۱۷ آذر: تولد الی ویتنی مخترع ماشین پنبه

الی ویتنی 8 دسامبر سال 1765 در یک خانواده کشاورز به‌دنیا آمد. پدرش از جمله موفق‌ترین کشاورزان ایالت ماساچوست بود. الی زمانی که تنها 11 سال سن داشت مادرش را از دست داد. در خلال جنگ انقلاب آمریکا در حالی که تنها 14 سال سن داشت مدیریت تولید میخ را در کارگاه پدرش به عهده گرفت و با موفقیت توانست از عهده کار مدیریت تولید بر آید.

الی روابط خوبی با مادرخوانده‌اش نداشت، زیرا وی مخالف رفتن الی به کالج بود و با نفوذی که بر پدر الی داشت الی را مجبور کرده بود تا همانند کارگران در مزرعه کار کند. الی با کار در مزرعه همچنین تدریس در مدرسه در مقطع ابتدایی تلاش کرد تا برای خود پولی پس انداز کند. سرانجام با تلاش بسیار توانست مخارج تحصیل خود را تامین کند و در سال 1789 وارد کالج ییل شد. او سال 1792 فارغ التحصیل شد.

الی ویتنی علاقه زیادی به ادامه تحصیل در رشته وکالت داشت، اما بدلیل مخارج بالا نتوانست وارد این رشته شود به همین دلیل تصمیم گرفت به عنوان معلم خصوصی به کارولینای جنوبی برود. هنگام سفر به کارولینای جنوبی از ویرجینیا دیدن کرد. اواخر قرن 18 میلادی ویرجینیا مورد توجه مهاجران انگلیسی قرار داشت و به سرعت در حال رشد بود.

الی در حال سفر به کارولینای جنوبی با گرین آشنا شد که همسر قهرمان فقید جنگ انقلاب آمریکا ناتالایی گرین بود. گرین مدیریت مزرعه‌ای را در ویرجینیا به عهده داشت و از وی دعوت کرد تا از این مزرعه دیدن کند. الی ویتنی جوان این پیشنهاد را پذیرفت و تصمیم گرفت با کمی تاخیر به کارولینای جنوبی برود که البته این توقف مسیر زندگی وی را تغییر داد و از ادامه سفر منصرف شد. زمانی که وی مزرعه‌های پنبه را در ویرجینیا دید به فکر ساخت ماشینی افتاد تا بتواند به سرعت و آسانی، الیاف پنبه را از دانه‌های پنبه جدا کند. در گذشته و قبل از اختراع الی ویتنی این کار بسیار دشوار بود و نیاز به نیروی کار بسیاری داشت.

الی ویتنی سال ۱۷۹۳ ماشین پنبه پاک کنی را اختراع و آن‌را در سال ۱۷۹۴ به ثبت رساند. ماشین وی قادر بود به راحتی در روز حدود 25 کیلوگرم الیاف پنبه را از دانه‌های آن جدا کند. این اختراع نقش کلیدی در انقلاب صنعتی و اوج‌گیری اقتصاد ایالت‌های جنوبی پیش از جنگ داخلی آمریکا داشت. از طرفی دیگر این اختراع، بجای اینکه باعث کاهش برده داری شود بیشتر سبب افزایش گسترده برده‌داری در ایالت‌های جنوبی آمریکا شد که در ادامه به دو دستگی گسترده میان موافقان و مخالفان برده‌داری و سرانجام، به ایجاد جنگ داخلی آمریکا منتهی شد.

الی ویتنی 8 ژانویه 1825  در سن 59 سالگی بدلیل سرطان پروستات دیده از جهان فروبست.