ثبت پایان‌ نامه‌ ها و مقالات در سامانه‌ irandoc الزامی شد

محمد فرهادی، وزیر علوم، تحقیقات و فناوری، با امضای آیین‌نامه‌ای، ثبت پروپوزال پایان‌نامه‌ی کارشناسی ارشد، رساله‌ی دکترای تخصصی (پارسا‌)، متن پایان‌نامه‌های کارشناسی ارشد و رساله‌های دکترای تخصصی دانشجویان و دانش‌آموختگان تمامی مؤسسه‌های دولتی و غیردولتی را ضروری و الزامی کرد.

وزیر علوم با امضای آیین‌نامه‌‌ی «ثبت و اشاعه‌ی پیشنهاده‌ها، پایان‌نامه‌ها و رساله‌های تحصیلات تکمیلی و صیانت از حقوق پدیدآوران در آن‌ها»، تمامی دانشگاه‌ها، پژوهشگاه‌ها و مؤسسه‌های آموزش عالی، پژوهشی و فناوری دولتی و غیر دولتی زیر نظر وزارت علوم را موظف کرد، پیشنهاده‌های پایان‌نامه‌ی کارشناسی ارشد، رساله‌ی دکترای تخصصی مصوب و همچنین متن اصلی پایان‌نامه‌های کارشناسی ارشد و رساله‌های دکترای تخصصی دانشجویان خود را پس از دفاع در سامانه‌های اطلاعاتی ایرانداک ثبت و تائید کنند. متن کامل این مقالات و پایان‌نامه‌های علمی باید در قالب مورد نظر irandoc و به شیوه‌ای که ایرانداک تعیین می‌کند، بارگذاری شود.

بر اساس این آیین‌نامه، مؤسسه‌ها موظفند متن کامل پایان‌نامه‌های کارشناسی ارشد و رساله‌های دکترای تخصصی دانش‌آموختگانِ دست کم سه سال پیش خود را در سامانه‌های اطلاعاتی ایرانداک ثبت و تائید نمایند.

بر پایه‌ی این آیین‌نامه، مؤسسه‌ها موظف هستند، پیش از تصویب پرو‌پوزال پایان‌نامه‌ها و رساله‌ها و پس از دفاع آن‌ها، اصالت محتوای آن را با به کار بردن سامانه «همانندجو» بررسی کنند. بر همین اساس، تعیین اصالت محتوا در هر مدرک و داوری درباره‌ی آن، بر پایه‌ی گزارش همانندجو بسته به مورد، بر عهده‌ی مؤسسه‌ها است.

irandoc موظف است، اطلاعات کتاب‌شناختی، چکیده، ۲۰ صفحه‌ی نخست و فهرست منابع پارساها را پس از ثبت در سامانه‌های اطلاعاتی خود، به‌صورت رایگان منتشر نماید. متن کامل پایان‌نامه‌های کارشناسی ارشد و رساله‌های دکترا، به ترتیب پس از گذشت ۱۸ و ۳۰ ماه از تاریخ دفاع دانشجو در محیط وب منتشر می‌شود.

با اجرای این آیین‌نامه، ارزیابی و رتبه‌بندی مؤسسه‌ها توسط وزارت علوم، بر اساس میزان مشارکت در اجرای این آیین‌نامه و میزان همانندی پایان‌نامه‌ها و رساله‌های هر مؤسسه انجام خواهد شد.

به‌تازگی دو سامانه‌ی همانندجو و پیشینه‌ی پژوهش برای جلوگیری از کپی‌کاری در مقالات و حفظ حقوق مؤلف اثر در مقالات، پایان‌نامه‌ها و پروپوزال‌های دانشگاهی و علمی به بهره‌برداری رسیده بود.

با توجه به الزامی شدن استفاده از ایرانداک و راه‌اندازی دو سامانه‌ی جدید همانندجو و پیشینه‌ی پژوهش، انتظار می‌رود استفاده از پایان‌نامه‌های تکراری، دلالی پایان‌نامه‌ و مقاله و از بین رفتن حقوق مؤلفین آثار علمی به‌تدریج کاهش یابد و از بین برود.

توجه داشته باشید، نشانی اینترنتی اصلی ایرانداک (پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران)  www.irandoc.ac.ir است و دیگر سایت‌ها از جمله www.irandoc.com، تقلبی هستند و ارتباطی به ایرانداک ندارند.