۱۷ شهریور: سالگرد درگذشت پرسی لی بارون اسپنسر مخترع دستگاه مایکروویو
۴۷ سال پیش در چنین روزی (۸ سپتامبر سال ۱۹۷۰)، پرسی لی بارون اسپنسر، مخترع آمریکایی که با اختراع دستگاه مایکروویو نام خود را در تاریخ علم و فناوری جاودانه کرده است، چشم از جهان فروبست. پرسی در ۱۹ جولای سال ۱۸۹۴ در شهر هاولند متولد شد. او زمانی که ۱۸ ماه بیشتر نداشت پدرش را از دست داد و مادرش او را نزد عمویش گذاشت و وی را ترک کرد.
سرنوشت تقدیر سختتری پیش روی پرسی قرار داده بود، پرسی زمانی که هفت سال داشت عمویش را نیز از دست داد و با توجه به این موضوع که زن عمویش که نقش مادر را در زندگی وی ایفا میکرد وضعیت مالی مناسبی نداشت، مدرسه را ترک کرد تا با کار کردن در همان سنین پایین بتواند به خانواده در تأمین مخارج زندگی کمک کند. اسپنسر در ۱۲ سالگی شروع به کار در یک آسیاب کرد و به این کار تا ۱۶ سالگی ادامه داد. پرسی در منطقهای دورافتاده زندگی میکرد که مردمش اطلاع زیادی از پیشرفتهای فناوری نداشتند در همین زمان او با خواندن روزنامههای محلی متوجه شده بود که قرار است آسیابها به برق مجهز شوند و تجهیزات آنها با برق کار کند.
با اطلاع از این موضوع پرسی شروع جمعآوری اطلاعات و شناخت دانش برق کرد تا بتواند برای کار در آسیابهایی که قرار بود با برق کار کنند درخواست ارائه دهد. زمانی که تجهیزات برقی وارد شهر شد، پرسی بهعنوان تکنسین برای راهاندازی تجهیزات اعلام آمادگی کرد و جزو سه نفری که برای این منظور انتخاب شدند قرار گرفت؛ حتی با وجودی که تحت هیچ آموزش فنی قرار نگرفته بود و تنها با مطالعه چند کتاب و انجام آزمایش توانسته بود مهارت لازم در حد یک تکنسین برق را کسب کند. در ۱۸ سالگی پرسی تصمیم گرفت وارد نیروی دریای آمریکا شود و با فعالیت در بخش ارتباطات بیسیم در خصوص این موضوع اطلاعات بیشتری کسب کند. زمانی که وارد نیروی دریایی شد، توانست خیلی زود بهعنوان تکنسین ارتباطات رادیویی شروع به کار کند. پرسی اسپنسر در خاطرات خود عنوان میکند بدون گذراندن هیچ دوره آموزشی و تنها با خواندن منابع آموزشی، بعد از فعالیتهای معمول در نیروی دریایی توانست مهارتهای لازم را کسب کند و بتواند به این موقعیت برسد.
پرسی اسپنسر به خاطر این موضوع که حتی دوره ابتدایی را به پایان نرسانده بود، در بعضی از علوم با مشکل روبرو بود که در همین دوران تنها با مطالعه کتابهای آموزشی توانست ریاضیات، مثلثات، شیمی، فیزیک و متالورژی را فراگیرد. پرسی به مطالعات و کار فنی ادامه داد تا اینکه در سال ۱۹۳۹ تبدیل به یکی از بزرگترین متخصصان طراحی لامپهای رادار شد. در آن دوران پرسی اسپنسر برای شرکت رایتون که زیر نظر وزارت دفاع آمریکا فعالیت میکرد، مشغول به کار بود. پرسی اسپنسر با طرحهای توجیهی و فنی فوقالعاده خود باعث شد شرکت رایتون برنده مناقصه ساخت و توسعه تجهیزات رادارهای جنگی با وزارت دفاع آمریکا شود و زیربنای موفقیتهای بعدی شرکت رایتون را فراهم کرد. این پروژه در خلال جنگ جهانی دوم بهعنوان دومین طرح مهم و حیاتی وزارت دفاع آمریکا بعد از پروژه منهتن برای بمبهای اتمی شناخته میشد. در همین دوران بود که اسپنسر موفق به بهبود و توسعه سیگنالهای رادیویی مایکروویو شد که بهعنوان هسته اصلی رادارها استفاده میشدند. بهمرور متخصصانی که زیر نظر اسپنسر کار میکردند از ۱۵ نفر به ۵۰۰۰ نفر افزایش یافتند و پرسی اسپنسر تبدیل به یکی از مهمترین و تأثیرگذارترین دانشمندان و متخصصین فناوریهای رادیویی پیشرفته در آمریکا شد.
جالب است که پرسی اسپنسر حتی تحصیلات ابتدایی را به پایان نرسانده بود و تمامی دانش خود را با مطالعه کتابهای علمی فراگرفته بود. در خلال یکی از آزمایشها زمانی که اسپنسر در کنار هسته یکی از رادارها ایستاده بود، متوجه ذوب شدن شکلاتی شد که در جیبش قرار داشت. در ابتدا اسپنسر دلیل این اتفاق را متوجه نشد؛ ولی با کمی آزمایشهای بیشتر با مواد غذایی مثل ذرت و تخم مرغ سرانجام دلیل این اتفاق را متوجه شد و همین موضوع باعث شد به فکر دستگاهی بیافتد که به کمک امواج مایکروویو بتواند باعث گرم شدن و پخته شدن مواد غذایی شود. در تاریخ ۸ اکتبر سال ۱۹۴۵ پرسی اسپنسر اختراع اجاق مایکروویو را به نام خود به ثبت رساند و در ابتدا این دستگاه را «راداررنج» نامید. درسال ۱۹۴۷ اسپنسر اولین نمونه تجاری این دستگاه را با ارتفاع حدودی ۲ متر و وزن ۳۴۰ کیلوگرم و با قیمت حدود ۲۰۰۰ تا ۳۰۰۰ دلار وارد بازار کرد. اما ساخت دستگاهی در ابعاد و قیمتی مناسبتر تا سال ۱۹۶۷ به طول انجامید تا نمونههای شبیه آنچه امروزه بهعنوان دستگاه مایکروویو میشناسیم با قیمت حدودی ۵۰۰ دلار وارد بازار شود. پرسی اسپنسر تا پایان در شرکت رایتون به فعالیت ادامه داد و تا مقام نایبرئیس و عضو ارشد هیئتمدیره شرکت پیش رفت. اسپنسر در دوران فعالیت در شرکت رایتون حدود ۳۰۰ پتنت به نام خود ثبت کرد.
نظرات