نیم نگاهی به ویندوز 8.1

یکی از نخستین مواردی که در رابطه با ویندوز ۸.۱ قابل توجه است، آنکه صفحه‌ی قفل آن تغییر اساسی کرده است. از این پس می‌توانید حتی در صورت قفل بودن رایانه‌ی شخصی به تماس‌های دریافتی اسکایپ پاسخ دهید، یا اینکه با استفاده از دوربین اقدام به عکس‌برداری نمایید. حتی گزینه‌ای برای استفاده از قاب‌های مخصوص عکاسی خواهید داشت، که با استفاده از تصاویر موجود در رایانه، اسکای درایو و گوشی ویندوزی، مجموعه‌ای از تصاویر را نشان می‌دهد.

از این گذشته ویندوز ۸.۱ ایده‌های بیشتری را از ویندوز فون عاریه گرفته است، و قابلیت جدید کاشی‌های کوچک و بزرگ را دارد – آیکون برنامه‌هایی که در صفحه‌ی آغازین نمایش داده می‌شوند. مثلاً در کاشی مربوط به آب و هوا، می‌توانید شرایط جوی را در سه شهر گوناگون مشاهده و پیش بینی آن را تا سه روز ملاحظه نمایید. در برنامه‌ تقویم، تمامی قرارهای کاری شما در طی یک روز آینده قابل مشاهده است؛ و در برنامه‌های ثالثی نظیر توئیتر نیز اطلاعات اضافی را خواهید دید. جانسون هریس، مدیر بخش تجربه‌ی کاربران در تیم مایکروسافت می‌گوید؛ «شما همچنان اعلانات را دریافت خواهید کرد، مطالب را خواهید دید و بر روی آن‌ها حساب خواهید کرد، و تمامی این قابلیت‌ها یک سوم فضای صفحه را می‌گیرند». برنامه‌های رومیزی نیز به طور پیش فرض از کاشی‌های رنگارنگی استفاده خواهند کرد، و توسعه دهندگان نیز با استفاده از این گزینه می‌توانند قابلیت‌های غنی‌تری بسازند.

این بهینه‌سازی‌ها در صفحه‌ی آغازین نیز وجود دارد. برنامه‌ها در ویندوز ۸ به طور خودکار به صفحه‌ی آغازین می‌چسبند و هریس معتقد است که «این، آن چیزی نبود که تصورش را می‌کردیم» و چنین قابلیتی در ویندوز ۸.۱ به صورت کنترل شده‌تری وجود دارد. در این روایت، مایکروسافت برنامه‌ها را به صفحه‌ی آغازین برچسب نمی‌زند، در عوض می‌توانید در حالت نمایش «تمامی برنامه‌ها» آن‌ها را ببینید. این نمایش شامل فیلترهایی برای دسته بندی برنامه‌ها با توجه به میزان کاربرد یا دسته بندی تعریف شده است. از طرف دیگر، می‌توان از دیگر گزینه‌ها برای یافتن برنامه‌ بهره برد.

مایکروسافت همچنین در حال تغییر ظاهر صفحه‌ی آغازین است و با توجه به ظاهر شخصی سازی شده‌ی جدید و افزوده شدن رنگ و شکل های جدید یا افزودن عکس زمینه برای صفحه‌ی آغازین این خصوصیات آنچنان در حال افزایش است که حتی می‌توان برای آن حرکت‌های گوناگونی را تعریف کرد. از سوی دیگر باز تعریف محل قرارگیری برنامه‌ها در صفحه‌ی آغازین در ویندوز ۸.۱ ساده‌تر شده است و حتی کاربران اجازه خواهند داشت تا چندین برنامه را انتخاب کرده و آن‌ها ا در آن واحد مرتب نمایند.

شاید بزرگ‌ترین تغییر، حداقل از منظر نمایش و ظاهری همانا نحوه‌ی مرتب کردن برنامه‌ها در حالت ویندوز ۸ است. به طور پیش فرض، اگر بر روی یکی از لینک‌های مربوط به برنامه‌ای نظیر Mail کلیک کنید، در حالت نمایش ۵۰/ ۵۰ باز می‌شود و به اندازه‌ی این برنامه بزرگ، کادری در کنارش به نمایش در می‌آید. اگر تصویری را از ایمیل یا جای دیگری بگشایید، نسبت نمایش ۶۰/۴۰ خواهد شد و فضای بیشتری به برنامه‌ی نمایش عکس تعلق خواهد گرفت. همچنین هر برنامه‌ای می‌تواند چندین پنجره داشته باشد، و حتی به شما اجازه می‌دهد دو وب سایت را در کنار هم بگشایید، برای نمونه در حالتی که از چندین صفحه نمایش استفاده می‌کنیم.

