بررسی کارت گرافیک گیگابایت R9 280x WindForce 3X
کارت گرافیک Gigabyte R9 280X WindForce 3X OC همانطور که از نام آن مشخص است، یکی از تراشههای خوب AMD یعنی R9 280X را که شبیه به HD 7970 GHz Edition است را با سیستم خنککاری WindForce 3X گیگابایت و 3 گیگابایت حافظهی ویدیوی ترکیب کرده است. پسوند OC هم به اورکلاک بودن تراشه اشاره میکند. با بررسی تخصصی این محصول توسط زومیت همراه شوید.
تراشهی اصلی R9 280X: تاهیتی TX2 یا XTL؟
کارت گرافیک R9 280X Windforce 3X OC گیگابایت، یک R9 280X است به این معنی که مثل دیگر برندها از تراشهای به نام Tahiti استفاده میکند، اما موضوع کمی پیچیده میشود وقتی متوجه میشویم که دو نوع تراشه با همین نام وجود دارد. در واقع به ضربالمثل جدیدی مثل "هر تاهیتی، تاهیتی XTL نیست" میرسیم اما خوشبختانه آنچه در اختیار زومیت برای تست قرار داده شده، نسخهی جدید تاهیتی را در بر میگیرد.
نکتهی بسیار مهمی که قبل از بررسی تفاوت دو نوع مورد بحث باید متذکر شویم این است که در بررسی عمیق سری Radeon 200 ایامدی به این مهم اشاره شده که R9 280X یک کارت گرافیک کاملاً جدید نیست و تنها تغییرات کوچک آن را از HD 7970 GHz Edition متمایز میکند. هر دو کارت گرافیک، تراشهای با معماری GCN دارند. لیتوگرافی هر دو تراشه 28 نانومتری است. هر دو از TrueAudio پشتیبانی نمیکنند! سرعت هسته و حافظه نزدیک به هم است و حتی در بنچمارکهای مختلف، تفاوت زیادی بین دو کارت گرافیک وجود ندارد. تفاوت بزرگ در قیمت محصول بود که در رقابت با کارت گرافیکی مثل GTX 770 انویدیا، در زمان عرضه بسیار مناسب بود.
تاهیتی XT2 یکی از دو نسخهی R9 280X است. این تراشه همان تراشهی به کار رفته در HD 7970 GHz Edition است. البته کمی بهینه شده تا سرعت کلاک بالاتر و مصرف انرژی کمتری داشته باشد.
دومین نسخه که در محصول جدید گیگابایت دیده میشود XTL است. XTL یک قدم جلوتر از XT2 قرار میگیرد ولی از نظر کارایی تفاوت چندانی با آن ندارد. در واقع به نظر میرسد که ایامدی XTL را با پشتیبانی از واسطهای برنامهنویسی جدیدتر مثل DirectX 11.2 و معماری GCN 1.1 روانهی بازار کرده است.
اما بهتر است ابتدا به مشخصات اصلی تراشه بپردازیم و سپس در مورد تفاوتها بیشتر بحث کنیم. ببینیم GPU-Z چه اطلاعاتی در خصوص این محصول گیگابایتی به ما میدهد:
در اسکرینشات فوق میبینید که 2048 شیدر، حافظهی GDDR5 محصول Elpida، پهنای باند حافظه و نرخ خروجی بافت چه قدر است. اما نکتهی مهم سرعت هستهی کارت گرافیک است، 1100 مگاهرتز. در مورد HD 7970 GHz Edition، سرعت حالت Boost هسته، 1070 مگاهرتز بوده است که حالا با معرفی نسخهی جدید R9 280X به 1000 مگاهرتز تقلیل یافته است. البته در مورد مدل مرجع صحبت میکنیم که سازندگانی مثل گیگابایت سرعت آن را با مدارات خوبی و سیستم خنککاری کارآمد، کمی افزایش دادهاند. در ضمن نسخهی قبلی که تراشهی XT2 را یدک میکشید، سرعتی در حد HD 7970 GHz Edition دارد.
در وبسایت رسمی گیگابایت هم با چند مدل مختلف مواجه میشویم. نسخهی قدیمی به صورت عادی و اورکلاک شده و همچنین نسخهی جدید که با ذکر Rev 2.0 تمیز داده میشود و سرعت کلاک آن کمی پایینتر است. نسخهی جدید به صورت اورکلاک شده، سرعت حداکثر 1100 مگاهرتزی دارد که نسبت به HD 7970 GHz Edition هم کمی بالاتر است. بنابراین مشخص است که گیگابایت و سایر سازندگان با سیستم خنککاری خوب و مدارات تقویت شده، کم و کیف کارایی R9 280X را در حد HD 7970 GHz Edittion نگه داشتهاند.
