بررسی کارت گرافیک R9 290x WindForce 3X OC گیگابایت

دوشنبه ۲۳ تیر ۱۳۹۳ - ۲۱:۵۳
مطالعه 19 دقیقه
کارت گرافیک Gigabyte R9 290X WindForce 3X OC سریع‌ترین تراشه‌ی AMD یعنی R9 290X را روی برد خود دارد.
تبلیغات

کارت گرافیک Gigabyte R9 290X WindForce 3X OC همان‌طور که از نام آن مشخص است، سریع‌ترین تراشه‌ی AMD یعنی R9 290X را روی برد مدار چاپی گیگابایت جای داده است. سیستم خنک‌کاری WindForce 3X گیگابایت و 4 گیگابایت حافظه‌ی ویدیویی روی آن دیده می‌شود؛ در ضمن پسوند OC به تراشه‌های اورکلاک شده‌ اشاره دارد. با بررسی این محصول توسط زومیت همراه شوید.

تراشه‌ی اصلی R9 290X، هاوایی XT

کارت گرافیک R9 290X WindForce 3X OC گیگابایت هم مثل دیگر R9 290Xهای بازار، تراشه‌ی R9 290X با نام رمز هاوایی XT را روی برد سفارشی گیگابایت جای داده است. تراشه‌ای از خانواده‌ی هاوایی که با لیتوگرافی 28 نانومتری در کمپانی TSMC تایوان تولید شده است. در این تراشه 2,816 پردازنده‌ی استریم و 64 واحد خروجی رندر (ROP) به کار رفته است. مساحت تراشه 438 میلی‌متر مربع است و 6.2 میلیارد ترانزیستور روی آن وجود دارد.

به مشخصات کامل R9 290X توجه کنید، سرعت کلاک مدل مرجع در محاسبات لحاظ شده است در حالیکه گیگابایت 4 درصد به حداکثر سرعت کلاک 1,000 مگاهرتزی مدل مرجع اضافه کرده است:

مشخصات اصلی R9 290X

تعداد شیدر

2,816 

تعداد واحد بافت 

176 

تعداد واحد رَستر یا خروجی رندر 

64 

تعداد واحدهای محاسباتی 

44 

نرخ خروجی پیکسل (گیگاپیکسل در ثانیه)

64

نرخ خروجی بافت (گیگاتکسل در ثانیه)

176

توان خام محاسبات اعشاری (گیگافلاپس)

5632

سطر آخر گویای قدرت خام کارت گرافیک است، 5.6 ترافلاپس. بیش از سه برابر قدرت خام پردازنده‌ی گرافیکی پلی‌استیشن 4 که نویدبخش اجرای روان بازی‌ها در بالاترین تنظیمات ممکن و با رزولوشن 2K و حتی بالاتر است. البته گیگابایت همین تراشه را با سرعت کلاک مرجع 1,000 مگاهرتزی و سیستم خنک‌کاری WindForce 3X هم ارایه کرده که پسوند OC مخفف OverClock را در نام محصول نمی‌بینیم، چرا که نسخه‌ای اورکلاک نشده است.

پشتیبانی نرم‌افزاری

پشتیبانی‌های نرم‌افزارنویسی و APIها در جدول زیر قابل مشاهده است. تکنولوژی پردازش صوتی تروآودیو تنها در سه مدل R9 290، R9 290X و R7 260X پشتیبانی شده در حالی که واسط برنامه‌نویسی مَنتل با تمام کارت گرافیک‌های مبتنی بر معماری GCN سازگاری کامل دارد.

پشتیبانی‌های نرم‌افزاری و سخت‌افزاری R9 290X

واسط برنامه‌نویسی کامل DirectX

11.2

واسط برنامه‌نویسی گرافیکی متن‌باز یا OpenGL 

4.4

واسط برنامه‌نویسی محاسباتی متن‌باز یا OpenCL 

1.2

نسخه‌ی شیدر 

5.0

سایر تکنولوژی‌ها

Mantle, TrueAudio, ZeroPower,

Eyefinity, Stereo HD3D

برای مطالعه‌ی بیشتر در مورد API منتل و پردازنده‌ی صوتی تروآودیو، به مقالات "بررسی کامل Radeon 200 و پرچم‌داری به نام Hawaii" و "AMD و عرضه‌ی واسط جدید برنامه‌نویسی Mantle برای 100 هزار ترسیم در یک فریم" مراجعه کنید. تکنولوژی ZeroPower برای حالت بی‌کار در نظر گرفته شده و با خاموش کردن هسته، حافظه و موتور پردازش صدا و ویدیو، مصرف انرژی را به 2.7 وات می‌رساند. البته در مورد کارت گرافیک‌های غیر مرجع این مقدار به طراحی برد سازنده‌ی کارت گرافیک بستگی دارد.

