مقایسه عمیق بین دو کنسول نسل هشتم:Xbox One در برابر PS4

 چه خوب یا چه بد، جنگ به اصطلاحی جدایی ناپذیر از دنیای سخت‌افزار تبدیل شده و کنسول‌ها نیز به تبع آن، از نسل سوم رقابت‌ خود را آغاز کرده‌اند.  آتش فشان تغییرات در مهره‌های اصلی این بازی طی این هفت نسل، چندین بار فوران کرده و گدازه‌های آن را در گذر از نسل‌های متفاوت دنیای بازی مشاهده کرده‌ایم. چه کسی است که از PS1 و دنیایی که در زمان خودش زیر و رو شد به نیکی یاد نکند؟ چه کسی است که تغییرات PS2 و Xbox را فراموش کند؟ اما در دو نسل اخیر دیگر این بازی‌ها نیستند که تغییر می‌کنند. این سخت‌افزارها هستند که به‌شدت بروز می‌شوند و بازی‌های از قافله عقب مانده را به حال خود رها می‌کنند. اینک جنگ کنسول‌ها بر سر آن است که کدامیک RAM بیشتری دارد یا کدام یک بیت‌های بیشتری در خود جای داده یا کدام کنسول می‌تواند با سرعت بیشتری فریم‌ها را در جلوی چشمان شما تصویر کند. 

هدف ما این نیست که بگوییم ارتقای سخت‌افزاری مهم نیست، چرا که واقعا اهمیت دارد. اما مسئله اینجا است که دیگر طلایه‌دارن نسل هشتم، از سخت‌افزار مشابهی، حداقل روی کاغذ، بهره می‌برند. اینجا است که روی دیگری از رقابت خود را نمایان می‌کند. این بار نرم‌افزار، سرویس‌ها و برندها هستند که نتیجه رقابت را رقم می‌زنند.

هر چند رقابت ما بر سر کنسول‌های بازی در حال اجراست،‌ اما بازی‌های ویدیویی همه آن چیزی که کنسول Xbox One‌ بر سر آن رقابت می‌کند نیست. آنچه که در رونمایی از کنسول مایکروسافت به نمایش در آمد، خبر از تمرکز ویژه بر موضوعات مرتبط با مدیا و تلویزیون داشت. نکته‌ای که مایکروسافت بر آن اشاره دارد آن است که اگر کنسول بازی شما قابلیت‌های مدیای مناسب ندارد، پس یک جای کارتان می‌لنگد.

شاید در نگاه اول این سونی باشد که به مایکروسافت برای استفاده از درایو بلوری پوزخند می‌زند. اما زمانی‌که به بخش مدیا می‌رسیم این مایکروسافت است که می‌تواند سونی را به باد تمسخر بگیرد. هر دو کنسول شبکه‌های استریم مشترک بسیاری همچون Netflix ،Crackle ،Hulu Plus ،VUDU ،Amazon Instant Video و Redbox Instant را در خود جای داده‌اند، اما مایکروسافت با قراردادن ویژگی‌ها وشبکه‌های بیشتر همچون ESPN ،Fox Now ،Machinima ،The CW ،TED و NFL جایگاه برتر در این بخش را تصاحب کرده است. هر چند استفاده از این ویژگی‌ها با خرید اپلیکیشن‌های مخصوص هر شبکه از فروشگاه سونی میسر است و هر دو کنسول قول گسترش دامنه همکاریشان را داده‌اند، اما در نقطه کنونی، مایکروسافت تجربه مدیای غنی‌تری را دراختیار کاربرانش قرار می‌دهد.

