دانشمندان پروتئین انسانی را کشف کردند که از تکثیر ویروس Zika و مرگ سلولی جلوگیری می کند

سه‌شنبه ۱۸ خرداد ۱۳۹۵ - ۲۰:۰۰
مطالعه 5 دقیقه
از زمان شیوع ویروس زیکا تلاش‌های زیادی از سوی محققان برای یافتن راهی برای جلوگیری از شیوع و در نهایت درمان آن صورت گرفته است. به تازگی تیمی از مرکز پزشکی تگزاس تحقیقاتی در این زمینه صورت داده‌اند که به نظر می‌رسد آغازی برای جلوگیری و درمان زیکا باشد. با زومیت همراه باشید.
تبلیغات

دانشمندان بالاخره متوجه شدند که ویروس زیکا دقیقا با بدن انسان چکار می‌کند. یافته‌های جدید توضیح می‌دهد که چرا وقتی این ویروس تا این حد آثار مخربی روی بد انسان دارد، تا ماه‌ها شیوع آن در بدن قابل شناسایی نیست. 

مطالعه جدیدی که در این زمینه صورت گرفته نشان می‌دهد که نه تنها این ویروس به طور مستقیم به سراغ سلول‌های پیش ساز مغز می‌رود و مانع حدود ۲۰ درصد از آن‌ها برای تشکیل سلول‌های عصبی جدید می‌شود بلکه این کار را بدون این که سیستم ایمنی بدن متوجه شود انجام می‌دهد و برای هفته‌ها در مغز تکثیر می‌شود. 

خبر خوب این است که با فهم بهتر این که این ویروس چطور در بدن انسان شیوع پیدا می‌کند، دانشمندان مرکز پزشکی تگزاس راهی برای مبارزه با آن پیدا کرده‌اند.

مطالعات نشان داده‌اند که پروتئین کوچکی با نام  IFITM3 که بطور طبیعی در بدن تولید می‌شود می‌تواند توانایی ویروس Zika را در عفونی کردن سلول‌های مغز هم در انسان و هم در موش‌ها کاهش دهد و حتی می‌تواند از مرگ سلول‌های آلوده شده با ویروس هم جلوگیری کند. 

آبراهام برس- یکی از اعضای تیم تحقیقاتی در این زمینه می‌گوید:

این کار نشان دهنده اولین نما از نوع دفاع سلول‌های ما در برابر حملات ویروس زیکا است. نتایج مطالعات ما نشان می‌دهند که ویروس زیکا نقطه ضعفی دارد که می‌توانیم از آن برای جلوگیری یا توقف شیوع ویروس استفاده کنیم. 

از زمانی که صحبت در رابطه با این ویروس آغاز شده، شاهد شیوع کُند ولی مداوم این ویروس بوده‌ایم  و حالا شاهد ۵۲ کشور شامل برزیل، کوبا، گینه نو و فیلیپین هستیم که این ویروس به یکباره از آن‌ها سر در آورده است. 

در حال حاضر ۵۲ کشور با ویروس زیکا دست به گریبان هستند

کشورهایی مثل امریکا، بریتانیا و استرالیا هم نمونه‌هایی از مسافران برگشتی به خود را شناسایی کرده‌اند و امریکا به تازگی تولد دومین کودک مبتلا به این ویروس را تایید کرده است.

از سوی دیگر دانشمندان بالاخره موفق شده‌اند تا مکانیزم بیولوژیکی که ویروس Zika  را به Microcephaly (اختلال عصبی نادر و ویرانگری که باعث می‌شود نوزادان جمجمه‌ها و مغزهای کوچکی داشته باشند) مرتبط می‌کند، پیدا کنند. سازمان بهداشت جهانی (WHO) در ماه آوریل اعلام کرد که این ویروس دلیل تولد نوزادان معیوب در کشورهای تحت تاثیر این ویروس است. 

حالا احتمالا پاسخی برای این اپیدمی که طی ۱۲ ماه گذشته امریکا و کشورهای حوزه اقیانوس آرام را درنوردیده است داریم و آن هم این است که این ویروس در تمام این مدت در بدن‌های ما پنهان بوده است. 