سرعت هسته و حافظه

4 گیگابایت حافظه‌ی GDDR5 با باس 512 بیتی، پهنای باند مورد نیاز برای اجرای بازی‌های سنگین در رزولوشن بالا و با بالاترین تنظیمات را فراهم می‌کند. گیگابایت سرعت باس حافظه را مثل مدل مرجع در نظر گرفته و لذا پهنای باند آن همان رقم 320 گیگابایت در ثانیه‌ای مدل مرجع است.

در رزولوشن‌های پایین سرعت باس حافظه چندان مهم نیست اما در رزولوشن‌های بالاتر، در حد کمی موثر واقع می‌شود. به همین علت برخی سازندگان سرعت باس حافظه را کمی بیشتر در نظر می‌گیرند. این موضوع احتمالاً در بازی Watch Dogs که با اجرا در رزولوشن 1080p به راحتی بیش از 2 گیگابایت حافظه‌ی کارت گرافیک را به خود اختصاص می‌دهد، اثراتی کوچک دارد. مخصوصاً که قبلا کارت گرافیک R9 290X ایسوس با 100 مگاهرتز سرعت حافظه ی بیشتر را بررسی کرده بودیم و بد نیست بنچ‌مارک این دو محصول مشابه را مقایسه کنید.

محدودیت 16 گیگابایت در ثانیه‌ای PCI-Express 2.0 برای چنین کارت گرافیک قدرتمندی، کمی مشکل‌ساز است. لذا اگر مادربورد PCI-Express 3.0 را پشتیبانی کند که پهنای باند دو جهته‌ی آن به 32 گیگابایت در ثانیه می‌رسد، عملکرد کارت گرافیک کمی بهتر می‌شود، اما به ارقام بالاتر از 5درصد فکر نکنید! به هر صورت تأثیر این محدودیت را قبلاً زیر ذره‌بین زومیت قرار داده‌ایم که مطالعه‌ی آن خالی از لطف نیست.

قابل ذکر است که پهنای باند حافظه‌ی ویدیویی یا VRAM کارت گرافیک ارتباط خاصی با پهنای باند اسلات PCI-Express ندارد، پهنای باند ذکر شده تنها برای نشان دادن قدرت کارت گرافیک بوده و لزوماً به PCI-Express 3.0 نیازی نیست.

به سرعت کلاک و پهنای باند حافظه در جدول زیر توجه کنید:

مشخصات هسته و کلاک Gigabyte R9 290X WindForce 3X OC

مقدار و نوع VRAM (مگابایت)

GDDR5 4096

پهنای باس (بیت)

512

سرعت حافظه (گیگاهرتز) 

1.250 (موثر 5.0 گیگاهرتز)

پهنای باند حافظه

(گیگابایت در ثانیه)

320

حداکثر سرعت هسته (مگاهرتز)

1040

عملکرد R9 290X با GTX 780، GTX 780 Ti و GTX Titan انویدیا قابل قیاس است؛ با توجه به قیمت پایین‌تر و نیز سازگاری بهتر با بازی‌های جدیدی که برای پی‌سی و دو کنسول نسل هشتم عرضه ‌می‌شوند، طبیعی است که R9 290X مشتریان زیادی داشته باشد. جالب است بدانید برخی بازی‌های جدید مثل BattleField 4 و Dragon Age: Inquisition که مبتنی بر موتور گرافیکی Frostbite 3 هستند، روی کارت گرافیک‌های ای‌ام‌دی با معماری GCN بهتر اجرا می‌شوند و یا حداقل در آینده اینچنین خواهد بود چرا که این موتور گرافیکی برای عملکرد بهتر روی GCN بهینه شده است. حتی در خبرها خوانده‌ایم که Dice هنوز هم در حال بهینه‌سازی بازی بتل‌فیلد 4 است آن هم در حالیکه به عرضه‌ی نهایی نسخه‌ی بعدی یعنی HardLine نزدیک می‌شویم. البته برخی عناوین که کرایسیس 3 یکی از مهم‌ترین آنهاست، هنوز هم روی کارت گرافیک‌های انویدیا به نحو بهتری اجرا می‌شوند و حتی Frostbite 3 هم در آغاز مسیر بهینه‌سازی برای AMD است و باید کمی صبر کنیم تا به اوج برسد.

طراحی برد و مدار توانی

گیگابایت طراحی برد مدار چاپی را تغییر داده اما به هر حال شبیه به مدل مرجعی است که AMD طراحی و تولید کرده است. دو کابل برق 6 پین 8 پین برای تأمین توان مصرفی بالای کارت گرافیک که به 300 وات می‌رسد، در نظر گرفته شده است. البته به طور معمول توان مصرفی R9 290X برندهای مختلف بین 250 تا 290 وات است. محصول گیگابایت جزء مدل‌هایی نیست که مصرف پایینی دارند ولیکن تفاوت‌ها کم است.