لازم به ذکر است که گیگابایت نسخهی اورکلاک شدهی HD 7970 GHz Edition را هم با حداکثر سرعت 1100 مگاهرتزی ارایه میکند.
مشخصات تراشه
خوشبختانه علیرغم تمام پیچیدگیهایی که در خصوص تفاوت سرعت Tahiti XT2 و XTL وجود دارد، مشخصات اصلی تراشه یکسان است. به جدول زیر توجه بفرمایید و به یاد داشته باشید که کمیتهای ذکر شده به سرعت کلاک مرجع مربوط میشوند نه سرعت نمونههای اورکلاک شدهی مدلها و برندهای مختلف:
مشخصات R9 280X در برابر R9 290 و R9 290X | |||
---|---|---|---|
| R9 280X | R9 290 | R9 290X |
تعداد ترانزیستورها (میلیارد) | 4.313 | 6.2 | 6.2 |
مساحت تراشه (میلیمتر مربع) | 352 | 438 | 438 |
تعداد شیدر | 2048 | 2560 | 2816 |
تعداد واحد بافت | 128 | 160 | 176 |
تعداد واحد رَستر یا خروجی رندر | 32 | 64 | 64 |
تعداد واحدهای محاسباتی | 32 | 40 | 44 |
نرخ خروجی پیکسل (گیگاپیکسل در ثانیه) | 27.2 | 60.6 | 64 |
نرخ خروجی بافت (گیگاتکسل در ثانیه) | 109 | 152 | 176 |
توان خام محاسبات اعشاری (گیگافلاپس) | 3482 | 4849 | 5632 |
قدرت خام کارت گرافیک R9 280X در حالتی که سرعت کلاک آن 1000 مگاهرتز است، 3482 گیگافلاپس یا به عبارتی حدود 2 برابر بیشتر از کنسولهای نسل جدید است. بنابراین میتوان در رزولوشنهای بالا هم به اجرای سنگینترین بازیهای امروزی امیدوار بود.
پشتیبانی نرمافزاری
پشتیبانیهای نرمافزارنویسی و APIها در جدول زیر قابل بررسی است. تکنولوژی پردازش صوتی تروآودیو تنها در سه مدل R9 290، R9 290X و R7 260X پشتیبانی شده در حالی که واسط برنامهنویسی منتل با تمام کارت گرافیکهای مبتنی بر معماری GCN سازگاری کامل دارد. در مجموع تفاوت بین XTL و XT2 بسیار کم است، چه به لحاظ کارایی و چه از منظر پشتیبانیهای نرمافزاری.
"پشتیبانیهای نرمافزاری و سختافزاری R9 280X (نسخه قدیمی و جدید) " | ||
---|---|---|
| Tahiti XTL | Tahiti XT2 |
واسط برنامهنویسی کامل DirectX | 11.2 | 11.1 |
واسط برنامهنویسی گرافیکی متنباز یا OpenGL | 4.3 | 4.2 |
واسط برنامهنویسی محاسباتی متنباز یا OpenCL | 1.2 | 1.2 |
نسخهی شیدر | 5 | 5 |
سایر تکنولوژیها | Mantle Eyefinity Stereo HD3D ZeroPower |
برای مطالعهی بیشتر در مورد API منتل به مقالهی "بررسی کامل Radeon 200 و پرچمداری به نام Hawaii" و "AMD و عرضهی واسط جدید برنامهنویسی Mantle برای 100 هزار ترسیم در یک فریم" مراجعه کنید. تکنولوژی ZeroPower برای حالت بیکار در نظر گرفته شده و با خاموش کردن هسته، حافظه و موتور پردازش صدا و ویدیو، مصرف انرژی را به 2.7 وات میرساند. البته در مورد کارت گرافیکهای غیر مرجع این مقدار به طراحی برد سازندهی کارت گرافیک بستگی دارد.
