۲ آذر: تولد یوهان دیدریک وان در والس فیزیکدان هلندی

 23 نوامبر سال 1837 یوهان دیدریک وان در والس در شهر لیدن هلند در یک خانواده پرجمعیت به دنیا آمد. پدرش نجار بود. به دلیل ساختار تحصیلی خاص قرن نوزدهم، بعد از اتمام پایان تحصیلات در مقطع ابتدایی، بجای ادامه تحصیل در مقطع راهنمایی و دبیرستان که پیش نیاز ورود به دانشگاه بود، تصمیم گرفت وارد مدرسه تحصیلات پیشرفته شود که در آن معلمان دوره ابتدایی را پرورش می‌دادند.

یوهان این دوره را در 15 سالگی به پایان رساند و در سال‌های 1856 تا 1861 به عنوان معلم دوره ابتدایی به تدریس مشغول شد. سپس دوره‌های تکمیلی را گذراند و به عنوان معلم ارشد در مدرسه تدریس می‌کرد. سال 1862 بخاطر علاقه‌اش به ریاضیات، فیزیک و ستاره شناسی، در کلاس‌های این دروس در دانشگاه محل تولدش حاضر می‌شد؛ اما به دلیل نگذراندن دوره دبیرستان، دانشگاه اجازه تحصیل رسمی به وی را نمی‌داد. در همین دوران دولت هلند شروع به برگزاری دوره‌هایی تحصیلی در مقطع دبیرستان برای افرادی مثل یوهان دیدریک کرد. یوهان نیز برای تدریس ریاضیات در این مدارس درخواست داد و مورد پذیرش واقع شد و خود نیز بصورت همزمان به مطالعه سایر دروس پرداخت. او در امتحانات پایان سال شرکت کرد تا بتواند مقطع دبیرستان را به پایان برساند و اجازه ورود به دانشگاه را کسب کند. بعد از پایان این دوره یوهان شروع به تحصیل در دانشگاه لیندن کرد و تحصیلاتش را در رشته فیزیک تا مقطع دکترا ادامه داد و سال 1873 توانست از پایان نامه دکترای خود دفاع کند.

دستاوردهای این فیزیکدان بزرگ در حوزه ترمودینامیک ارزشمند است، به طوریکه توانست جایزه نوبل فیزیک را سال 1910 دریافت کند. از دستاوردهای یوهان وان در والس می‌توان به معادله وان در والس اشاره کرد که نشان می‌دهد چون مولکول‌های موجود در یک گاز دارای حجمی معین هستند و نیروهای جاذبه بر یکدیگر وارد می‌کنند، گازهای حقیقی از قانون‌های گاز ایده‌آل پیروی نمی‌کنند. همچنین دیگر دستاورد مهم این فیزیکدان بزرگ نیروی واندروالسی است. سال 1873 یوهان وان در والس وجود نیروهای کشش بین مولکولی در میان مولکول‌های گاز را مطرح کرد. او عقیده داشت، مجموع این نیروها، میزان انحراف یک گاز حقیقی از گاز ایده آل را معین می‌کنند و توضیح خاستگاه این نیروهای بین مولکولی توسط فرتینر لاندن در سال ۱۹۳۰ پیشنهاد شد.

در فیزیک شعاع‌های واندروالس نمایانگر کوتاه‌ترین فاصله ممکن بین اتم‌هایی است که میان آنها پیوند شیمیایی وجود ندارد و این فاصله مقداری است که در آن، نیروهای جاذبه ضعیف بین اتم‌ها، با نیروی دافعه بین پوسته‌های الکترونی، به تعادل می‌رسد. این مبحث نیز به واسطه دستاوردهای این فیزیکدان بزرگ به نام وی نامگذاری شده است درواقع یوهان وان دروالس بود که برای نخستین بار ایده‌ی شعاع‌های واندروالس را مطرح کرد که اتم ها یک نقطه ساده نیستند و همین ایده را در معادله واندروالس نشان داد.

دکتر یوهان دیدریک وان در والس در تاریخ 8 مارچ سال 1923 در 85 سالگی دیده از جهان فرو بست.