در حالت بی‌کار ممکن است توان مصرفی کمتر از 10 وات هم باشد اما در بار کامل پردازشی، به فکر یک پاور قوی باشید چرا که R9 290X در کنار یک پردازده‌ی 4 هسته‌ای معمولی، پاوری بیش از 550 وات نیاز دارد. مقدار توصیه شده حداقل 600 وات است. حتی اگر پاور با بازدهی کم تهیه می‌کنید، به فکر ارقام بالاتری مثل 600 یا 650 وات باشید. بهتر است از کولرمستر برای محاسبه کمک بگیرید. ما در زومیت ابتدا از یک پاور ۶۰۰ وات بر روی سیستم تست استفاده کردیم که نتواست توان مورد نیاز سیستم را ارائه کند، از این بابت یک پاور ۱٫۲۷۵ وات گرین را بکار گرفتیم.

گیگابایت در WindForce 3X که یکی از انتخاب‌های اورکلاکرها است، از رگولاتور 6 فازی استفاده کرده است و قطعات کیفیت بالایی دارند البته دو رگولاتور دیگر هم برای حافظه در نظر گرفته شده است. توجه کنید که در مدل اصلی که ای‌ام‌دی طراحی کرده، 5 فاز برای پردازنده‌ی مرکزی کارت گرافیک و 2 فاز دیگر برای حافظه در نظر گرفته شده است. چوک‌های Magic R15 برای تأمین جریان 60 آمپری ، خازن‌های تانتالیومی که نسبت به انواع الکترولیتی مقاومت معادل کمتری دارند و برای فرکانس‌های بالا و نیز دمای بالا مناسب‌تر هستند و ماسفت‌هایی مشابه مدل مرجع یعنی IR6894، همگی نشان‌دهنده‌ی مدار رگولاتور باکیفیت و بادوام هستند.

board-cooling
elpida-memory-chip

در این کارت گرافیک از چیپ‌های 256 مگابایتی حافظه‌ی GDDR5 که محصولی از Elpida هستند استفاده شده است. Elpida سازنده‌یست که به تولید حافظه‌های سریع GDDR5‌ و به خصوص انواعی با پهنای باس بالا مثل حافظه‌های 512 بیتی معروف شده است. معمولاً در گرافیک‌های ای‌ام‌دی، انتخاب اصلی الپیدا است، اما ممکن است از حافظه‌های سریع‌تر سامسونگ و هاینیکس، دو تولیدکننده‌ی بزرگ کره‌ای هم استفاده شود؛ در این صورت معمولاً سرعت کلاک بالاتر خواهد بود و حتی سقف اورکلاک افزایش می‌یابد. با توجه به باس 512 بیتی، پهنای باند به حدی بالاست که شاید هزینه کردن روی حافظه‌ی سریع‌تر، اولویتی نداشته است.

سیستم خنک‌کاری

گیگابایت از سیستم خنک‌کاری WindForce 3X استفاده می‌کند. هیت‌سینکی که شامل 5 لوله‌ی حرارتی مسی می‌شود و سه فن به قطر 80 میلی‌متر روی آن در گردش هستند. گیگابایت مدعی است که این سیستم خنک‌کاری قادر است حداکثر 450 وات توان حرارتی را منتقل کند. تکنولوژی Triangle Cool در این کولینگ هم به کار رفته که وظیفه‌ی آن کاهش جریان توربولنت و بهینه کردن جریان هواست.

windforce-3x-cooling

2 لوله‌ی حرارتی به قطر 8 میلی‌متر و 4 لوله‌ی دیگر به قطر 6 میلی‌متر صفحه‌ی روی تراشه را می‌پوشانند. البته این لوله‌ها قرار است چیپ‌های 256 مگابایتی حافظه که دورتادور تراشه‌ی مرکزی را احاطه کرده‌اند و همچنین رگولاتورها را خنک نگه دارند. بنابراین گیگابایت برای خنک‌کاری بهتر، پدهای حرارتی را روی قطعات مهم اضافه نموده تا بدین ترتیب دوام کارت گرافیک افزایش یابد. در عمل دمای قطعات در مقایسه با برخی مدل‌های مشابه بین 5 تا 10 درجه کاهش می‌یابد و به ارقامی در حد 85 درجه‌ی سانتیگراد می‌رسد. با توجه به مشخصات کیفی قطعات، چنین دمایی برای کارکرد در درازمدت مناسب است.