این نمایش‌های جدید، به کاربران ویندوز ۸.۱ اجازه می‌دهد تا میزان حجم نمایش صفحه را مشخص نمایند و در صورت تمایل فضای بیشتری را به آن‌ها اختصاص دهند. در صفحات نمایش با کفیت، تعداد برنامه‌هایی که می‌توانید در کنار هم بچینید با توجه به وضوح نمایش افزایش پیدا می‌کند – ما چهار برنامه را در یک نمایشگر ۲۷ اینچ مشاهده کردیم. در نمایشگرهایی با وضوح پایین، این محدودیت ویندوز ۸ برداشته شده است و ابزارهایی که دارای وضوح ۷۶۸×۱۰۲۴ پیکسل هستند، می‌توانند نمایی ۵۰/ ۵۰ داشته باشند. این موضوع به معنی نمایش ۷ تا ۸ اینچی هر یک از موارد است.

هر یک از برنامه‌ها که نصب شده یا به صفحه‌ی آغازین متصل شده‌اند، در کنار تنظیمات گوناگونی که دارند، به طور خودکار می‌توانند با سایر رایانه‌های رومیزی ویندوز ۸.۱ همگام شوند، البته این مهم نیازمند حساب کاربری مایکروسافت خواهد بود. رایانه‌های شخصی سازی مستقل می‌توانند این روند یا کل سیستم را برگزینند؛ بدین ترتیب با صفحه‌ی آغازین واحدی مواجه هستیم که در همه جا یکسان خواهد بود. این برنامه‌ها در ویندوز ۸.۱ به صورت خودکار بروز می‌شوند و همگی از ظاهر یکسان فروشگاه بهره می‌برند؛ به گونه‌ای که کاوش در بین برنامه‌های غیر رایگان ساده‌تر از قبل خواهد شد.

از این گذشته مایکروسافت به فکر بازگرداندن دکمه‌ی «شروع» به ویندوز ۸.۱ است، قابلیتی که می‌تواند دل بسیاری از کاربران را به دست آورد. پیش‌تر درباره‌ی این دکمه مطلبی را در زومیت منتشر کرده‌ایم.

هریس معتقد است، «کار جدیدی که در ویندوز ۸.۱ انجام داده‌ایم، بهینه سازی قابلیت جستجو است». مایکروسافت مدعی است که این قابلیت یکی از پراستفاده‌ترین موارد در ویندوز ۸ بوده است و بیش از ۹۰ درصد از کاربران از آن استفاده کرده‌اند. «ما قابلیت جستجو را به گونه‌ای بهینه کرده‌ایم که بتوان با استفاده از یک کادر، کل رایانه، فایل‌ها، تنظیمات و محتوای موجود در صفحات وب یا اطلاعات موجود در برنامه‌ها را جستجو نمایید.» یعنی آن‌ها می‌خواهند این قابلیت را در ویندوز ۸.۱ قوی‌تر از قبل کنند. یا مثلاً با جستجوی نام هر یک از سوپراستارها مثل «مریلین مونرو» اطلاعات جامع و کاملی از این بازیگر چه به صورت محلی و چه تحت وب در اختیار شما قرار خواهد گرفت. برای نمونه این داده‌ها از ویکی پدیا گرفته شده است و با کلیک بر روی آن به جای هدایت به صفحه‌ی وب ویکی پدیا به برنامه‌ی کاربردی آن هدایت خواهید شد.

اگر جستجویی قادر باشد محتوای یک فیلم را بکاود، آنگاه می‌توانید موارد مورد نظر خود را یافته و این فیلم‌ها را از سرویس آن‌لاین اجاره نمایید. همین موضوع در ارتباط با موسیقی و تصاویر نیز صادق است، کاربران قادر خواهند بود آهنگ‌ها را از سرویس موسیقی ایکس باکس دریافت کرده و آن‌ها را پخش نمایند. همانند گزینه‌های مربوط به جستجو، شما می‌توانید این کار را از صفحه‌ی آغازین انجام دهید. کلید میانبر جدید، «ویندوز + S» است که در همه جا پنل مخصوص جستجو را باز می‌کند.