به اسکرینشاتی از GPU-Z که مشخصات تراشهی تاهیتی XT2 که هسته و حافظه را نشان میدهد توجه کنید، به خصوص پشتیبانی نکردن از DirectX 11.2 که در اسکرین شات قبلی که مربوط به تاهیتی جدید است، عبارت مربوط به آن را دیدیم:
3گیگابایت حافظهی GDDR5 با باس 384 بیتی، پهنای باند مورد نیاز برای اجرای بازیهای سنگین در رزولوشن بالا و با بالاترین تنظیمات را فراهم میکند. گیگابایت سرعت باس حافظه را مثل مدل مرجع در نظر گرفته و لذا پهنای باند آن همان رقم 288گیگابایت در ثانیهای مدل مرجع است. در رزولوشنهای پایین سرعت باس حافظه چندان مهم نیست اما در رزولوشنهای بالاتر، در حد کمی موثر واقع میشود. به همین علت برخی سازندگان سرعت باس حافظه را کمی بیشتر در نظر میگیرند. باس حافظهی دو برادر بزرگ R9 280X، 512 بیتی است و در مقابل سرعت کمتری دارند.
به مشخصات سرعت هسته و باس حافظه توجه کنید:
مشخصات Gigabyte R9 290X WindForce 3X OC و مدل مرجع | ||
---|---|---|
| R9 280X گیگابایت | R9 280X مرجع |
مقدار و نوع VRAM (مگابایت) | GDDR5 3072 | GDDR5 3072 |
پهنای باس (بیت) | 384 | 384 |
سرعت حافظه (گیگاهرتز) | 1.5 (موثر 6.0 گیگاهرتز) | 1.5 (موثر 6.0 گیگاهرتز) |
پهنای باند حافظه (گیگابایت در ثانیه) | 288 | 288 |
حداکثر سرعت هسته (مگاهرتز) | 1100 | 1000 |
محدودیت 16 گیگابایت در ثانیهای PCI-Express 2.0 برای چنین کارت گرافیک قدرتمندی، کمی مشکلساز است. لذا اگر مادربورد PCI-Express 3.0 را پشتیبانی کند که پهنای باند دو جهتهی آن به 32 گیگابایت در ثانیه میرسد، عملکرد کارت گرافیک کمی بهتر میشود، اما به ارقام بالاتر از 5درصد فکر نکنید! به هر صورت تأثیر این محدودیت را قبلاً زیر ذرهبین زومیت قرار دادهایم که مطالعهی آن خالی از لطف نیست.
پهنای باند حافظهی ویدیویی یا VRAM کارت گرافیک ارتباط خاصی با پهنای باند اسلات PCI-Express ندارد، پهنای باند ذکر شده تنها برای نشان دادن قدرت کارت گرافیک بوده و لزوماً به PCI-Express 3.0 نیازی نیست.
عملکرد R9 280X با GTX 770 انویدیا قابل قیاس است و از نظر قیمتی هم در یک رده قرار میگیرند. البته معماری GCN این کارت گرافیک مشابه دو کنسول نسل هشتم است که احتمالاً در آینده هماهنگی بیشتری با بازیهایی که مشترکاً برای PC و کنسولهای جدید عرضه میشوند، خواهد داشت. البته برخی عناوین که کرایسیس 3 یکی از مهمترین آنهاست، هنوز هم روی کارت گرافیکهای انویدیا به نحو بهتری اجرا میشوند و حتی موتور گرافیکی مشهوری مثل Frostbite 3 هم در آغاز مسیر بهینهسازی برای AMD است و باید کمی صبر کنیم تا به اوج برسد.
طراحی برد و مدار توانی
گیگابایت طراحی برد مدار چاپی را کمی تغییر داده اما در مجموع به مدل مرجعی است که AMD طراحی و تولید کرده است، شباهت زیادی دارد. دو کابل برق 6 پین 8 پین برای تأمین توان مصرفی کارت گرافیک که شاید همیشه کمتر از 250 وات باشد، مورد استفاده قرار گرفته است. این دو کابل به تنهایی و بدون در نظر گرفتن 75 واتی که اسلات PCI-Express 3.0 تأمین میکند، 225 وات توان الکتریکی در اختیار کارت گرافیک قرار میدهند و لذا برای اورکلاک کردن هیچ مشکل یا محدودیتی از نظر توان مصرفی وجود ندارد، مگر اینکه اورکلاک در حد بسیار بالایی صورت بگیرد.
در مورد R9 280Xهایی که در ابتدا عرضه شده بود، پاور توصیه شده 600 وات است اما در مورد نسخهی جدید پاور توصیه شده، 500 وات است. بهتر است از کولرمستر برای محاسبه کمک بگیرید. ما در زومیت ابتدا از یک پاور ۶۰۰ وات بر روی سیستم تست استفاده کردیم که در بنچمارک گرفتن کارتگرافیکهای R9 290X با مشکل مواجه میشد، اما همین پاور در تأمین توان مصرفی R9 280X گیگابایت که نسخهی اورکلاک شدهی مدل مرجع هست، با مشکل خاصی روبرو نشد.