در نگاه اول با دیدن فن‌های باریک و جمع و جوری که گیگابایت انتخاب کرده، ناامید می‌شویم و حدس می‌زنیم که شاید دور بالا و نویز زیادی ایجاد کنند اما وقتی کارت گرافیک در بار پردازشی کامل فعالیت می‌کند، اثر لوله‌های حرارتی، سطح تماس خوب و استفاده از فن‌های متعدد را عملاً می‌بینیم. نویز و عملکرد سیستم خنک‌کاری این کارت گرافیک نسبت به اکثر مدل‌های مشابه و مخصوصاً هم قیمت، پایین‌تر است گرچه با وجود حرارت بالای تراشه‌ی قدرتمندی که قلب کارت گرافیک است، به هیچ وجه نمی‌توان آن را بی‌صدا قلمداد کرد.

در بلندمدت ممکن است وزن 1 کیلوگرمی و نیز گرمای زیادی که تولید می‌شود، به خم شدن برد مدار چاپی بیانجامد. از این رو گیگابایت اسکلت‌بندی ساده ولی محکمی در کنار کارت گرافیک قرار داده است. این در حالی است که برخی سازندگان کارت گرافیک، به این مهم توجه چندانی ندارند و گاهاً هیچ اسکلت‌بندی خاصی روی محصولات مشابه نمی‌بینیم.ندانی ندارند و گاهاً هیچ اسکلت‌بندی خاصی روی محصولات مشابه نمی‌بینیم.

ابعاد، وزن و پورت‌های کارت گرافیک

dimensions

ابعاد کارت گرافیک و نیز وزن آن در جدول زیر قابل بررسی است. توجه داشته باشید که کیس می‌بایست از نظر ابعادی فضای کافی داشته باشد تا این کارت گرافیک‌ را در خود جای دهد. وزن و ابعاد همگی نشان می‌دهد که با کارت گرافیکی قدرتمند، بزرگ و سنگین روبرو هستیم.

وزن و ابعاد Gigabyte R9 290X WindForce 3X OC

طول (میلی‌متر)

282

ارتفاع (میلی‌متر) 

123

عرض (میلی‌متر) 

38

وزن (گرم)

1053

این محصول 2 اسلاته است به این معنی که عرض کارت گرافیک زیاد است و به اندازه‌ی 2 اسلات پی‌سی‌آی فضا اشغال می‌کند. خوشبختانه گیگابایت در طراحی برد کارت گرافیک و سیستم خنک‌کاری آن، به گونه‌ای عمل کرده که جا دادن آن در کیس ساده‌تر از محصولات مشابه است.

شایان ذکر است که در مورد مدلی مثل MSI R9 290X Lightning که وزن 1.5 کیلوگرمی و عرض 53 میلی‌متری آن بسیار بالا به نظر می‌رسد، سیستم خنک‌کاری و قطعات و طراحی برد، در رده‌ی بالاتری هستند و لذا نمی‌توان کوچک بودن برد یا سیستم خنک‌کاری را به عنوان یک مزیت ویژه در نظر گرفت. اما با توجه به قیمت، محصول گیگابایت طراحی خوبی دارد.

پورت‌های کارت گرافیک را در جدول زیر ببینید:

پورت‌های 

Gigabyte R9 290X WindForce 3X OC

HDMI 1.4a

1

DVI 

2

DisplayPort 1.2

1

برق

6 پین + 8 پین

می‌توان سه مانیتور با رزولوشن حداکثر 2560 در 1600 پیکسل یا یک مانیتور اولترا اچ‌دی یا 4K را از طریق HDMI یا دیسپلی‌پورت به کارت گرافیک متصل کرد. در صورتی که به نرخ نوسازی بالا نیاز دارید، باید از دیسپلی پورت استفاده کنید چرا که پهنای باند HDMI 1.4 کافی نیست.

برای استفاده از نمایشگرهای سه‌بعدی، قبلاً به رزولوشن فول‌اچ‌دی و سرعت 24 فریم در ثانیه محدود می‌شدیم اما R9 290X هم مثل سری HD 7900، با استفاده از HDMI 1.4a و سرعت باس 3 گیگاهرتزی به اضافه‌ی بسته‌بسته کردن فریم‌ها، امکان اجرای بازی‌های سه‌بعدی با سرعت 60 هرتز وجود دارد. به عبارت دیگر 120 تصویر در یک ثانیه برای دو چشم.