بیایید سری هم به قابلیت live TV integration در مایکروسافت بزنیم. قابلیتی که اگر نبود، شاید می‌توانستیم باز هم با اندکی ارفاق دو کنسول را در بخش مدیا یکسان بدانیم. قابلیتی که یکی از سرتیترهای مایکروسافت در رونمایی از کنسولش بود که آن را با صدای بلند فریاد می‌زد. این قابلیت به شما کمک می‌کند تا به تماشای شبکه‌های کابلی‌تان در غالب رابط کاربری ایکس ‌باکس بپردازید. شاید در نگاه اول با خود بگویید که چه قابلیت احمقانه‌ای، اما دست نگه دارید! زود قضاوت نکنید. با استفاده از رابط کاربری مملو از آیکون ایکس‌باکس که با IR Blaster( که به کمک آن گیرنده را به ایکس باکس متصل می‌کنند)، حسگرهای جدید کینکت و خروجی HDMI همراه شده است، این قابلیت به شما داده می‌شود تا گیرنده خود را به کمک ایکس‌باکس کنترل کنید. این یعنی دستورها صوتی بدهید، از راهنمای شبکه‌ها بهره‌مند شوید، جستجوی برنامه‌ها را استفاده کنید و منوی دلخواه خود را ایجاد کنید.همچنین قابلیت پخش سی‌دی، قدرت پخش فایل‌های MP3 که کنسول سونی درحال‌حاضر از آن بی‌بهره است، قرار است باخت سال ۲۰۰۷ مایکروسافت در بازی فرمت‌ها را جبران کند. شاید هم مایکروسافت به‌دنبال آن است که بخش مدیای زندگی شما را در یک دستگاه خلاصه کند، کاری که  کنسول سونی نمی‌کند.

کینکت 2.0 عاملی است که سوءتفاهم‌ها در قیمت گذاری بین دو رقیب را دامن می‌زند. اینکه می‌گویند قیمت 500 دلاری کنسول مایکروسافت بیشتر از 400 دلاری است که سونی از کاربرانش در خواست می‌کند، تفکر غلطی است که در آن قیمت 100 دلاری کینکت نادیده گرفته می‌شود. درواقع و در صورت حذف کینکت، کنسول مایکروسافت نیز همان 400 دلار آب می‌خورد. حال اینکه چرا مایکروسافت تصمیم گرفته که خریداران را وادار به استفاده و خرید کینکت کند و فکری به حال گیمرهای با بودجه پایین‌ را نکرده است، نگرشی است که باید برنامه‌ریزی‌های مدیران این شرکت را در رابطه با آن جویا شد.

اما این اقدام مایکروسافت چندان هم بی‌راه نیست. درواقع به این طریق، مایکروسافت تولیدکنندگان بازی‌های رایانه‌ای را وادار می‌کند که به میل آن‌ها رفتار کنند و بازی‌هایی با پشتیبانی از حسگرهای کینکت تولید کنند. همچنین موضوعی که البته شاید ارزش صد دلار خرج کردن نداشته باشد، کنترل صوتی کنسول است. مثلا می‌توانید به کنسول دستور خاموش و روشن یا اجرای بازی‌ خاصی را بدهید. تنها کافی است آن را صدا بزنید تا فرمانتان را اجرا کند. حالا اینکه چقدر ویژگی‌های کینکتی مایکروسافت که همه خریدارانش را وادار به خرج صد دلار بیشتر کرده است، چقدر ارزش دارد و می‌تواند مفید باشد، موضوعی است که باید بعدها درباره آن صحبت کنیم.

اما در طرف دیگر سونی سیاست میانه‌روی را توشه راه نسل هشتمی‌ها کرده است. بدون اجبار بر خرید یک دوربین ردیاب و تشخیص دهنده حرکات مخصوص، هر گیمری می‌تواند تصمیم بگیرد که یک PS Move تهیه کند یا خیر. این حرکت سونی هم بی‌راه نیست. بدین طریق هیچ هزینه‌ای بر دوش گیمرهایی که علاقه به این تکنولوژی‌ها ندارند، اجبار نمی‌شود و همچنین هر گیمری می‌تواند در زمان مناسب‌تری اقدام به تهیه این تکنولوژی کند. اما از طرف دیگر ، انگیزه توسعه‌دهندگان و سازندگان را برای تولید بازی‌هایی با قابلیت‌های این تکنولوژی که ممکن است کاربران محدودی داشته باشد، کاهش می‌دهد. ازآنجاکه به‌صورت استاندارد PS Move به‌همراه کنسول ارایه نمی‌شود، خبری هم از دستورها صوتی که به کمک میکروفون تعبیه شده در PS Moveصورت می‌پذیرد نیست. به هر ترتیب، سونی از طرفی شانه از قرار دادن آن امکاناتی که مایکروسافت با کینکت به گیمرها ارائه می‌کند خالی کرده ولی از طرف دیگر هزینه‌های اضافی را از دوش گیمرها برداشته است. قضاوت خوب و بدی سیاست‌های هر یک از این دو هماورد نسل هشتمی، با شما!