گیگابایت با اضافه کردن سیستم خنککاری WindForce 3X که محبوب اورکلاکرها است، یک کارت گرافیک حرفهای را معرفی میکند. برای اورکلاک کردن بهتر، مدار رگولاتور یا VRM بهینه شده و لذا از رگولاتور 6 فازی که شبیه مدل برتر سری R200 است و قبلاً به بررسی آن در زومیت پرداختیم، استفاده شده است.البته منظور از طراحی 6 فازی مدار رگولاتور، بخش مربوط به هسته است و برای حافظهها و وردوی خروجیها، 4 فاز جداگانهی دیگر هم در نظر گرفته شده است.
چوکهای Metal یا فلزی و خازنهای تانتالیومی که نسبت به انواع الکترولیتی مقاومت معادل کمتری دارند و برای فرکانسهای بالا و نیز دمای کارکرد بالا مناسبتر هستند و ماسفتهایی با RDS یا مقاومت کمتر، از کیفیت بالای قطعات استفاده شده حکایت دارد.
در این کارت گرافیک هم مثل R9 290X گیگابایت که مورد بررسی زومیت قرار گرفت، از چیپهای 256 مگابایتی حافظهی GDDR5 که محصول Elpida هستند استفاده شده است. در اسکرینشاتی که قبلاً از GPU-Z ارایه شد هم این موضوع روش است. باس حافظه 384 بیت پهنا دارد و لذا برای رسیدن به پهنای باند کافی، سرعت کلاک آن کمی فراتر از R9 290X است و به 1500 مگاهرتز افزایش یافته است.
سیستم خنککاری
گیگابایت در کارت گرافیکهای رده اول خود، از سیستم خنککاری WindForce 3X استفاده میکند. این بار از 5 لولهی حرارتی برای خنککاری که در R9 290X دیدیم، خبری نیست. R9 280X گرمایی در حد R9 290X تولید نمیکند و برای همین گیگابایت تصمیم گرفته که از سیستم خنککاری ارزانتری استفاده کند.
قطر لولههای حرارتی 6 میلیمتر است و سه فن به قطر 80 میلیمتر روی هیتسینک قرار گرفته تا گردش هوای در حد مطلوب باشد. تکنولوژی Triangle Cool در این کولینگ هم به کار رفته که وظیفهی آن کاهش جریان توربولنت و بهینه کردن جریان هواست. اینکه فنها کوچک هستند کمی ناامیدکننده است چرا که هنگام فعالیت شدید کارت گرافیک، احتمالاً سرعت بالایی خواهند داشت و نویز زیادی تولید میکنند. گرچه در مورد کارت گرافیکهای رده اولی که به خنککاری هوایی تجهیز شده باشند، معمولاً صدای فن نسبتاً زیاد است، حتی کمی بیشتر از R9 290X گیگابایت.
گیگابایت در این کارت گرافیک هم برای خنککاری بهتر خازنها، حافظه و قطعات مهم، از پدهای حرارتی استفاده کرده که سطح تماس خوبی برای جذب هر چه بهتر گرما فراهم شود. بنابراین با توجه به کیفیت قطعات و خنککاری مناسب، کارت گرافیک در درازمدت با مشکل جدی روبرو نخواهد شد. در ادامه دمای هسته را بررسی میکنیم اما متأسفانه مانیتور کردن دمای VRM از طریق حسگرهای تعبیه شده، امکانپذیر نیست و نمیتوان مثل R9 290X به بررسی دمای VRM پرداخت.
جالب است که گیگابایت و اکثر تولیدکنندگان کارت گرافیک، چیدمان لوزی شکلی که ایامدی در طرح مرجع برد مدار چاپی ارایه کرده را حفظ میکنند در حالیکه شاید چیدمان مربعی شکل از نظر پراکندگی بهتر گرما و پخش در سه لولهی حرارتی، روش مناسبتری باشد. مخصوصاً که در مورد کارت گرافیکهای رده اول انویدیا و ایامدی یعنی GTX 780 Ti یا R9 290X از چیدمان مربعی شکل استفاده شده است. به شکل قرار گرفتن تراشه در تایتان بلک توجه کنید:
در بلندمدت ممکن است وزن زیاد و نیز گرمای زیادی که تولید میشود، به خم شدن برد مدار چاپی بیانجامد. از این رو گیگابایت اسکلتبندی ساده ولی محکمی در کنار کارت گرافیک قرار داده است. این در حالی است که برخی سازندگان کارت گرافیک، به این مهم توجه چندانی ندارند و گاهاً هیچ اسکلتبندی خاصی روی محصولات مشابه نمیبینیم.
