گوگل ، اپل و نتفلیکس: رقابتی بزرگ برای در اختیار گرفتن کنترل تلویزیون‌‌ها (قسمت دوم)

در قسمت اول این سری مقالات، به تلاش‌های کمپانی‌های سنتی و تلویزیون‌های پولی برای مبارزه با اپل، گوگل و نتفلیکس و باقی ماندن در میدان رقابت اشاره کردیم. امروز با هم به بررسی راهکارهای اپل، گوگل و نتفلیکس برای دست یافتن به سهم بیشتر در این بازار می‌پردازیم. البته به دلیل شباهت استراتژی‌های این سه کمپانی، بیشتر به بحث در مورد گوگل می‌پردازیم.

کمپانی‌های سنتی تلویزیونی خود را درگیر چالشی بزرگ می‌بینند؛ چرا که ممکن است تا چند سال دیگر راهی به جز خروج و اعلام شکست برای آنها باقی نماند. این شرکت‌ها لیست محتوای شبکه‌های خود را از کمپانی‌هایی همچون Gracenote و Rovi (که تلاش می‌کنند داده را از هر شبکه‌ و کانال کابلی بسته به محل مورد نظر و میزان دسترسی عمومی بگیرند) تهیه می‌کنند. اطلاعات مذکور از طریق ایمیل یا حتی فکس منتقل می‌شود. Gracenote و Rovi اطلاعات را همانند تلویزیون‌های معمولی، برای سرویس‌های آنلاین جمع آوری می‌کنند؛ بنابراین نیازی به رعایت قوانین جدید تعیین شده توسط FCC برای داشتن یک موتور جستجوی تلویزیونی نیست. پاول استاتکوپولس از کمپانی Rovi می‌گوید که ما متاداده‌های مخصوص خود را داریم که تمامی تهیه‌کنندگان کابلی را در آمریکا پوشش می‌دهد. ما این خطوط و کاتالوگ‌های آنها را با تهیه‌کنندگان بزرگ و آنلاین ویدیو مطابقت داده‌ایم تا یک جستجوگر بی‌نقص را در سه سال آینده ایجاد کنیم. کمپانی Rovi با سامسونگ نیز برای افزودن قابلیت جستجوی یونیورسال به تلویزیون‌های هوشمند این شرکت همکاری کرده است.

داده‌های گفته شده، برای ساخت برنامه‌ای مخصوص استفاده می‌شوند. این برنامه که پیل (Peel) نام دارد، از این داده‌ها به گونه‌ای استفاده می‌کند که بتواند به راحتی یک گوشی هوشمند را به کنترلی تبدیل می‌کند که می‌توان آن را هم به عنوان یک «کنترل جستجوی» یونیورسال و هم به عنوان یک «ریموت کنترل» یونیورسال برای هر دستگاهی استفاده کرد. از گوشی مورد نظر می‌توان برای ناوبری محتوای موجود در شبکه‌های تلویزیونی کابلی و ست‌تاپ باکس نیز استفاده کرد. البته پیوستن به این سیستم و استفاده از چنین داده‌هایی برای استارت آپ‌های نوپا ارزان تمام نخواهد شد. جرمی تومن، مدیر اجرایی سابق شرکتی به نام دیجیت مدیا (Dijit Media) است. این کمپانی برنامه‌ای مشابه پیل ساخته بود؛ اما اکنون دیگر وجود ندارد (از بین رفته است). جرمی می‌گوید: «دیجیت مدیا بیش از هرچیزی بر روی داده‌ها سرمایه‌گذاری کرد. اما ورشکست شد. چون هرگز نمی‌توان با شرکت‌های Comcast و DirectTV به توافق رسید که لایسنس رایگانی از این اطلاعات را در اختیار شرکت دیگری بگذارند.»