مقادیر بیشتر IFITM3 غشای سلول را تغییر می‌دهد و با سخت‌تر کردن آن، ویروس را برای ورود به آن به زحمت می‌اندازد

برس و تیم او فعالیت‌های پروتئین IFITM3 را در رابطه با سرایت‌های نوظهور این ویروس بررسی کرده‌اند و متوجه شده‌اند که افرادی که نوع ژنتیکی ژن IFITM3 را دارند مستعد پذیرش  انفولنزاهای شدید توسعه یافته هستند. ظاهرا این مورد برای افراد اروپایی کم ولی برای آسیایی‌ها و افراد ساکن در مناطق میکرونزی متداول‌تر است.

این تیم پس از کار روی ویروس dengue و سایر ویروس های مرتبط با زیکا،‌ به مدارکی دست یافت که نشان می‌داد IFITM3 می‌تواند جلوی تکثیر ویروس در سلول‌های سالم را بگیرد؛ بنابراین سطح این پروتئین را در موش و انسان افزایش دادند تا مشاهده کنند چطور بر میزان سرایت ویروس زیکا تاثیر می‌گذارد. 

شیوع زیکا

در هر دو مورد، محققان متوجه شدند که مقادیر بیشتر IFITM3 غشای سلول را تغییر دادند و با سخت‌تر کردن آن، ویروس را برای ورود به آن به زحمت انداختند. اگر سلول‌ها مقادیر کمتری IFITM3 داشتند در این صورت ویروس‌ها به راحتی وارد سلول شده و به تکثیر می‌پرداختند. در تصویر سمت چپ شیوع زیکا را در حالتی که سلول‌ها را آلوده کرده مشاهده می‌کنید و تصویر سمت راست زمانی است که مقادیر IFITM3 بیشتر شده است در این حالت همان مقدار ویروس وجود دارد با این تفاوت که جلوی تکثیر آن‌ها گرفته شده است.

جورج ساویدیس از اعضای این تیم تحقیقاتی می‌گوید:

در نتیجه ما می‌بینیم که IFITM3 به سلول‌های ما اجازه می‌دهد تا ویروس‌ها را در خود قرنطینه کنند و از تکثیر این ویروس‌ها و سرایتشان به سلول‌های همسایه جلوگیری می‌کنند. ما فکر می‌کنیم این امر حتی میزان مرگ و میر سلول‌ها بواسطه ویروس زیکا را نیز کاهش می‌دهد.

بنابراین از این صحبت‌ها به چه نتیجه‌ای می‌رسیم؟ تاثیر این پروتئین تنها روی سلول‌های انسانی و موشی امتحان شده که در محیط آزمایشگاه پرورش یافته‌اند ولی نیاز است که این پروتئین‌در مناطق اصلی شیوع این ویروس نیز تست شود تا بتوانیم در رابطه با ساخت واکسنی علیه ویروس زیکا هیجان زده شویم. 

در حال حاضر هیچ روش پیشگیری و درمانی برای ویروس زیکا وجود ندارد

تیم تحقیقاتی در نظر دارد تا یافته‌های خود را روی موش‌هایی که کمبود IFITM3 دارند نیز امتحان کند تا ببینند آیا آن‌ها مستعد پذیرش تاثیرات این ویروس هستند یا خیر. آن‌ها همچنین بدنبال پیدا کردن مولکول‌هایی هستند که سطح IFITM3 را در بدن زیاد می کنند که البته می‌توان این مولکول‌ها را در قالب داروی جداگانه‌ای توسعه داد که نه تنها منجر به مبارزه با زیکا شود بلکه به نابودی ویروس‌های مرتبط دیگر هم کمک کند. در حال حاضر هیچ درمان یا پیشگیری برای ویروس Zika وجود ندارد. 

برس در نهایت معتقد است:

داده‌های زیادی توسط ما و دیگران در این زمینه نشان می‌دهد که IFITM3 تاثیر زیادی در جلوگیری از بسیاری از ویروس‌های نوظهور نظیر dengue، Zika و Ebola داشته است. حالا با داشتن نتایج اخیر خود در رابطه با ویروس Zika‌، حالا حتی موضوع مهم‌تر این است که ببینیم IFITM3 چطور این ویروس‌ها را مهار می‌کند و این که چطور از این دانش برای جلوگیری و حتی درمان این ویروس اقدام کنیم. 
تبلیغات
داغ‌ترین مطالب روز

نظرات

تبلیغات