۳ آذر: زادروز سیمون وندرمیر فیزیکدان هلندی
24 نوامبر سال 1925 سیمون وندرمیر، فیزیکدان هلندی در یک خانواده فرهنگی بدنیا آمد. اکثر اعضای خانوادهاش معلم بودند و به علم اهمیت زیادی میدادند.
سال ۱۹۴۳ زمانی که هلند تحت اشغال نظامی آلمان بود، سیمون تحصیلاتش را در مقطع دبیرستان به پایان رساند و وارد دانشگاه فنی دلف شد. سال ۱۹۵۲ با مدرک مهندسی فارغ التحصیل و وارد مرکز تحقیقاتی فیلیپس در آیندهوون شد و تحقیقاتش روی تجهیزات ولتاژ بالا برای میکروسکوپهای الکترونی را آغاز کرد. بعد از چند سال تحقیق و پژوهش به عضویت سازمان تحقیقات هستهای اروپا درآمد و تا سال 1990 که بازنشسته شد، در این مرکز باقی ماند. سیمون وندرمیر تکنیک Stochastic Cooling برای پرتوهای ذرات را ابداع کرد که به توسعه و بهبود شتابدهندهها کمک کرد. خنک کردن پرتوها برای کنترل انتشار امواج الکترو مغناطیسی در شتاب دهندههای ذرات نقش کلیدی ایفا میکند. همین تکنیک در خلال آزمایشهایی که کارلو روبیا در اوایل دهه 80 میلادی روی شتاب دهندهها انجام میداد موجب کشف بوزونهای دبلیو و زد شد که این بوزونها تبادلگر نیروی ضعیف هستند و موجب واپاشی هسته اتمها میشوند.
سیمون وندرمیر و کارلو روبیا سال 1984 بخاطر این کشف جایزه نوبل فیزیک را دریافت کردند. سیمون وندرمیر 4 مارچ سال 2011 در 85 سالگی دیده از جهان فرو بست. سیمون وندرمیر و ارنست لاورنس تنها متخصصان شتاب دهندهها هستند که موفق به دریافت جایزه نوبل فیزیک شدند.
شتابدهندههای ذرات دستگاههایی هستند که در آن ذرات باردار همانند ذرات بنیادی، هستهی اتمها یا اتمهای یونیزه شده، مولکولها یا بخشهایی از مولکولها به وسیلهی میدانهای الکتریکی یا مغناطیسی تا سرعتهای بسیار بالا، شتابداده میشوند. به طوری که سرعت بسیاری از آنها، حتی به نزدیکیهای سرعت نور میرسد. در این وضعیت انرژی جنبشی ذره به اندازه چندین برابر انرژی در حال سکون آن است. از شتاب دهندهها در تحقیقات علمی روی ذرات و حتی امروز در پزشکی بشکل چشمگیری استفاده میشود؛ برای مثال در فیزیک پزشکی و به ویژه در پزشکی هستهای کاربردهای مهمی دارند. بطور مثال برای تولید برخی رادیوایزوتوپها در پت اسکن از شتابدهندههای مخصوصی در بیمارستانها و مراکز مربوطه استفاده میشود.
نظرات