ابعاد، وزن و پورتهای کارت گرافیک
ابعاد کارت گرافیک و نیز وزن آن در جدول زیر قابل بررسی است. توجه داشته باشید که کیس میبایست از نظر ابعادی فضای کافی داشته باشد تا این کارت گرافیک را در خود جای دهد. وزن و ابعاد همگی نشان میدهد که با کارت گرافیکی قدرتمند، بزرگ و سنگین روبرو هستیم.
وزن و ابعاد Gigabyte R9 280X WindForce 3X OC | |
---|---|
طول (میلیمتر) | 285 |
ارتفاع (میلیمتر) | 126 |
عرض (میلیمتر) | 38 |
وزن (گرم) | 800 |
این محصول 2 اسلاته است به این معنی که عرض کارت گرافیک زیاد است و به اندازهی 2 شکاف پیسیآی فضا اشغال میکند. خوشبختانه گیگابایت در طراحی برد کارت گرافیک و سیستم خنککاری آن، به گونهای عمل کرده که جا دادن آن در کیس سادهتر از محصولات مشابه است.
کراسفایر کردن این محصول برای افرادی که به روزلوشون فوقالعادهی 4K در بازیها فکر میکنند، بسیار مهم و هیجانانگیز است. میتوان کراسفایر 4 راهه یا به عبارتی 4 کارت گرافیک را با یک مادربورد کاملاً حرفهای تجربه کرد. برخلاف R9 290X که روش جدید XDMA را به کار گرفته، میبایست از پل کراسفایر و کانکتور کنار کارت گرافیک استفاده کرد. ساده است اما اگر کانکتورهای باند مانند کراسفایر از کیس حذف میشد و روش بهینهتر XDMA در این محصول هم پیادهسازی میشد، قطعاً لذتبخشتر بود. بنابراین محل اتصال پل کراسفایر را در کنار کارت گرافیک میبینیم.
پورتهای کارت گرافیک را در جدول زیر ببینید:
پورتهای Gigabyte R9 280X WindForce 3X OC | |
---|---|
HDMI 1.4a | 1 |
DVI | 1 |
miniDisplayPort 1.2 | 2 |
پورت برق | 6 پین + 8 پین |
میتوان سه مانیتور مشابه را به صورت همزمان به کارت گرافیک متصل کرد و از تکنولوژی Eyefinity برای تجربهی تصویری عریض و فراگیر بهره برد. البته ایامدی در سری 200 تغییراتی اعمال کرده که بتوان صدا را به صورت چندکاناله از بلندگوهای مانیتورهای مختلف شنید.برای استفاده از نمایشگرهای سهبعدی، قبلاً به رزولوشن فولاچدی و سرعت 24 فریم در ثانیه محدود میشدیم اما R9 290X هم مثل سری HD 7900، با استفاده از HDMI 1.4a و سرعت باس 3 گیگاهرتزی به اضافهی بستهبسته کردن فریمها، امکان اجرای بازیهای سهبعدی با سرعت 60 هرتز وجود دارد. به عبارت دیگر 120 تصویر در یک ثانیه برای دو چشم.
دو بایوس برای بازگردانی تنظیمات پیشفرض
گیگابایت برای اورکلاکرها این پیشبینی را کرده که احتمالاً استفاده از دو بایوس برای بازگردانی تنظیمات اصلی بسیار مفید واقع میشود و از این رو سوییچ کوچکی در کنار محصول میبینیم که با جابجایی آن، بایوس پشتیبان، بازگردانی میشود. بدین ترتیب اگر به دلیل افزایش بیش از حد ولتاژ یا فرکانس کاری، کارت گرافیک ناپایدار شود و نتوان تنظیمات را به سادگی تغییر داد، تنها کافی است سوییچ کوچک را جابجا کنیم.
محتوای بستهبندی
به غیر از کارت گرافیک و برگههای راهنمای و ضمانتنامهی آن، کابل تبدیل 6 پین و 8 پین نیز در جعبهی محصول دیده میشود. سیدی درایور و نرمافزار OC Guru II گیگابایت هم از امکانات نرمافزاری است که در بستهبندی محصول پیشبینی شده است.
