۱۷ تیر: سالگرد درگذشت رابرت وودوارد برترین شیمیدان آلی قرن بیستم

۳۸ سال پیش در ۸ جولای ۱۹۷۹ رابرت برنز وودوارد شیمیدان آلی آمریکایی در شهر کمبریج ماساچوست و در ۶۲ سالگی چشم از جهان فروبست. این دانشمند، سهم بزرگی در کمک به شیمی آلی مدرن به خصوص در سنتزها و تعیین ساختار پیچیده مواد طبیعی داشت. به موجب خدمات علمی این دانشمند، جایزه نوبل شیمی سال ۱۹۶۵ به وی تعلق گرفت.

رابرت وودوارد در تاریخ ۱۰ آوریل ۱۹۱۷ در بوستون چشم به جهان گشود. از همان سال‌های ابتدایی که آموختن را آغاز کرد، علاقه‌ی شدیدی به علم شیمی نشان داد. زمانی که وارد دبیرستان شد قادر بود تمامی آزمایش‌های لودویک گترمن را به تنهایی انجام دهد. رابرت وودوارد در سال ۱۹۳۴ توانست وارد دانشگاه MIT شود، ولی بدلیل نتایج ضعیف در ترم پاییز از ادامه‌ی تحصیل محروم شد. در ترم پاییز ۱۹۳۵ دانشگاه MIT مجددا به وی فرصت ادامه تحصیل داد تا اینکه سرانجام رابرت جوان توانست لیسانس خود را از دانشگاه MIT دریافت کند. رابرت وودوارد اولین کار تحقیقاتی مهم خود را در اوایل دهه‌ی چهل میلادی با انتشار چندین مقاله در خصوص توضیح کاربرد طیف بینی فرابنفنش در تشریح ساختار مواد طبیعی انجام داد. وودوارد اطلاعات تجربی بسیاری را جمع آوری کرد و سپس با مطالعه و بررسی آن‌ها یک سری قوانین را مشخص کرد که به نام خود وی یعنی قوانین وودوارد شهرت یافته‌اند.

در سال ۱۹۴۴ رابرت وودوارد به کمک محقق دوره‌ی فوق دکترای خود ویلیام ون اگرز گزارشی را در خصوص ترکیب آلکالوئید کینین تهیه کرد که برای درمان بیماری مالاریا از آن استفاده می شد. در خلال دهه‌ی ۴۰ میلادی قرن بیستم وودوارد توانست بسیاری از ترکیبات پیچیده‌ی طبیعی را شامل کینین، کورتیزون، استریکنین، لیزرجیک اسید، رزرپین، سبزینه یا کلروفیل، سفالوسپورین و کلشیسین مشخص کند. وودوارد توانست دوران جدیدی را در علم شیمی آلی خلق کند که برخی اوقات از آن به عنوان عصر وودواردین نیز یاد می‌شود.

رابرت وودوارد در خلال جنگ جهانی دوم به عنوان مشاور در پروژه‌ی پنیسیلین فعالیت می‌کرد. او همچنین از روش طیف بینی فروسرخ برای خوردگی شیمیایی جهت مشخص کردن ساختار مولوکول‌های پیچیده استفاده کرد که این خلاقیت وی در نوع خود قابل تحسین است. وودوارد از این روش توانست ساختار مولوکول‌های پیچیده‌ای چون کربومیسین و اکسی تتراسایکلین را مشخص کند. رابرت وودوارد در طول عمر خود بیش از ۲۰۰ مقاله‌ی علمی منتشر کرد و تحقیقات گسترده‌ای در علم شیمی آلی از خود به یادگار باقی گذاشت. او توانست در کنار پژوهش و تحقیق بیش از ۲۰۰ دانشجوی دکترا و فوق دکترا را آموزش دهد و تربیت کند که بسیاری از آن‌ها چون رابرت ویلیامز دانشگاه کلورادو، هری واسرمن دانشگاه ییل، یوشیتو کیشی دانشگاه هاروارد، استیوارت شریبر دانشگاه هاروارد، ویلیام روش موسسه تحقیقاتی اسکریپس، استیون بنر دانشگاه فلوریدا و ... از دانشمندان و استاتید بزرگ در دنیای علم به حساب می‌آیند.

رابرت وودوارد دانشنامه‌ی کامل علمی شیمی به حساب می‌آمد و حافظه‌ی بی‌نظیری در خصوص جزئیات داشت بطوری که در مناظره‌های علمی در خصوص علم شیمی همگان را به حیرت وا می‌داشت. سطح عمیق دانش علم شیمی و همچنین قابلیت بی‌نظیری که این دانشمند بزرگ در بکارگیری مفاهیم آکادمیک بصورت کاربردی داشت، وی را تبدیل به بزرگترین دانشمند شیمی آلی قرن بیستم میلادی کرد. وودوارد بیش از بیست مدرک علمی افتخاری شامل هفت دکترای افتخاری از دانشگاه‌های بزرگی چون هاروارد و کمبریج دریافت کرد. در کنار تمام این افتخارات جامعه‌ی علمی جهان در سال ۱۹۶۵ وی را مفتخر به دریافت جایزه نوبل شیمی کرد.

سرانجام رابرت وودوارد در ۸ جولای ۱۹۷۹ و در ۶۲ سالگی بعد از عمری تحقیق و پژوهش چشم از جهان فروبست.

دیگر رویدادهای مهم تاریخ ۱۷ تیر (۸ جولای)

۱۸۰۰ - تزریق اولین واکسن در ایالات متحده‌ی آمریکا. دکتر بنجامین واترهاوز این واکسن را برای مقابله با آبله‌ی گاوی به پسر ۵ ساله‌ی خود تزریق کرد.

۱۸۵۶ - ثبت پتنت اسلحه‌ی Machine Gun

این مطلب در تاریخ ۱۷ تیر ۱۳۹۶ به‌روزرسانی شده است.