ناسا تپ‌اختری ۱۰ میلیون برابر روشن‌تر از خورشید کشف کرد

چهارشنبه ۲۳ مهر ۱۳۹۳ - ۱۱:۳۹
مطالعه 3 دقیقه
با استفاده از آرایه‌ی تلسکوپ هسته‌ای فضایی NuSTAR، ناسا موفق به کشف اشعه‌های یک تپ‌اختر با انرژی برابر ۱۰ میلیون خورشید شد، این روشن‌ترین تپ‌اختری است که تاکنون دیده شده است.
تبلیغات

Mighty Mouse در کهکشان مسیه ۸۲ که به نام کهکشان سیگار نیز شناخته می‌شود و حدود ۱۲ میلیون سال نوری از زمین فاصله دارد کشف شده است. خانم فیونا هریسون ستاره‌شناس و از محققان اصلی پروژه‌ی NuSTAR در بیانیه‌ای در مورد این کشف می‌گوید:

تپ‌اختر Mighty Mouse که از بقایای ستاره‌ای تشکیل شده است قدرت یک سیاه‌چاله را دارد اما با جرم بسیار کمتر.

هنگامی که یک ستاره‌ی فوق‌العاده عظیم در آخرین لحظات عمر خود است، هسته‌ی آن بسیار متراکم شده و سپس زیر این فشار عظیم منفجر می‌شود که تشکیل یک ابرنواختر درخشان را می‌دهد. بعضی از مواد منتشر شده از انفجار ستاره‌ی پیر در فضا سرگردان می‌شوند در حالی که برخی دیگر به سمت هسته‌ی ستاره باز می‌گردند، گرانش در هسته به‌قدری شدید است که ساختار ملکولی را می‌شکند و الکترون‌ها و پروتون‌ها به هم گره خورده و تبدیل به نوترون می‌شوند؛ ستاره‌ی نوترونی یک ستاره‌ی مرده است اما بعضی از ستاره‌های نوترونی شروع به چرخش به دور خود می‌کنند و سرعت این چرخش به‌قدری سریع می‌شود که پالس‌های منظم از انرژی را از قطب‌های خود به فضا ارسال می‌کنند. نام این ستاره‌ها همانطور که حدس می‌زنید تپ‌اختر است. ویدئوی زیر نحوه‌ی چرخش و انتشار انرژی یک تپ‌اختر را نشان می‌دهد:

تپ‌اخترها مانند سیاه‌چاله‌ها دارای میدان گرانشی فوق‌العاده قوی هستند، اگرچه تپ‌اخترها نسبت به سیاه‌ چاله‌ ضعیف‌تر هستند و جرم کمتری داشته و اجازه‌ی فرار به نور را به جای جذب آن مانند سیاه‌چاله‌ها می‌دهند، اما تپ‌اختر کشف شده با وجود اندازه‌ی کوچکش قدرتی مانند یک سیاه‌چاله دارد و با نرخ ۱.۳۷ ثانیه می‌تپد.

این کشف باعث می‌شود ستاره‌شناسان در مورد چیزی که به نام منبع ultraluminous X-ray یا اشعه‌ی X فوق درخشان شناخته می‌شود تجدید نظر کنند. تا قبل از این تصور می‌شد این اشعه‌ها فقط از سیاه‌چاله‌ها به ویژه سیاه چاله‌های کوچک و متوسط ساطع می‌شود ولی با کشف این تپ‌اختر نظریه‌ی فوق تغییر می‌یابد. در حالی که ستاره‌شناسان به مشاهده‌ی یک ابرنواختر می‌پرداختند به طور تصادفی پالس‌های ULX را از کهکشان مسیه ۸۲ کشف کردند. از آنجا که سیاه‌چاله‌ها قادر به فرستادن پالس نیستند پس دانشمندان به این نتیجه رسیدند که ULX ها از یک تپ‌اختر منتشر می‌شود.

messier-82-galaxy

جانت گلدستون ستاره شناس از دانشگاه آلبرتای کانادا می‌گوید:

ما به تازگی یک منبع غیرعادی از اشعه‌ی ایکس درخشان را در کهکشان M82 کشف کردیم که به نظر می‌رسید از یک سیاه‌چاله‌ی متوسط منتشر می‌شود، اما در اشتباه بودیم. این کشف جدید نظریه‌های گذشته را به چالش می‌کشد و راه را برای درک نوینی از تنوع این اجرام جذاب باز می‌کند.

برای کشف این که چرا یک ستاره‌ی مرده‌ی کوچک چنین حجم عظیمی از نور را انتشار می‌دهد گروهی با ۳ عضو از تلسکوپ‌های فضایی ناسا شامل NuSTAR ،‌ Swift و فضاپیمای Chandra این مسأله را بررسی خواهند کرد.

پل هرتز مدیر بخش اخترفیزیک ناسا در واشنگتن می‌گوید:

داشتن یک ارایه متنوع از تلسکوپ‌ها در فضا بدان معنی است که آن‌ها می‌توانند به یکدیگر کمک کنند، هنگامی که یک تلسکوپ جرمی را کشف می‌کند، تلسکوپ‌های دیگر به عنوان مکمل عمل کرده و در طول موج‌های مختلف به بررسی آن جرم می‌پردازند.
nustar
تبلیغات
داغ‌ترین مطالب روز

نظرات

تبلیغات