بایوس دو حالته برای کنترل دور فن

گیگابایت در کارت گرافیک خود مثل مدل مرجع ای‌ام‌دی، دو بایوس پیش‌بینی کرده است. حالت اول بایوس برای کارکرد کم‌صدا کاربرد دارد Quiet نام دارد. حالت دوم در کارت گرافیک‌های مختلف، نامی مثل Uber یا Perf. Mode دارد. منظور از Perf همان Performance Mode است که سرعت سیستم خنک‌کاری را افزایش می‌دهد تا کارت گرافیک در دمای پایین‌تری کار کند. در این حالت تغییر دیگر ، سرعت کلاک بالاتر است که عملکرد کارت گرافیک را کمی بهتر می‌کند. البته تفاوت کارایی نسبتاً کم است و ممکن است بنا به محل قرار گرفتن کیس، حالت ساکت یا Quiet مطلوب باشد. این موضوع به نظر کاربر بستگی دارد.

ما در آزمایشات خود هر دو حالت را مورد بررسی قرار دادیم و تفاوت خاصی در عملکرد دیده نشد. در واقع بسته به اینکه توان مصرفی و دما چه قدر باشد و کارت گرافیک تحت چه بار پردازشی قرار بگیرد، سرعت کلاک هسته متفاوت خواهد بود اما تفاوت بسیار کم است. در مورد صدای فن‌ها، تفاوتی که حس کردیم، بسیار کم است. برای تغییر حالت بایوس می‌بایست موقعیت سوییچ کوچک روی کارت گرافیک را تغییر داد.

خداحافظی با کانکتور کراس‌فایر و سلام به XDMA

CrossFire یا استفاده‌ی موازی از چند کارت گرافیک در سال‌های مختلف، تغییرات کوچک و بزرگی کرده است؛ همیشه هدف ساده کردن پیکربندی و بهینه کردن کارایی بوده و این بار با حذف پل کراس‌فایر روبرو هستیم. در واقع از این به بعد شاید در تمام محصولات ای‌ام‌دی،  به جای پل کراس‌فایر از XDMA استفاده شود.

XDMA-new-crossfire

ابتدا بد نیست نگاهی به مقاله‌ی بررسی PCI Express داشته باشید تا با پهنای باند بسیار بالای آن آشنا شوید و ببینید که برای کارت گرافیک‌های پیشرفته هم چنین اسلاتی، بیش از حد نیاز است. در ادامه ببینیم که پل کراس‌فایر چه پهنای باندی دارد، به تصویر زیر توجه کنید:

modernCF

تنها 0.9 گیگابایت در ثانیه! بسیار کمتر از پهنای باند 16 گیگابایت در ثانیه‌ای یک اسلات x16 پی‌سی‌آی اکسپرس است. بنابراین ای‌ام‌دی در ادامه‌ی بهینه‌سازی استفاده‌ی موازی از کارت گرافیک‌ها، به این نتیجه رسیده که بد نیست ارتباط بین کارت گرافیک‌ها را از طریق اسلات PCI-Express برقرار کند و لذا یک کانال ارتباطی از طریق واسط سریال PCIe ایجاد می‌شود. درست مثل تصویر زیر:

XDMA CF2

فعلاً در R9 280X که به نوعی همان HD 7970 نسل قبلی است، از کانکتور پل ارتباطی کراس‌فایر استفاده شده اما در R9 290X با روش جدید XDMA و حذف کانکتور کراس‌فایر سر و کار داریم؛ در مجموع کار ساده‌تر شده است و عملکرد بهینه‌تر.

محتوای بسته‌بندی

به غیر از کارت گرافیک و برگه‌های راهنمای و ضمانت‌نامه‌ی آن، کابل تبدیل 6 پین و 8 پین نیز در جعبه‌ی محصول دیده می‌شود. سی‌دی درایور و نرم‌افزار   OC Guru II گیگابایت را هم در بسته‌بندی پیدا می‌کنید. استفاده از این نرم‌افزار برای اورکلاک کردن کارت گرافیک کمی ساده‌تر از استفاده از بخش اورکلاکینگ Catalyst یعنی Overdrive است، به خصوص اینکه می‌توان دما و سرعت فن و هسته‌ی کارت گرافیک را به راحتی مشاهده و مانیتور کرد.

محتویات R9 290X

به تصویری از واسط کاربری این نرم‌افزار توجه فرمایید:

oc-guru-II

سیستم بنچ‌مارک

ویندوز 8.1 را به همراه آخرین نسخه‌ی درایورها که تا به امروز منتشر شده روی دیسک حالت جامد نصب می‌کنیم. مشخصات سیستم تست به صورت زیر است:

مشخصات نرم‌افزاری و سخت‌افزاری سیستم تست

سیستم عامل

ویندوز 8.1 ویرایش 64 بیتی

درایور کارت گرافیک 

کاتالیست 14.4

مادربورد و چیپ‌ست

Z97: گیگابایت Z97X-UD7 TH LGA1150 - گارانتی آواژنگ

کارت گرافیک

گیگابایت R9 290X WindForce 3X OC -  گارانتی آواژنگ

CPU

هسول Core i5-4570: سرعت کلاک 3.6 گیگاهرتز

رم

ای‌دیتا XPG Gaming V2، سرعت 2400 مگاهرتز و تایمینگ CL11 - گارانتی آونگ

فضای ذخیره‌سازی

دیسک حالت جامد ای‌دیتا SX900 128 GB - گارانتی آونگ

پاور

گرین 1275 وات، 80 پلاس پلاتینیوم

مانیتور

ال‌جی 1080p W2261vp

بنچ‌مارک‌های مصنوعی

برای ارزیابی کارت گرافیک‌ها، از بنچ‌مارک‌های مصنوعی که به نوعی جامعیت خوبی دارند شروع می‌کنیم. ممکن است در برخی بازی‌ها مثل بتل‌فیلد، موتور گرافیکی برای تراشه‌های ای‌ام‌دی بهینه شده باشد و در مورد برخی دیگر، انویدیا معماری سازگارتری داشته باشد. بنچ‌مارک‌های مصنوعی نتیجه‌ی متعادل‌تری دارند.

در بنچ‌مارک بازی‌ها هم از نرم‌افزار Fraps استفاده می‌شود. سعی بر این بوده که صحنه‌ها و حتی حرکت دوربین یکسان باشد تا دقیق‌ترین نتیجه حاصل شود. به طور معمول صحنه‌هایی از بازی‌ها که سنگین‌ترین پردازش گرافیکی را نیاز دارند، انتخاب شده است. مثل صحنه‌هایی با نورپردازی سنگین که اجسام و حرکات متنوعی در صحنه وجود دارد. بنابراین سرعت اجرا معمولاً در پایین‌ترین حالت ممکن است. علاوه بر ذکر میانگین سرعت، کمترین سرعت اجرا هم مورد بررسی قرار می‌گیرد.

3D Mark 2013

با توجه به اینکه بررسی کارت گرافیک‌های قدرتمند در دستور کار است، از بنچ‌مارک Fire Strike Extreme استفاده می‌کنیم. پردازش سنگین سه بعدی و حتی محاسبات فیزیکی سنگین، چیزی است که در نسل جدید بازی‌ها با آن روبرو هستیم. نتیجه به صورت زیر است:

3dmark-gen3-s

بنچ‌مارک در بازی‌ها

در بازی‌ها همان‌طور که گفتیم ممکن است یک معماری بهتر از دیگری ظاهر شود. در انتخاب کارت گرافیک باید به میانگینی از سرعت اجرای بازی‌ها مختلف توجه کنیم.

بازی Crysis 3

کرایسیس 3 نمایشی از قدرت موتور گرافیکی CryEngine 3 است. آزمون را در دو بخش انجام می‌دهیم. بخش اول قسمتی از مرحله‌ی Welcome to Jungle (به جنگل خوش آمدید!) است. پرتاب نارنجک در پوشش گیاهی خیره‌کننده و شبیه‌سازی انفجار و فیزیک حرکات علف‌ها در اثر آن، پاشیدن آب به اطراف و در عین حال نورپردازی با انفجار و همچنین نور خورشید که که با حرکت ابرها مرتباً دگرگون می‌شود، حرکت دود و شعله‌ی آتش، معیار خوبی برای سنجش قدرت واقعی کارت گرافیک‌های پیشرفته‌ی امروزی است.

بخش دوم تست قسمتی از مرحله‌ی Root of All Evil است که نورپردازی ذرات، سایه‌ها، تسلیشن گیاهان و پردازش فیزیک حرکات همگی دست به دست هم داده‌اند تا کارت گرافیک‌ها را به زانو درآورند.

میانگین سرعت اجرا در این دو بخش را ملاک ارزیابی قرار داده‌ایم که تقریباً پایین‌ترین سرعت اجرای بازی کرایسیس 3 را مشخص می‌کند. تنظیمات در بالاترین حد ممکن هستند، آنتی‌الیاسینگ هم در دو مرحله به صورت MSAA 4X و FXAA قرار داده می‌شود.