استفاده از این نرمافزار برای اورکلاک کردن کارت گرافیک کمی سادهتر از استفاده از بخش اورکلاکینگ Catalyst یعنی Overdrive است، به خصوص اینکه میتوان دما و سرعت فن و هستهی کارت گرافیک را به راحتی مشاهده و مانیتور کرد. به تصویری از واسط کاربری این نرمافزار توجه فرمایید:
سیستم بنچمارک
ویندوز 8.1 را به همراه آخرین نسخهی درایورها که تا به امروز منتشر شده روی دیسک حالت جامد نصب میکنیم. مشخصات سیستم تست به صورت زیر است:
مشخصات نرمافزاری و سختافزاری سیستم تست | |
---|---|
سیستم عامل | ویندوز 8.1 ویرایش 64 بیتی |
درایور کارت گرافیک | کاتالیست 14.4 |
مادربورد و چیپست | Z97: گیگابایت Z97X-UD7 TH LGA1150 - گارانتی آواژنگ |
کارت گرافیک | گیگابایت R9 280X WindForce 3X OC - گارانتی آواژنگ |
پردازنده | هسول Core i5-4570: سرعت کلاک 3.6 گیگاهرتز |
رم | ایدیتا XPG Gaming V2، سرعت 2400 مگاهرتز و تایمینگ CL11 - گارانتی آونگ |
فضای ذخیرهسازی | دیسک حالت جامد: ایدیتا SX900 128 GB - گارانتی آونگ |
پاور | 1275 وات، 80 پلاس پلاتینیوم |
مانیتور | مانیتور ال جی 1080p W2261vp |
بنچمارکهای مصنوعی
برای ارزیابی کارت گرافیکها، از بنچمارکهای مصنوعی که به نوعی جامعیت خوبی دارند شروع میکنیم. ممکن است در برخی بازیها مثل بتلفیلد، موتور گرافیکی برای تراشههای ایامدی بهینه شده باشد و در مورد برخی دیگر، انویدیا معماری سازگارتری داشته باشد. بنچمارکهای مصنوعی نتیجهی متعادلتری دارند.
در بنچمارک بازیها هم از نرمافزار Fraps استفاده میشود. سعی بر این بوده که صحنهها و حتی حرکت دوربین یکسان باشد تا دقیقترین نتیجه حاصل شود. به طور معمول صحنههایی از بازیها که سنگینترین پردازش گرافیکی را نیاز دارند، انتخاب شده است. مثل صحنههایی با نورپردازی سنگین که اجسام و حرکات متنوعی در صحنه وجود دارد. بنابراین سرعت اجرا معمولاً در پایینترین حالت ممکن است. علاوه بر ذکر میانگین سرعت، کمترین سرعت اجرا هم مورد بررسی قرار میگیرد.
3D Mark 2013
با توجه به اینکه بررسی کارت گرافیکهای قدرتمند در دستور کار است، از بنچمارک Fire Strike Extreme استفاده میکنیم. پردازش سنگین سه بعدی و حتی محاسبات فیزیکی سنگین، چیزی است که در نسل جدید بازیها با آن روبرو هستیم. نتیجه به صورت زیر است:
بنچمارک در بازیها
در بازیها همانطور که گفتیم ممکن است یک معماری بهتر از دیگری ظاهر شود. در انتخاب کارت گرافیک باید به میانگینی از سرعت اجرای بازیها مختلف توجه کنیم.
بازی Crysis 3
کرایسیس 3 نمایشی از قدرت موتور گرافیکی CryEngine 3 است. آزمون را در دو بخش انجام میدهیم. بخش اول قسمتی از مرحلهی Welcome to Jungle (به جنگل خوش آمدید!) است. پرتاب نارنجک در پوشش گیاهی خیرهکننده و شبیهسازی انفجار و فیزیک حرکات علفها در اثر آن، پاشیدن آب به اطراف و در عین حال نورپردازی با انفجار و همچنین نور خورشید که که با حرکت ابرها مرتباً دگرگون میشود، حرکت دود و شعلهی آتش، معیار خوبی برای سنجش قدرت واقعی کارت گرافیکهای پیشرفتهی امروزی است.
بخش دوم تست قسمتی از مرحلهی Root of All Evil است که نورپردازی ذرات، سایهها، تسلیشن گیاهان و پردازش فیزیک حرکات همگی دست به دست هم دادهاند تا کارت گرافیکها را به زانو درآورند.
میانگین سرعت اجرا در این دو بخش را ملاک ارزیابی قرار دادهایم که تقریباً پایینترین سرعت اجرای بازی کرایسیس 3 را مشخص میکند. تنظیمات در بالاترین حد ممکن هستند، آنتیالیاسینگ هم در دو مرحله به صورت MSAA 4X و FXAA قرار داده میشود.