به طور پیش‌فرض این فهرست در پنل کناری (سمت راست) است و بین برنامه‌ها، فایل‌های موسیقی، تنظیمات، سایر فایل‌ها، تصاویر و وب را می‌کاود و پیشنهاداتی محلی و فرا محلی ارائه می‌کند. هریس در این رابطه می‌گوید، «بدین ترتیب تنها با یک ابزار می‌توانید کل رایانه‌ی شخصی خود را بکاوید». از نظر مفهومی، چنین ابزاری بسیار قدرتمند است و به شما اجازه می‌دهد تمامی فضای موجود را بگردید و تصاویری که پیش‌تر گرفته‌اید را به سادگی بیابید. بسیاری از قابلیت‌های جستجو از بینگ نیرو گرفته است و جالب اینجاست که مایکروسافت به کاربر اجازه نمی‌دهد این جستجوگر را با دیگر گزینه‌های موجود نظیر گوگل تعویض نماید. هریس می‌افزاید «ما نمی‌توانیم از دیگر ارائه دهندگان سرویس‌های جستجو در این رابط پشتیبانی نماییم».

تجربیات جدید جستجو یکی از مثال‌های کلیدی در رابطه با رویکرد تازه‌ی مایکروسافت برای بهره هر چه بیشتر از بینگ در محصولات خود است. استفان ویتنر، مدیر بخش جستجو در شرکت مایکروسافت در گفتگویی با وب سایت The Verge اذعان می‌کند که بینگ خدمات شایان توجهی را به رابط ویندوز ۸.۱ اعطا کرده است، اما این موضوع تنها آغاز راه است. قابلیت‌هایی که بینگ به ویندوز ۸.۱ داده است را نمی‌توان برای نمونه در ویندوز فون یا دیگر محصولات مایکروسافت مشاهده نمود، اما آن‌ها به دنبال گسترش حوزه‌ی استفاده از این ابزار هستند. وی می افزاید: «مایکروسافت به دنبال استفاده‌ی بیش از پیش از بینگ در سایر ابزارها و پلتفرم ها است». اگر این قابلیت همان‌طور که وعده‌اش را داده کار کند، آنگاه می‌توان آن را نقطه‌ی مرکزی برای انواع جستجوها دانست؛ قابلیتی درست مشابه سرویس Google Now.

هریس می‌گوید: «آلان تمام سیستم عامل به سرویس ابری تجهیز شده است و از اسکای درایو به خوبی بهره برداری می‌شود». در حال حاضر موتور همگام‌سازی اسکای درایو به طور مستقیم در ویندوز ۸.۱ کار گذاشته شده است. به طور پیش فرض کل محتوایی که در این سرویس ابری دارید به رایانه‌ی شما بارگذاری نمی‌شود. در عوض به طور هوشمند تنها بخشی از فایل‌ها را برای شناسایی صرف آن‌ها دریافت می‌کند. به محض اینکه فایلی را باز می‌کنید، مابقی قسمت‌های فایل نیز دانلود می‌شود. می‌توانید پوشه‌ها و فایل‌های مورد نظر را برای دانلود تمام و کمال مشخص نمایید تا در حالت آن‌لاین نیز به آن‌ها دسترسی داشته باشید. حتی می‌توانید کل محتوای موجود در اسکای درایو را دانلود کنید تا در حالت آن‌لاین به آن دسترسی داشته باشید.

محتوای موجود در اسکای درایو حتی در برنامه‌ی فایل اکسپلورر یا برنامه‌های کاربردی ویندوز ۸ نمایش داده می‌شوند تا به طریقه‌ی دیگری بتوان به فایل‌ها و پوشه در رایانه دسترسی داشته باشیم. راستی نام «رایانه‌ی من» (My Computer) نیز با «رایانه‌ی شخصی» (PC) تعویض شده است. و توسعه دهندگان نیازی به انجام کار خاصی ندارند تا برنامه‌های خود را با اسکای درایو مجتمع کنند: تمامی این مراحل به صورت خودکار صورت می‌گیرد. نتیجه‌ی نهایی آن است که تنظیمات، برنامه‌ها، و تاریخچه‌ی برنامه‌های موجود در اسکای درایو نیز قابل دسترسی خواهند بود. هریس می‌گوید: «اگر رایانه‌ی جدیدی تهیه کنید، و با حساب کاربری مایکروسافت وارد آن شوید، می‌توانید به تمامی این موارد دسترسی داشته باشید».

