محققان می‌گویند که ممکن است اکسیژن آنچنان هم نقش مهمی در تکامل پیشین حیات نداشته باشد

 طی تحقیقات انجام گرفته توسط این تیم، آن‌ها دریافتند که Halichondria panicea که نوعی اسفنج دریایی است می‌توانسته در شرایطی با تمرکز اکسیژن بسیار پایین نیز به رشد خود ادامه دهد. دکتر دنیل میلز، از بخش مرکز شمالی تکامل زمین دانشگاه می‌گوید:

زمانی که ما اسفنج‌ها را به آزمایشگاه خود آوردیم، این گونه حتی با کاهش سطح اکسیژن به 0.5 درصد از اکسیژن موجود در جو زمین نیز به رشد خود ادامه دادند. برای میلیون‌ها سال، حیات بر روی زمین به ارگانیسم‌های ساده و تک‌سلولی خلاصه می‌شد که هیچ شباهتی به پیچیدگی حیات امروزی نداشته‌اند. ممکن است تصور کنیم که برای ایجاد این تکامل بزرگ، باید حتما یک فاکتور محیطی به شکل چشمگیری تغییر کرده باشد تا این گونه‌های ساده به حیات پر از پیچیدگی امروزی برسند. اگرچه افزایش سطح اکسیژن بعنوان یک کاتالیزگر مهم در سرعت بخشیدن به تکامل در نظر گرفته می‌شود اما گونه‌هایی وجود دارند که برای رشد و تکامل هیچ نیازی به اکسیژن ندارند. یکی از این گروه‌ها موجودات بی‌هوازی هستند که بعنوان کاهنده سولفات شناخته می‌شوند. این گروه که اغلب از باکتری‌ها تشکیل شده‌اند بجای اکسیژن از گاز سولفات استفاده می‌نمایند.

اکسیژن در ترکیب با دیگر عناصر و مولکول‌ها برای زندگی گونه‌های حیات پیچیده فعلی موجود بر روی زمین حیاتی است. اگرچه اسفنج‌های دریایی موجوداتی چندسلولی هستند اما از نظر ساختار بیولوژیکی بسیار ساده‌اند. شاید بتوان این تحقیقات بر روی اسفنج‌ها را نوعی ارتباط میان حیات ساده و پیچیده و سرعت تکامل در گونه‌های مختلف در نظر گرفت.