در نگاه اول، سیستم کنترلی هیچ یک از دو کنسول، تغییر ویژه‌ای به نسبت نسل قبلی خود نداشته است. اما در بطن ماجرا، قضیه به گونه‌ای دیگری است. برای مثال دسته‌های دوال شوک 4 که در کنسول سونی به کار رفته است، دکمه جدیدی با نام دکمه "Share"  و صفحه لمسی مشابه با تاچ پد کنسول دستی ویتا را در خود جای داده است. همچنین دو برابر شدن کنترلرهای حرکتی که با ادغام با دوربین سونی، قدرت شبیه‌سازی حرکات شما را دارند، از ویژگی‌های جالب توجه این دسته‌ها محسوب می‌شود.

در دسته‌های مایکروسافت نیز تغییرات محسوس زیادی به چشم می‌خورند. تغییراتی که بار دیگر به‌جای شمایل ظاهری،‌ انقلابی در قلب دسته‌ها ی این کسنول بر پا کرده‌اند. این ویژگی که با نام Impulse Triggers شناخته می‌شود با ایجاد ضربه در دستان شما، احساسات مختلف موجود در بازی را به‌صورت دیوانه‌واری به شما منتقل می‌کند. بدین ترتیب رانندگی، گلوله‌باران دشمنان یا حتی اتفاقاتی که برای کاراکتر رخ می‌دهد را می‌توانید به گونه‌ای دیگر تجربه کنید. نکته دیگر در بخش مولتی‌پلیر دسته‌های مایکروسافت، به پشتیبانی کنسول از هشت دسته به‌صورت هم‌زمان اشاره دارد. 

ایده استفاده از صفحه‌نمایش دیگر به‌صورت هم‌زمان، هنوز مشخص نیست که ایده ماندگاری باشد یا به‌زودی به گوشه‌ای از خاطرات گیمرها تبعید شود. ایده‌ای که با نینتندو و کنسول Wii U کلید خورد اکنون در کنسول مایکروسافت با کمک اپلیکیشن SmartGlass در محصولات ویندوزی به اجرا در خواهد آمد. درواقع شما با نصب اپلیکیشن مایکروسافت در تبلت‌ها و تلفن‌های هوشمند خود از امکانات متفاوتی همانند کنترل کنسول و تلویزیون و کاهش و افزایش حجم صدا بهره‌مند می‌شوید. در بازی‌ها نیز می‌توانید از این اپلیکیشن استفاده کنید. برای مثال تلفن‌هوشمند واقعی خود را به‌عنوان تلفن هوشمند کاراکتر درون بازی استفاده کنید یا از آن برای کنترل دیالوگ‌ها و منوهای درون بازی بهره‌مند شوید. مایکروسافت همچنین امیدوار است که در آینده بتواند از این اپلیکیشن در بخش مولتی پلیر و حذف تلویزیون برای برنامه‌ریزی رقابت‌های مولتی پلیر بهره‌مند شود.

اپلیکیشن PS4 که برای اندروید و آی او اس عرضه شده است، اندکی رقابت را با سادگی دنبال می‌کند. استفاده از این اپلیکیشن بیشتر در شبکه اختصاصی پلی‌استیشن و بعضی کاربردهای ساده و معمول در استفاده از صفحه‌نمایش دوم در بازی‌های ویدیویی است. به‌طور کلی به‌نظر نمی‌رسد سونی فعلا سرمایه‌گذاری زیادی روی این اپلیکیشن کرده باشد، چرا که در حقیقت این کنسول دستی Vita است که اصلی‌ترین نقش را در بخش صفحه‌نمایش دوم در کنسول سونی ایفا می‌کند. به کمک این کنسول دستی،‌می‌توانید بازی‌هایتان را با همان کیفیت اصلی روی کنسول دستی دنبال کنید یا از آن به‌عنوان گجت اضافه در بازی اضافه کنید. هر چند این ویژگی‌، شباهت‌های بسیاری با امکانات دسته‌های Wii U دارد، اما نکته کار اینجا است که کنسول دستی سونی برخلاف دسته‌های Wii U می‌تواند به‌عنوان کنسولی جداگانه مورد استفاده قرار بگیرد.

