۲۱ بهمن: سالگرد مرگ ویلهلم کونراد رونتگن کاشف اشعه‌ی ایکس

ویلهلم رونتگن در تاریخ ۲۵ مارچ سال ۱۸۴۵ در شهر لیناپ واقع در کشور آلمان متولد شد. وی در شرایطی که آموزش رسمی در دوره‌ی دبستان و دبیرستان را سپری نکرده بود تلاش کرد تا وارد دانشگاه اولترخت شود اما به همین دلیل نتوانست وارد دانشگاه شود سپس برای ورود به دانشگاه در امتحان ورودی زوریخ شرکت کرد و با قبولی در امتحان، اجازه ورود به دانشگاه را یافت. وی سال ۱۸۶۹ موفق شد دکترای خود را از این دانشگاه کسب کند.

بعد از پایان دوره‌ی دکترا رونتگن به عنوان استاد وارد دانشگاه استراسبورگ شد؛ ویلهلم رونتگن سال ۱۸۷۵ این دانشگاه را ترک و به عنوان استاد دانشگاه هوهنهایم مشغول فعالیت شد اما بعد از گذشت یک سال مجددا به دانشگاه استراسبورگ بازگشت و تا سال ۱۸۷۹ در این دانشگاه باقی ماند. وی در ادامه به عنوان رئیس دپارتمان فیزیک دانشگاه گیسن انتخاب شد و بار دیگر دانشگاه استراسبورگ را ترک کرد. ویلهلم رونتگن سال ۱۹۰۰ به دانشگاه مونیخ رفت و در این دانشگاه مشغول به کار شد.

دکتر رونتگن اقوام زیادی در آمریکا داشت و اواخر دهه‌ی ۱۹۰۰ به فکر تا به آمریکا مهاجرت کند و حتی دعوت به همکاری از دانشگاه نیویورک را نیز دریافت کرد. اما با بروز جنگ جهانی اول از تصمیم خود منصرف شد و تصمیم گرفت در آلمان باقی بماند. سال ۱۸۹۵ دکتر رونتگن شروع به تحقیقات و مطالعه دستگاه‌های خلاء مختلفی کرد که قبلا توسط دانشمندانی نظیر هاینریش هرتز، یوهان هیتورف، ویلیام کروکس، نیکولا تسلا و فیلیپ فون لنارد برای آزمایش‌های مختلف ساخته شده بود. در خلال یکی از همین آزمایش‌ها زمانی که به دستگاه خلا فون لنارد را بررسی می‌کرد متوجه پدیده‌ی عجیبی شد. دکتر رونتگن لوله کروکس خود را در کاغذ سیاهی پیچیده بود و با این حال مشاهده کرد که پرده آغشته به یک ماده فلوئورسنت که در نزدیکی لوله قرار داشت بدون علتی روشن می‌شود. بعد از اینکه تجربه را چند بار متوالی تکرار کرد چنین نتیجه گرفت که این عامل اسرارآمیز از کاتد ساطع نمی‌شود بلکه از صفحه آلومنیوم یا آنتی کاتد ساطع می‌شود. بدین ترتیب دکتر رونتگن اشعه‌ای را کشف کرد که مشخص نبود چیست و به همین خاطر نام این اشعه را ایکس انتخاب کرد.

این کشفِ دکتر رونتگن در راستای تحقیقات وسیع وی در خصوص الکتریسیته، نور و گرما بدست آمد. پرتو ایکس یا اشعه ایکس (اشعه رونتگن) نوعی از تابش الکترومغناطیسی با طول موج حدود ۰.۰۱ تا ۱۰ نانومتر معادل با ۳۰ پتاهرتز تا ۳۰ اگزاهرتز (۱۶ ۱۰×۳ تا ۱۹ ۱۰×۳ هرتز) و انرژی آن بین ۱۰۰ الکترون ‌ولت تا ۱۰۰ کیلو الکترون‌ ولت است. این اشعه در بلورشناسی و عکسبرداری از اعضای داخلی بدن و عکسبرداری از درون اشیای جامد و به عنوان یکی از روش‌های تست غیرمخرب در تشخیص نقص‌های موجود در اشیای ساخته شده (مثلاً در لوله‌ها و...) کاربرد دارد. دکتر رونتگن در سال ۱۹۰۱ به خاطر کشف اشعه ایکس اولین جایزه‌ی نوبل فیزیک را به خود اختصاص داد.

سرانجام دکتر رونتگن در تاریخ ۱۰ فوریه سال ۱۹۲۳ در شهر مونیخ در سن ۷۷ سالگی دیده از جهان فروبست. در سال ۲۰۰۴ عنصر ۱۱۱ جدول تناوبی به افتخار این دانشمند بزرگ رونگتنیم نامگذاری شد.