در اجرای دیگر، تنظیمات به حالت High کاهش می‌یابد. نتایج  به صورت زیر است:

بنچ‌مارک بازی Tomb Raider

در این بازی از بنچ‌مارک داخلی استفاده می‌کنیم. منظره‌ای با چرخش 360 درجه از ساحل جزیره که سازنده‌ی بازی انتخاب کرده است. تنظیمات در بالاترین حد ممکن هستند. در دو مرحله آنتی‌الیاسینگ را در حالت FXAA و SSAA 4X قرار می‌دهیم و تست می‌کنیم. تست دوم بدون TressFX است که با پردازش سنگین حرکات مو و لباس، سرعت اجرای بازی را به شدت کاهش می‌دهد. البته این موضوع در مورد کارت گرافیک‌های ای‌ام‌دی، بسیار جدی هم نیست. آنتی‌الیاسینگ FXAA نیز جایگزین SSAA 4X می‌شود. نتایج به صورت زیر است:

بازی Assassin Creed IV Black Flag

یکی از مناظر انتهای بازی را انتخاب کرده‌ایم و چرخش 360 درجه‌ای را برای واقعی شدن بنچ‌مارک اعمال می‌کنیم. همه‌چیز در بالاترین حالت ممکن است و آنتی‌الیاسینگ در در حالت MSAA 4X قرار داده می‌شود. تست دوم با تنظیمات High و FXAA صورت می‌گیرد.

نتایج به صورت زیر است:

بنچ‌مارک در بازی Watch Dogs

watchdogs-small

طبق معمول تنظیمات در بالاترین حالت ممکن است. آنتی‌الیاسینگ نیز در حالت FXAA و MSAA 4X قرار داده می‌شود. واچ‌داگس به طور معمول به بیش از 2.5 گیگابایت حافظه‌ی VRAM نیاز دارد. لذا از انتخاب MSAA 8X پرهیز می‌کنیم. منظره‌ای از محیط شلوغ شهر در ابتدای بازی را برای آزمون انتخاب کرده‌ایم. پارک کوچکی کنار Owl Motel که مخفیگاه کاراکتر اصلی بازی است. نتیجه‌ی دو مرحله‌ی تست به صورت زیر است:

 بنچ‌مارک در بازی BattleField 4

اولین بازی که قرار است از Mantle استفاده کند. البته فعلاً منتل در عمل آن طور که باید و شاید موثر واقع نشده است. تنظیمات را در حالت Ultra و High قرار می‌دهیم و آزمون را با اجرای دقایق ابتدایی مرحله‌ی سنگاپور که نورپردازی پیشرفته و حرکات گیاهان و درختان در اثر وزش باد، آن را بسیار زیبا کرده انجام می‌دهیم. نتایج به صورت زیر است:

توان مصرفی و دمای کاری

Furmark به شدت کارت گرافیک را تحت فشار می‌گذارد. دما هسته و رگولاتورها را از طریق نرم‌افزار GPU-Z بررسی می‌کنیم. در حالت بی‌کار هم پس از 5 دقیقه روشن ماندن سیستم و رسیدن به حالت پایدار، دما را بررسی می‌کنیم. نتیجه‌ی تست دما به صورت زیر است که در آن اختلاف دما با محیط ملاک ارزیابی کارایی سیستم خنک‌کاری است:

ارزیابی توان مصرفی را در بازی کرایسیس 3، Furmark و حالت بی‌کار انجام داده‌ایم که توان مصرفی کارت گرافیک به اضافه‌ی بخش فعال پردازنده، مادربورد و رم است. نتیجه به صورت زیر است:

از Furmark هم می‌توان به نتیجه‌ی مشابهی رسید با این تفاوت که معمولاً توان مصرفی بیش از حد زیاد است و پردازنده، مادربورد و رم نیز توان مصرفی بالایی دارند. گرچه برخی وب‌سایت‌ها در محاسبه‌ی توان مصرفی کارت گرافیک، به توانی مصرفی سایر اجزا توجه نمی‌کنند و به عنوان مثال مدعی می‌شوند که R9 290X به تنهایی به بیش از 400 وات انرژی نیاز دارد! تصویر زیر مصرف انرژی بالای پردازنده  و رم در اجرای Furmark را نشان می‌دهد. برای بزرگ‌نمایی روی آن کلیک کنید. توجه کنید که پردازنده حدود 50 درصد درگیر است و حدود 48 وات انرژی مصرف می‌کند که مقدار کمی نیست. 

نکته‌ی جالب توجه در خصوص پایداری سرعت هسته این است که با اجرای Furmark و زیر بار گذاشتن کارت گرافیک، متوجه می‌شویم که میانگین سرعت کلاک از رقم حداکثر 1040 مگاهرتز فاصله می‌گیرد و به رقم 942 مگاهرتز کاهش می‌یابد. حدود 100 مگاهرتز کاهش سرعت که رقم نسبتاً زیادی است:

fur-gen-3-s

در R9 290X ایسوس، مدار رگولاتور بهتری به کار گرفته شده بود و کاهش سرعت کلاک کمتر از محصول گیگابایت به دست آمد، در واقع 30 مگاهرتز کمتر از سرعت حداکثری در حالت بوست که 1050 مگاهرتز تعیین شده است:

furmark-gen3-s

عملکرد کلی

بهای برق مصرفی بسیار کم است لذا آن را در محاسبات لحاظ نمی‌کنیم. عملکرد کلی را با نرمالیزه کرده نتایج بنچ‌مارک‌های بازی‌های مختلف مشخص می‌کنیم. به این صورت که سرعت اجرای هر بازی را به صورت درصدی از 60 فریم بر ثانیه که حالت ایده‌آل است، مشخص می‌کنیم و البته سرعت بیش از 60 فریم بر ثانیه، همان 100 درصد در نظر گرفته می‌شود.