اگر کنترلرهای صوتی و شبیه‌سازهای حرکتی از جمله قابلیت‌هایی باشد که سنگ بنای آن در نسل‌های گذشته چیده شده باشد، قابلیت به اشتراک‌گذاری لحظه‌ای ویژگی است که نسل هشتم آن را به گیمرها برای اولین‌بار ارائه می‌کند. این ویژگی در کنسول Xbox‌ با یاری kinect و با فراخواندن دستور Xbox, broadcast آغاز می‌شود و بدین ترتیب ویدئو بازی‌های شما را در شبکه‌ای اختصاصی در سرویس Twich به اشتراک می‌گذارد. 

کنسول PS3 نیز با کمک دکمه Share در دسته‌های خود، این قابلیت را به کاربرانش ارائه می‌دهد تا بتوانند ویدئو بازی‌هایتان را به سرعت در شبکه Twich یا Ustream به اشتراک بگذارد.

هر چند کنسول سونی، دست کاربرانش را برای به اشتراک گذاشتن ویدیوهایشان بازتر گذاشته است، اما مایکروسافت نیز برگ برنده‌های خود را در این زمینه در دست دارد. یکی از این برگ برنده‌ها، Upload Studio است که در ایجاد پلتفرمی قابل‌توجه در اشتراک‌گذاری به مایکروسافت یاری می‌رساند. با کمک این قابلیت می‌توانید، ویدیوهایی که از پنج دقیقه آخر بازیتان ظبط شده است را با لایه‌های پیش‌فرض برنامه همراه کنید. حتی می‌توانید با کمک kinect فیلمی کوتاه و پنج دقیقه‌ای به‌همراه صحبت‌های دلخواهتان از گیم پلی بازی تهیه کنید و با دوستانتان به اشتراک بگذارید. در طرف دیگر PS4 مدت زمان بیشتری را برای شما می‌خرد. شما می‌توانید 15 دقیقه آخر بازیتان را ضبط کنید ولی این بار هنوز خبری از برنامه ویرایشگر یا امکان ذخیره صدا روی ویدیوها نشده است.

هر چقدر هم از سرویس‌ها و امکانات متنوعی که در کنسول‌های نسل هشتمی اهمیت پیدا کرده است سخن بگوییم، باز هم نمی‌توان از چیزی که بتوان واقعا با آن بازی کرد و به کمک آن لذت سرگرمی را چشید، غافل شد، چرا که بدین ترتیب، کنسول‌ها به جز دستگاه‌های پخش مدیا نقش دیگری در خانه‌های ما نخواهند داشت. همچنین عناوین مولتی پلتفرم نیز نقش چندانی در انتخاب کنسول‌ها ندارند و این عناوین انحصاری است که می‌تواند بازار رقابت را زیر و رو کند.

با نگاه به گذشته، سونی امیدواری بیشتری به ما در زمینه عناوین و بازی‌های انحصاری می‌دهد. بعضی از عناوین انحصاری نسل هفتم در سونی را می‌توان شاهکارهایی تکرار ناپذیر در تاریخ بازی‌های ویدیویی دانست. اما این بدان معنا نیست که مایکروسافت از عناوین انحصاری محدود یا کم‌تری بهره می‌برد. درحال‌حاضر و در شروع نسل هشتم، فعلا این مایکروسافت است که قلعه محکمتری را به کمک عناوین معروف و بزرگ انحصاری‌اش همچون Ryse، Titanfall، Dead Rising 4 و  Forza motosport 5 بنا کرده است. درحالی‌که عناوین سونی در روز عرضه که در زیر پرچم انحصاری قرار گرفتند، Killzone: Shadow Fall  و Knack بودند و در ادامه آن‌ها قرار است که Driveclub و Infamous: Second Son در برافراشتن پرچم انحصاری‌های سونی به یاری آن‌ها بیایند.