در اجرای دیگر، تنظیمات به حالت High کاهش مییابد. نتایج به صورت زیر است:
بنچمارک بازی Tomb Raider
در این بازی از بنچمارک داخلی استفاده میکنیم. منظرهای با چرخش 360 درجه از ساحل جزیره که سازندهی بازی انتخاب کرده است. تنظیمات در بالاترین حد ممکن هستند. در دو مرحله آنتیالیاسینگ را در حالت FXAA و SSAA 4X قرار میدهیم و تست میکنیم. تست دوم بدون TressFX است که با پردازش سنگین حرکات مو و لباس، سرعت اجرای بازی را به شدت کاهش میدهد. البته این موضوع در مورد کارت گرافیکهای ایامدی، بسیار جدی هم نیست.. آنتیالیاسینگ FXAA نیز جایگزین SSAA 4X میشود. نتایج به صورت زیر است:
بازی Assassin Creed IV Black Flag
یکی از مناظر انتهای بازی را انتخاب کردهایم و چرخش 360 درجهای را برای واقعی شدن بنچمارک اعمال میکنیم. همهچیز در بالاترین حالت ممکن است و آنتیالیاسینگ در در حالت MSAA 4X قرار داده میشود. تست دوم با تنظیمات High و FXAA صورت میگیرد.
نتایج به صورت زیر است:
بنچمارک در بازی Watch Dogs
طبق معمول تنظیمات در بالاترین حالت ممکن است. آنتیالیاسینگ نیز در حالت FXAA و MSAA 4X قرار داده میشود. واچداگس به طور معمول به بیش از 2.5 گیگابایت حافظهی VRAM نیاز دارد. لذا از انتخاب MSAA 8X پرهیز میکنیم. منظرهای از محیط شلوغ شهر در ابتدای بازی را برای آزمون انتخاب کردهایم. پارک کوچکی کنار Owl Motel که مخفیگاه کاراکتر اصلی بازی است. نتیجهی دو مرحلهی تست به صورت زیر است:
بنچمارک در بازی BattleField 4
اولین بازی که قرار است از Mantle استفاده کند. البته فعلاً منتل در عمل آن طور که باید و شاید موثر واقع نشده است. تنظیمات را در حالت Ultra و High قرار میدهیم و آزمون را با اجرای دقایق ابتدایی مرحلهی سنگاپور که نورپردازی پیشرفته و حرکات گیاهان و درختان در اثر وزش باد، آن را بسیار زیبا کرده انجام میدهیم. نتایج به صورت زیر است:
توان مصرفی و دمای کارکرد
Furmark به شدت کارت گرافیک را تحت فشار میگذارد. دما هسته و رگولاتورها را از طریق نرمافزار GPU-Z بررسی میکنیم. در حالت بیکار هم پس از 5 دقیقه روشن ماندن سیستم و رسیدن به حالت پایدار، دما را بررسی میکنیم. نتیجهی تست دما به صورت زیر است که در آن اختلاف دما با محیط ملاک ارزیابی کارایی سیستم خنککاری است:
ارزیابی توان مصرفی را در بازی کرایسیس 3، Furmark و حالت بیکار انجام دادهایم که توان مصرفی کارت گرافیک به اضافهی بخش فعال پردازنده، مادربورد و رم است. نتیجه به صورت زیر است:
از Furmark هم میتوان به نتیجهی مشابهی رسید با این تفاوت که معمولاً توان مصرفی بیش از حد زیاد است و پردازنده، مادربورد و رم نیز توان مصرفی بالایی دارند. گرچه برخی وبسایتها در محاسبهی توان مصرفی کارت گرافیک، به توانی مصرفی سایر اجزا توجه نمیکنند و به عنوان مثال مدعی میشوند که R9 290X به تنهایی به بیش از 400 وات انرژی نیاز دارد! تصویر زیر مصرف انرژی بالای پردازنده و رم در اجرای Furmark را نشان میدهد. برای بزرگنمایی روی آن کلیک کنید. توجه کنید که پردازنده حدود 50 درصد درگیر است و حدود 48 وات انرژی مصرف میکند که مقدار کمی نیست.
