۲۱ آذر: تولد آلفرد وارنر شیمیدان معدنی برجسته سویسی
آلفرد وارنر اولین کسی است که ساختار صحیح هشتوجهی را برای کوردیناسیون فلزات واسطه پیشنهاد داد که در آن فلز به صورت مرکزی و لیگاندها در اطراف فلز قرار میگیرند. به همین خاطر نیز جایزه نوبل شیمی سال 1913 را به خود اختصاص داد. وی اولین شیمیدان معدنی بود که این جایزه را دریافت کرد و تا 70 سال تنها شیمیدان معدنی برنده جایزه نوبل باقی ماند.
آلفرد وارنر در سویس تحصیل کرد و از دانشگاه زوریخ در سال 1890 با مدرک دکترا فارغ التحصیل شد؛ سپس به فرانسه رفت تا فوق دکترای خود را در آنجا سپری کند و سرانجام درسال 1892 به سویس بازگشت و در دانشگاه زوریخ مشغول به کار شد. وی در سال 1895 موفق به تدریس در این دانشگاه شد و به عنوان استاد شیمی معدنی شروع به کار کرد.
دکتر آلفرد ورنر در سال 1893 بزرگترین دستاورد علمی خود را به جامعه علمی جهان ارائه کرد. در آن زمان وی یک ساختار هشتوجهی را برای کوردیناسیون فلزات واسطه پیشنهاد داد که در آن فلز به صورت مرکزی و لیگاندها در اطراف فلز قرار میگرفتند. عناصر واسطه که دکتر وارنر ساختار پیشنهادی خود را در خصوص آنها ارائه کرد همگی خصلت فلزی دارند.
به غیر از عناصری چون روی، کادمیم، جیوه، سایر عناصر واسطه دماهای ذوب و جوش، گرمای نهان تبخیر، چگالی، سختی، انرژی بستگی نسبتا بالایی دارند (در بین آنها تنها جیوه در دمای معمولی مایع است). فلزهای واسطه عموما انعطاف پذیر هستند، قابلیت تغییر شکل دارند، خاصیت چکش خوری، صیقل پذیری، تورق و مفتول شدن آنها خیلی زیاد است.
در مقابل ضربه، فشار و کشش، مقاومت دارند البته از این گروه جیوه مایع است و روی کروم خاصیت شکنندگی دارند. مدلی که دکتر آلفرد وارنر پیشنهاد داد در واقع کمک بسیار زیادی به بررسی و تحلیل رفتار بسیاری از عناصر واسطه در جدول تناوبی کرد و باعث شد تا دانشمندان توضیح مناسبی از بسیاری از رفتارهایی که تا آن زمان بصورت راز باقی مانده بود پیدا کنند. برای مثال میتوان به کلرید هگزامین کبالت با فرمول شیمیایی H18N6Cl3Co اشاره کرد که دانشمندان از طریق مدل دکتر وارنر توانستند توضیح مناسبی برای رفتار شیمیایی آن پیدا کنند.
دکتر آلفرد یکی از بزرگترین شیمیدانان معدنی در قرن 19 و 20 میلادی بود که بسیاری از پیشرفتهای علمی در خصوص شیمی معدنی مدیون وی است. دکتر آلفرد وارنر در تاریخ 15 نووامبر سال 1919 و در 52 سالگی از دنیا رفت.
منبع Wikipedia
نظرات