این سرویس‌های آنلاین تی‌وی پلاس، چیزی شبیه کامپیوترهای ماژولار هستند، این حرف را بدان دلیل می‌زنیم که هر زمان قصد استفاده از شماری از برنامه‌های مورد نظر خود را داشته باشید، این سرویس‌ها فورا آنها را گرد هم می‌آورند. قوانینی که اخیرا توسط FCC تصویب شده‌اند، این امکان را فراهم می‌کنند که بتوانید هر تلویزیون کابلی یا ماهواره‌ای را با برنامه‌های اینچنینی هماهنگ کنید. البته این برنامه‌ها به اندازه‌ی آمازون، نتفلیکس یا هولو برای شما کاربرد نخواهند داشت. محدودیت‌هایی در این امر وجود دارد. مثلا اگر دوست دارید فیلم‌هایی همچون «نارنجی، مشکی جدید است» (Orange Is The New Black) را تماشا کنید، باید از برنامه‌ی مخصوص نتفلیکس استفاده کنید. حتی اگر خودتان توسعه دهنده هم باشید، نمی‌توانید برنامه‌ی دلخواه خود را ساخته و با آن به تماشای فیلم بپردازید، زیرا برای این کار به مجوز FCC نیاز دارید و از آنجا که این مجوز مخصوص تلویزیون‌های کابلی و ماهواره‌ای است، قطعا به شما داده نخواهد شد. برای اطمینان، در این مورد از FCC سوال شده و جواب آنها نیز بدین صورت بوده است: «اختیارات قانونی ما تنها در حوزه‌ی تلویزیون‌های مرتبط با کابل و ماهواره است و با قوانین ویدیوهای آنلاین هیچ ارتباطی ندارد.»

قوانین تصویب شده از سوی FCC، حداقل موجب شده است که بتوان سرویس‌های هر نوع ارائه دهنده‌ی پولی تلویزیون را بر روی دستگاه‌های شناخته شده استفاده کرد. بسته به شرکت‌های کابلی انجام دهنده، این مورد می‌تواند خوب یا بد باشد. مثلا کمپانی تایم وارنر کیبل برنامه‌ای برای رکو (Roku) دارد، اما کام‌کست فاقد چنین ابزاری است. اما قرار است FCC تا کجا برود؟ اپل به دلیل تاکید بر تامین امنیت کاربران، به خودی خود دارای روند طولانی و دشواری در پذیرش برنامه‌ها برای آیفون و آیپد است. حال آیا FCC هم در گیر این مساله شده و این روند را سخت‌تر می‌کند؟ اپل و گوگل مدت‌هاست که آمازون پرایم را از اپل تی‌وی و کروم کست حذف کرده‌اند. این بهمعنای آمادگی آنها برای ارائه‌ی سرویس‌های مشابه است، اما ظاهرا تاکنون موفقیتی کسب نکرده‌اند.

بالاخره بحث به غول ۵۳۰ میلیارد دلاری مانتین ویو هم رسید. گوگل بزرگترین طرفدار گشایش استریم تلویزیون‌های پولی است، که البته چیز جدیدی هم نیست. گوگل با ارائه‌ی گوگل تی‌وی (Google TV) در سال ۲۰۱۰ در این زمینه تلاش کرد و البته به طرز رقت‌انگیزی شکست خورد. گوگل تی‌وی بر روی تلویزیون‌ها و ست‌تاپ باکس‌ها نصب شده و رابط کاربری و موتور جستجویی یکپارچه را برای دریافت و پخش ویدیو ارائه می‌داد. اما رابط کاربری و ریموت آن به طرز عجیبی پیچیده بودند. از سویی دیگر، گوگل با ارائه‌ی رایگان بهترین ویدیو‌های شرکت‌های استریمی همچون هولو، موجب عصبانیت و اعتراض آنها شد.