ثبات سرعت کلاک در مورد کارت گرافیکهای رده اول موضوعی جدی است. در محصول گیگابایت، سرعت بیشینه 1100 مگاهرتز عنوان شده اما اینکه در عمل تا چه حد به این رقم وفادار است، چیزی است که با Furmark مشخص میشود. البته در کرایسیس 3 به عنوان یک بازی سنگین، وضعیت بار پردازشی که کارت گرافیک آن را به دوش میکشد، به وخامت فرمارک نیست و معمولاً سرعت کلاک کمی به آنچه سازندگان اعلام میکنند، نزدیکتر است. اما به هر حال همیشه سرعت با نوساناتی همراه هست و میانگین با ارقام اعلام شده، کمی فاصله دارد:
اگر بررسی R9 290X این سازنده را مطالعه کرده باشید، حتماً به خاطر دارید که افت سرعت در حد 100 مگاهرتز بود. در مورد R9 280X میبینیم که افت سرعت حدود 50 مگاهرتز است و مشخص است که مدارات برد تناسب بهتری با تراشهی مرکزی یعنی تاهیتی XTL دارند.
عملکرد کلی
بهای برق مصرفی بسیار کم است لذا آن را در محاسبات لحاظ نمیکنیم. عملکرد کلی را با نرمالیزه کرده نتایج بنچمارکهای بازیهای مختلف مشخص میکنیم. به این صورت که سرعت اجرای هر بازی را به صورت درصدی از 60 فریم بر ثانیه که حالت ایدهآل است، مشخص میکنیم و البته سرعت بیش از 60 فریم بر ثانیه، همان 100 درصد در نظر گرفته میشود.
البته ممکن است به فرکانس 60 هرتزی مانیتور خود عادت کرده باشید ولیکن 60 هرتز هم از اعدادی است که در مانیتورها بسیار متداول است. از طرفی بهتر است سرعت رندر برابر با نرخنوسازی مانیتور باشد و نیازی به استفاده از Vsync یا جایگزینهای سختافزاری جدید آن یعنی G-Sync و FreeSync نباشد. لذا با توجه به بازیهای سنگین امروزی، فرکانس 60 هرتز و سرعت 60 فریم بر ثانیه انتخاب بهتری است. در نهایت اینکه اگر به رزولوشنهای بالاتر از فولاچدی نیاز دارید، به عملکرد نرمالیزه شده با در نظر نگرفتن محدودیت 60 فریم بر ثانیهای توجه کنید.
در واقع عملکرد نرمالیزه نشده بدون این محدودیت، قدرت واقعی هر کارت گرافیک را مشخص میکند ولی اگر سرعت اجرا را به 60 فریم بر ثانیه محدود کنیم، کارت گرافیک بهینه برای رزولوشن فولاچدی و فرکانس 60 هرتز مشخص میشود.
جمعبعدی
کارت گرافیک Gigabyte R9 280X WindForce 3X OC، نسخهی گیگابایتی شدهی R9 280X ایامدی است که خنککاری و برد مدار چاپی اختصاصی گیگابایت را در آن میبینیم. برد از نظر کلی تفاوت زیادی با R9 280X مرجع ندارد ولیکن کیفیت قطعات استفاده شده کمی بالاتر است. در مجموع عملکرد کارت گرافیک در حد مطلوبی است و با توجه به سرعت حالت بوست آن که 1100 مگاهرتز است، بالاتر از متوسط بازار قرار میگیرد و در واقع مدلهای مشابه از سایر برندها، معمولاً کمی کندتر عمل میکنند. البته تراشهی مرکزی حرف اول را میزند و لذا اختلاف R9 280Xهای مختلف، بسیار کم است. خنککاری و دمای رگولاتورها نشان میدهد که گیگابایت کارکرد طولانیمدت را مدنظر قرار داده است.
شاید تنها مشکل جدی کارت گرافیکی که گیگابایت معرفی کرده، نویز نسبتاً زیاد باشد. در واقع سروصدایی که R9 280X ایجاد میکند، مثل سایر کارت گرافیکهای رده اول نسبتاً زیاد است. در محیطی مثل دفتر کار و ادارات، صدا کمتر محسوس است اما اگر در اتاق ساکت خود مشغول استفادهی سنگین از کارت گرافیک باشید، به وضوح صدای آن را حس میکنید و حتی ممکن است مزاحم دیگران باشد!
نقاط قوت
- سیستم خنککاری: خوب
- برد: قطعات باکیفیت و بادوام
- وجود پورت HDMI 1.4a
- ارتفاع و طول کارت گرافیک کمتر از مدلهای مشابه است
- عملکرد در مقایسه با دیگر R9 280Xهای اورکلاک شده، در حد بسیار کمی بهتر است
نقاط ضعف
- مدار رگولاتور برخلاف برخی برندهای مطرح، تفاوت چندانی با مدل مرجع ندارد
- صدای فنها در محیط ساکت، کمی آزاردهنده است
نظرات