البته ممکن است به فرکانس 60 هرتزی مانیتور خود عادت کرده باشید ولیکن 60 هرتز هم از اعدادی است که در مانیتورها بسیار متداول است. از طرفی بهتر است سرعت رندر برابر با نرخ‌نوسازی مانیتور باشد و نیازی به استفاده از Vsync یا جایگزین‌های سخت‌افزاری جدید آن یعنی G-Sync و FreeSync نباشد. لذا با توجه به بازی‌های سنگین امروزی، فرکانس 60 هرتز و سرعت 60 فریم بر ثانیه انتخاب بهتری است. در نهایت اینکه اگر به رزولوشن‌های بالاتر از فول‌اچ‌دی نیاز دارید، به عملکرد نرمالیزه شده با در نظر نگرفتن محدودیت 60 فریم بر ثانیه‌ای توجه کنید.

در واقع عملکرد نرمالیزه نشده بدون این محدودیت، قدرت واقعی هر کارت گرافیک را مشخص می‌کند ولی اگر سرعت اجرا را به 60 8فریم بر ثانیه محدود کنیم، کارت گرافیک بهینه برای رزولوشن فول‌اچ‌دی و فرکانس 60 هرتز  مشخص می‌شود.

جمع‌بعدی

کارت گرافیک Gigabyte R9 290X WindForce 3X OC، نسخه‌ی گیگابایتی R9 290X است که خنک‌کاری و برد مدار چاپی اختصاصی گیگابایت را در آن می‌بینیم. برد از نظر کلی تفاوت زیادی با R9 290X مرجع ندارد ولیکن کیفیت قطعات استفاده شده کمی بیشتر است.

در مجموع عملکرد کارت گرافیک در حد بسیار کمی پایین‌تر از دیگر R9 290Xهایی که سازندگان مختلف تولید کرده‌اند است اما خنک‌کاری و دمای رگولاتورها نشان می‌دهد که گیگابایت کارکرد طولانی‌مدت را مدنظر قرار داده است. شاید مصرف انرژی در حد محصولات رده اول MSI یا Asus بهینه نشده باشد چرا که گیگابایت طراحی مرجع را به شکل جدی تغییر نداده است اما به هر حال تفاوت برندهای مختلف نسبتاً کم است.

اورکلاک کردن کارت گرافیک از مواردی است که ممکن است باعث آسیب دیدن تراشه‌ها شود و گارانتی محصول نیز شامل استفاده‌ی نادرست نمی‌شود اما بد نیست بدانید که R9 290X در حالت مرجعی که AMD مشخص کرده، حداکثر سرعتی برابر با 1 گیگاهرتز دارد و اگر خوش‌شانس باشید و یک کارت گرافیک غیر مرجع با تراشه‌ی با کیفیت به دستتان برسد، نهایت می‌توان روی 200 مگاهرتز اورکلاک حساب باز کرد. بنابراین با توجه به اینکه گیگابایت 40 مگاهرتز اورکلاک دائمی را به همراه دمای کاری نسبتاً پایین و نویز نسبتاً کم ارایه کرده، می‌توان بدون اورکلاک کردن محصول هم برای مدت طولانی از آن استفاده نمود.

VGA Gigabyte

این کارت گرافیک در بازار ایران با گارانتی اصلی آواژنگ به قیمت 2.100.000 تومان به فروش می رسد.

نقاط قوت

  • سیستم خنک‌کاری: خیلی خوب و نسبتاً کم صدا
  • برد: قطعات باکیفیت و بادوام
  • وجود پورت HDMI 1.4a که در برخی مدل‌های دیگر به کلی با DVI جایگزین شده است
  • قیمت خوب در برابر کیفیت و کارایی
  • ارتفاع و طول کارت گرافیک کمتر از مدل‌های مشابه است

نقاط ضعف

  • عملکرد در مقایسه با دیگر R9 290Xهای اورکلاک شده، در حد بسیار کمی پایین‌تر است
  • مدار رگولاتور برخلاف برخی برندهای مطرح، تفاوت چندانی با مدل مرجع ندارد که در مقابل با سیستم خنک‌کاری خوب تا حدی جبران شده است
تبلیغات
داغ‌ترین مطالب روز

نظرات

تبلیغات