اینجا است که باز هم تکرار می‌کنیم، شاید سخت‌افزار در نسل هشتم مهم‌ترین بخش رقابت نباشد، اما اهمیت آن نیز کم نیست. با قرار دادن سخت‌افزار به کار رفته در قلب هر دو کنسول، با پردازنده‌های هشت هسته‌ای Jaguar شرکت AMD رو‌به‌رو می‌شویم که در  فرکانس تفاوت دارند.در اینجا مایکروسافت با پردازشگری با فرکانس 1.7 گیگاهرتز دست سونی را با فرکانس 1.6 گیگاهرتز زمین می‌زند. اما مسئله اینجا است که این موضوع هیچ تأثیر بخصوصی در تجربه شما از بازی‌ها نخواهد داشت. در طرف دیگر با وجود استفاده دو رقیب از محصولات یک شرکت، یعنی خانواده Radeon‌ شرکت AMD، ژاپنی‌ها در بخش گرافیکی قدرتمند‌تر ظاهر شده و با 18 واحد پردازش گرافیکی در مقابل 12 واحد پردازش گرافیکی ایکس‌باکس و RAM GDDR5‌ به‌جای RAM DDR3، اندکی خود را بالاتر از رقیب آمریکای‌اش قرار می‌دهد. اما آیا این موضوع تفاوتی هم ایجاد می‌کند؟ باید گفت هم بله و هم خیر. اگر بخواهید ذهن خود را با هیاهوی برپا شده از بازی‌های با رزولوشن 1080 سونی و 720 مایکروسافت به آشوب بکشید، باید بگوییم که سخت در اشتباهید. چرا که هر دو کنسول به خوبی توانایی وسعت بخشیدن به اندازه رزولوشن بازی‌ها برای نمایش در یک صفحه تلویزیون HD‌ در خانه شما را دارا هستند.این قسمت درواقع جایی است که به برتری سخت‌افزاری پاسخ منفی می‌دهیم. اما پاسخ مثبتی هم به برتری سونی در بخش سخت‌افزار وجود دارد. تغییراتی که شاید در آینده‌ای نزدیک در بازی‌های انحصاری این شرکت به چشم بیایند و قدرت بیشتر سخت‌افزار در کنسول ژاپنی‌ها را به رخ بکشانند. اما این فاصله نیز به قدری نخواهد بود که بتواند وجهه کنسول مایکروسافت را خدشه‌دار کند. شاید بهتر باشد بگوییم که این فاصله وجود دارد، اما به حساب نمی‌آید.

اینجا جایی برای سخت‌افزارها نیست؛ نبرد بر سر سرویس‌ها جریان دارد. انتخاب یکی از کنسول‌های نسل هشتم به قدری سخت شده است که تنها زمان می‌تواند برنده نهایی را مشخص کند. هر دو کنسول امکانات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری مختص خود را دارند که می‌تواند برای هر کاربری جذاب باشد. در یک دست سونی گیمرهای حرفه‌ای را به استفاده از کنسولی با امکانات قدرتمند سخت‌افزاری و قابلیت‌های به اشتراک‌گذاری که با دسته‌های جدیدش همراه شده‌اند، دعوت می‌کند. در دست دیگر، مایکروسافت آمده تا با قدرت بخش مدیای کنسول و دسته‌های از نو بازسازی شده و سیستم شبیه‌ساز صوتی و حرکتی قدرتمند، خود را در قلب طرفداران بازی‌های رایانه‌ای جا کند. با وجود این حرف‌ها و صدها بازی مولتی پلتفرمی که قرار است در آینده نسل هشتم، پا به پای کنسول‌ها حرکت کنند، انتخاب واقعا سخت و دشواری پیش روی ماست. 

در نهایت هر چقدر هم بخواهیم که امکانات متفاوت این دو رقیب را در زیر ذره‌بین بررسی و نقد قرار دهیم، همچنان پرچم پیروزی به دست سربازان اصلی این جنگ برافراشته می‌شود، یعنی طرفداران! درواقع همیشه این طرفداران دو آتشه هستند که با حمایت از کنسول مورد علاقه‌شان، پیروزی را به شرکت تولید کننده هدیه می‌کنند.