکز بر افزایش قیمت انرژی مشترکان پرمصرف علاوه بر کنترل روند مصرف انرژی در کشور، اهداف برنامه ششم توسعه اقتصادی را نیز سریع‌تر محقق خواهد کرد.
نظرات