در اینترنت اکسپلورر، مایکروسافت در تلاش برای معرفی نسخه ۱۱ برای ویندوز ۸.۱ است. این تغییرات شامل تغییرات اساسی در ظاهر برنامه و موقعیت قرارگیری زبانه‌ها است به گونه‌ای که کاربر می‌تواند تعداد نامحدودی زبانه یا پوشه را به عنوان علاقه‌مندی خود انتخاب نماید و مالکان وب سایت‌ها می‌توانند حتی کاشی‌های زنده (Live Tiles) خود را برای اینترنت اکسپلورر ایجاد کنند که قادر به اتصال به صفحه‌ی آغازین ویندوز ۸.۱ و یا بازپخش فیدهای RSS است.

از این گذشته، مایکروسافت نسبت به همگام‌سازی زبانه‌ها بین ویندوز ۸.۱ و ویندوز فون اقدام خواهد کرد، بدین ترتیب قادر خواهید بود زبانه‌ها و صفحاتی که قبلاً در رایانه‌ی رومیزی بازکرده‌اید را در گوشی خود ادامه دهید؛ که از این حیث شباهت زیادی به قابلیت همگام‌سازی کروم گوگل دارد. هریس در این رابطه می‌گوید، «این قابلیت نیازمند نسل آتی سیستم عامل ویندوز فون است» و هنوز اطلاع بیشتری در دسترس نیست.

از این گذشته مایکروسافت در حال بهبود دائمی صفحه کلید مجازی خود است به طوری که کاربران بتوانند به املای صحیح جدیدترین کلمات نیز دسترسی داشته باشند و بدین ترتیب روند تایپ ساده‌تر گردد. برای این منظور کاربر می‌تواند املاء پیشنهادی را با حرکت دست انتخاب نموده و با زدن کلید «فاصله» آن را در نوشته‌ی خود درج نماید. از سوی دیگر آن‌ها ساز و کارهایی را برای درج ساده‌تر نوشته‌ها، علائم و دیگر نیازمندی‌های نگارشی پیش بینی کرده‌اند.

دیگر بهینه‌سازی‌ها مربوط به تکمیل قابلیت‌های لمسی کنترل پنل است. همان‌طور که مستحضر هستید در ویندوز ۸ تنها ۱۰ درصد از کنترل پنل از قابلیت لمسی پشتیبانی می‌کند و این خصوصیت در ویندوز ۸.۱ توسعه‌ی بیشتری خواهد یافت. هریس می‌گوید: «تلاش بسیار زیادی صورت داده‌ایم تا قابلیت‌های رایانه‌های شخصی را در ویندوز ۸.۱ ارتقا دهیم»؛ این همان موقعیت مرکزی است که می‌توان تنظیمات را از آنجا تغییر داد. «به نظر ما این بهترین جا برای تغییر و پیکربندی رایانه‌ی شماست».

برنامه‌های داخلی اضافی در ویندوز ۸.۱ شامل ماشین حساب لمسی و برنامه‌ی زنگ هشدار می‌شود. مایکروسافت همچنین تلاش‌هایی برای ارتقای قابلیت‌های کار با تصاویر و موسیقی‌ها در ویندوز ۸.۱ کرده است؛ از آن جمله می‌توان به ابزارهای جدیدی برای کادره کردن عکس، چرخش و ویرایش آن شاره کرد. از سوی دیگر قابلیت موسیقی در ایکس باکس به طرز شایان توجهی تغییر کرده است؛ هریس توضیح می‌دهد، «شما می‌توانید به راحتی و تنها با دو کلیک فایل‌ها را اجرا نمایید». حتی کاربر می‌تواند با استفاده از فایل‌های هنرمند مورد علاقه‌ی خود، یک ایستگاه رادیویی ایجاد نمایید. برنامه‌‌ی به روز شده‌ی موسیقی ایکس باکس همراه با ویندوز ۸.۱ ارائه خواهد شد و سرعت واکنش این برنامه به طرز قابل ملاحظه‌ای افزایش یافته است، و دیگر خبری از کندی کارایی آن در ویندوز ۸ نیست.

مایکروسافت همچنین قابلیت مطالعه و یادداشت برداری جدیدی را به ویندوز ۸.۱ اضافه کرده است که «کاربر می‌تواند در آن جا صفحات نشان‌گذاری شده‌ی خود را قرار داده و بتواند از هر جای رایانه به آن دسترسی داشته باشد». در حقیقت این بخش را می‌توان یک کلیپ بورد توسعه یافته برای ویندوز ۸.۱ تلقی کرد. این قابلیت قرار است در ویندوز فون نیز موجود باشد.

از سوی دیگر به روزرسانی‌های گسترده‌ای در بخش اخبار، آب و هوا، ورزش، سفر و نقشه ویندوز ۸.۱ صورت گرفته است و قابلیت‌های جدیدی نظیر بخش «سلامتی و بهداشت» و «غذا و نوشیدنی» به آن اضافه شده است. در بخش «سلامتی و بهداشت» به فعالیت‌هایی دسترسی خواهید داشت که برای انجام تمرینات ورزشی و ره‌گیری آن‌ها به صورت ابری استفاده می‌شود. بخش «غذا و نوشیدنی» هم شامل دستورات غذایی و فهرست‌های خرید است. از این گذشته این بخش خدمات خوبی را برای افرادی که از تبلت خود به عنوان کتاب آشپزی بهره می‌برند، ارائه می‌کند. هریس در این رابطه می‌گوید: «ما دریافتیم که چه تعداد از افراد با استفاده از رایانه‌ی شخصی خود در آشپزخانه آشپزی می‌کنند». از سوی دیگر آن‌ها قابلیت فرامین حرکتی را در این برنامه اضافه کرده‌اند تا بدون نیاز به لمس دستگاه از سوی آشپز، بتوان با تکان دادن دست به صفحات آتی رفت. این قابلیت از دوربین کوچکی که در جلوی تبلت قرار دارد، بهره می‌برد.

برنامه‌ی دوربین در ویندوز ۸.۱ همچنین از قابلیت پانوراما پشتیبانی کاملی می‌کند. از سوی دیگر مایکروسافت بخش راهنمای جامعی تهیه کرده که به خوبی کاربران را در این زمینه راهنمایی می‌نماید. استفاده از این راهنما می‌تواند کمک بزرگی به کاربران باشد.

مایکروسافت رویه‌ای برای رفع اشکالات موجود در ویندوز ۸ را در پیش گرفته و تمامی بخش‌های مشکل دار را در ویندوز ۸.۱ بهبود داده است. تمامی این تغییرات کوچک و بزرگ می‌تواند کاربری این ویندوز جدید را در رایانه‌های شخصی و تبلت‌ها ساده کرده و استفاده از قابلیت‌های لمسی یا صفحه کلید و موس را تسهیل نماید. مایکروسافت زمان کافی برای ارزیابی بازخورهای ویندوز ۸ داشته و در ویندوز ۸.۱ شاهد تغییرات کلیدی بوده‌ایم.

نقطه‌ی قوت این است که مایکروسافت پس از ماه‌ها، بعضی از مشکلات سیستم‌عامل خود را مرتفع می‌نماید و کاربران ویندوز ۸ می‌توانند به رایگان به ویندوز ۸.۱ به روزرسانی نمایند. اگر آن‌ها بتوانند این روند سریع بهبود سیستم عامل خود را دنبال نمایند، می‌توانند رقبا را در بازار تبلت و ابزارهای لمسی به چالش بکشند. به خصوص اینکه بازار رایانه‌های شخصی در حال افول است و تبلت‌ها شانس بعدی هستند. به همین روی مایکروسافت، تولیدکنندگان اصلی و شرکایشان باید در این حوزه سرمایه گذاری بیشتری صورت دهند.

هنوز مشخص نیست که مایکروسافت دقیقاً چه زمانی قصد عرضه‌ی ویندوز ۸.۱ را دارد، اما این شرکت می‌کوشد تا نسخه‌ی پیش نمایش خود را در ۲۶ ژوئن ارائه نماید و آن را در اختیار توسعه دهندگان نرم افزاری قرار دهد. به نظر می‌رسد با توجه به نمایشگاه‌هایی که در پیش است، از این پس بیشتر درباره‌ی ویندوز ۸.۱ خواهیم شنید.