بله، این بار نوبت کمپانی‌های کابلی و ماهواره‌ای است که عصبانی شوند. البته برای عصبانیت به دلایل قانع‌کننده نیاز ندارید. برخی از این کمپانی‌ها نیز دلایلی ضعیفی دارند. مثلا می‌گویند گوگل محتوای ما را دزدیده است! در حالی که این محتوا در انحصار آنها نیست و گوگل دوست دارد برای جذب مشتری، آنها را به صورت رایگان به کاربران عرضه کند! شاید اگر به جای این کمپانی‌ها باشیم، این کار را عصبانی‌کننده بدانیم؛ اما از منظر یک کاربر، این کار کاملا قانونی و حتی از جهاتی مهربانانه و انسان دوستانه است! ست‌تاپ باکس‌ها و برنامه‌های جدید، تنها برای مشترکینی که بهای سرویس‌های تلویزیونی را پرداخت می‌کنند فعال هستند. FCC با تصویب این قوانین جدید، مشخص کرده است که نه گوگل و نه هیچ کس دیگر نمی‌توانند آگهی‌های بازرگانی یک کانال تلویزیونی را که شاید تنها منبع درآمد آن محسوب می‌شوند حذف کرده و آگهی‌ها یا محتوای دلخواه خود را به جای آن قرار دهند. این ادعایی است که بارها توسط کمپانی‌های تلویزیونی کابلی علیه گوگل و سایر شرکت‌های مشابه گفته شده است و FCC نیز برای جلوگیری از به وجود آمدن چنین مشکلاتی در آینده، این قوانین را تصویب کرد.

FCC هنوز نتوانسته است به روشنی دریابد که کمپانی‌هایی همچون گوگل و مشابه آن، دقیقا از چه راهی می‌خواهند تبلیغات کرده و درآمد کسب کنند. ممکن است این کمپانی‌ها تبلیغات اضافی را در لابلای برنامه‌های پخش شده از کانال‌ها قرار دهند، یا آنها را بر روی صفحه‌ی اول برنامه‌ها و صفحه‌ی هوم دستگاه‌های خود نمایش دهند یا هنگام جستجو در بین ویدیوها، محتوایی که صاحبانشان بابت آنها به گوگل پول پرداخته‌اند را در بالای لیست جستجو نشان دهند. شاید هم تمامی این روش‌ها را برای انجام تبلیغات برگزینند. یکی از سخنگویان کمپانی گوگل در گفتگو با وبسایت فست کامپنی (Fastcompany) گفته است :«تبلیغات ما بدین صورت انجام نخواهد شد.» گرچه گوگل از نشان دادن برنامه‌ی مخصوص تلویزیون خود به فست کامپنی خودداری کرده است، اما یکی از منابع نزدیک به گوگل، صحت حرف‌ آنها را تایید کرده است. او می‌گوید که گوگل در این برنامه نه تبلیغات اضافه قرار داده و نه اقدام به قرار دادن محتوایی خاص در بالای لیست جستجو در ازای دریافت پول می‌کند.

البته این بدان معنا نیست که گوگل از این کار کسب درآمد نخواهد کرد. نه تنها گوگل، بلکه هیچ کمپانی دیگری معمولا کاری را به صورت رایگان انجام نمی‌دهند. مطمئنا این کمپانی راه‌هایی نیز برای تامین هزینه‌های این کار یافته است. اما این راهکارها چه هستند؟ گفته می شود که گوگل از راه فروش تبلیغات یا جمع‌آوری و فروش دسته‌جمعی اطلاعات غیر محرمانه‌ی کاربران به کمپانی‌های مختلف یا هر دوی این روش‌ها کسب درآمد خواهد کرد. راه دوم مخالفان بسیاری دارد و دلیل آن هم ترس از به خطر افتادن حریم خصوصی است. البته گوگل همین حالا هم از این راه درآمد کسب می‌کند. بسیار مایه‌ی شگفتی خواهد بود اگر گوگل سرویسی بسازد که به جذب کاربران به سوی نرم‌افزار اندروید تی‌وی (Android TV) منتهی شود، اما در ازای آن هیچ پولی دریافت نکند. کمپانی‌های تلویزیونی کابلی و ماهواره‌ای با تبعیت از هالیوود، در این مسیر با تازه‌واردان یعنی گوگل، اپل و نتفلیکس به مبارزه خواهند پرداخت. این رویارویی بسیار پیچیده‌تر از آن چیزیست که در ابتدای مقاله فکر می‌کردیم. آن‌قدر پیچیده که ما را ترغیب می‌کند این ماجرا را رها کرده و به دغدغه‌های روزمره‌ی خود بپردازیم. تنها یک چیز قطعی در این مورد می‌توان گفت: