کشف حفره‌هایی مرموز در سیبری

در جولای سال ۲۰۱۴ دامداران گوزن حفره‌ای با دهانه‌ی ۸۰ متری را در منطقه‌ی یامال روسیه پیدا کردند. پس از آن در همان ماه دو حفره‌ی دیگر در منطقه‌ی تازوسکی و شبه جزیره‌ی تایمیر کشف شد. تصاویر ماهواره‌ای چهار حفره‌ی دیگر را نشان داده‌اند که یکی از آن‌ها توسط بیست حفره‌ی کوچکتر احاطه شده است. در حال حاضر در دو حفره آب جمع شده و آن‌ها را به دریاچه تبدیل کرده است. تصاویر ماهواره‌ای حفره‌ای به نام B2 واقع در ۱۰ کیلومتری جنوب یواننکو را نشان می‌دهد که بر روی میدان گازی بزرگی در منطقه‌ی خودمختار یامالو-ننتس قرار گرفته است.

این تحقیقات ممکن است برای دانشمندان خطرات زیادی را در پی داشته باشد.

اگرچه منشاء این حفره‌ها هنوز هم تا حدودی ناشناخته باقی‌مانده است اما بسیاری از دانشمندان بر این باورند که این دهانه‌ها بر اثر انتشار گازهای پرفشار به خاطر ذوب یخ یا خاک منجمد در منطقه‌ی قطب شمال به وجود آمده است. تغییرات آب و هوایی، گرم شدن زمین و اثرات گلخانه‌ای می‌تواند اثرات غیر عادی زیادی به وجود بیاورد.

ولادیمیر رومانوسکی از دانشگاه فیربنکس آلاسکا در این باره می‌گوید:

به نظر من این حفره‌ها قطعاً به گرم شدن زمین ارتباط پیدا می‌کنند. مقادیر زیادی گاز تحت فشار، شامل عمدتا متان و مقداری دی اکسید کربن در زیر لایه‌ی منجمد دائمی اعماق زمین یا پرمافراست وجود دارد. با گرم شدن هوا و آب شدن یخ این لایه گازهای تحت فشار به سمت سطح زمین حرکت می‌کنند تا جایی که باعث تغییر شکل در سطح زمین و یا ایجاد تپه‌ای کوچک می‌شوند. در نهایت این گاز فشرده شده منفجر می‌شود و این حفره‌های مرموز را به وجود می‌آورد.

فوران گاز متان حتی ممکن است دلیل بسیاری از گم شدن‌ها در منطقه‌ی مثلث برمودا بوده باشد. در نوامبر سال ۲۰۱۴ دانشمندان به سفری تحقیقاتی برای مطالعه‌ی حفره‌ی یامال دست زدند که در طی آن تصاویر خیره کننده‌ای را ثبت کرده‌اند.

ولادیمیر پوشکارو مدیر مرکز اکتشافات روسیه در قطب شمال با کمک طناب به داخل دهانه‌ی حفره رفته و آن را از داخل مشاهده می‌کند.

در‌ سفر به درون این حفره‌ها فقط ۵ تا ۷ متر بالای آن‌ها بر اثر انفجار به وجود آمده است و بقیه‌ قبل از انفجار وجود داشته است.

فوران متان ممکن است با آتش همراه باشد. ساکنان در نزدیکی یکی از این حفر‌ه‌ها گزارش‌هایی از دیدن چند نور روشن در آن محل را داده‌اند. همین دلیل خطرناک بودن بررسی دهانه‌ها است زیرا دانشمندان نمی‌دانند انفجار احتمالی در چه زمانی رخ خواهد داد. دلیل آتش گرفتن متان هنوز مشخص نشده است. احتمال دارد اثرات طبیعی مانند رعد و برق به وجود آورنده‌ی آن باشند، اما امکان اینکه فوران‌های متان بدون اشتعال و فقط به دلیل فشار بالا صورت گیرد بیشتر است. این حفره‌ها فقط در زمانی که دما به حدی بالا برود که لایه‌ی پرمافراست ذوب شود به وجود خواهد آمد، اما اگر روند گرم شدن زمین ادامه پیدا کند شاهد تعداد بیشتری از این پدیده‌های غیر طبیعی و خطرناک خواهیم بود. سفره‌های گاز زیر زمینی در بسیازی از نقاط جهان وجود دارند و احتمالاً این پدیده در مناطقی مانند شمال کانادا به زودی تکرار خواهند شد.