پرونده‌ قضایی اپل پیرامون انحصارطلبی اپ استور به جریان افتاد

دیوان عالی فدرال ایالات متحده، پرونده‌ی قضایی ضدتراست (antitrust lawsuit) علیه اپل (Apple) را به جریان انداخت و استدلال اپل را مبنی‌بر اینکه کاربران اپ استور (App Store) در سیستم‌عامل آی‌اواس (iOS) مشتری‌های واقعی این فروشگاه نیستند، رد کرد. دیوان عالی، حکم دادگاه استیناف حوزه‌ی نهم ایالات متحده را درباره‌ی پرونده‌ی شکایت پیپر (Pepper) علیه شرکت اپل تأیید و با حکم ۴-۵ (5–4 decision) موافقت کرد که طی آن، خریداران اپلیکیشن‌های اپل می‌توانند به‌خاطر افزایش قیمت‌ها از این شرکت بزرگ تولید‌کننده‌ی گوشی و نرم‌افزار شکایت کنند. قاضی برت کاواناو (Brett Kavanaugh) در بیانیه‌ای گفت:

خط‌مشی اپل هیچ معنایی جز زدوبندهای این شرکت برای خروج از پرونده و سایر موارد مشابه ندارد.

اپل مدعی شده است که کاربران آی‌اواس ازنظر فنی، اپلیکیشن‌های خود را از توسعه‌دهندگان نرم‌افزارها می‌خرند، نه از خود اپل؛ ولی واقعیت این است که توسعه‌دهندگان، خود نیز درحقیقت مشتریان اپل به‌شمار می‌آیند. براساس دکترین حقوقی دیگری که به‌نام «ایلینویز بریک» (Illinois Brick) معروف است (و به شکایت فردی از یک کارخانه‌ی آجرسازی در ایالات متحده مربوط است)، «خریداران غیرمستقیم» یک محصول، حق شکایت در پرونده‌های ضدتراست را ندارند. اما در حکمی که به‌تازگی اعلام شد، دیوان عالی کشور اعلام کرده است که این استدلال درخصوص اپل صدق نمی‌کند.

دادگاه، ضمن رعایت همه‌ی جوانب احتیاطی، به این نکته توجه خواهد کرد که این اقدام اولین گام در رسیدگی به شکایت مطرح‌شده در پرونده‌ی ذکرشده است؛ بنابراین، فعلا هیچ حکمی درباره‌ی تأیید اقدامات انحطارطلبانه‌ی غیرقانونی اپل در اپ استور صادر نخواهد شد. اما، تصمیم دادگاه به‌طور قطع تاثیر زیادی روی مشتریانی خواهد داشت که به‌خاطر نقض قوانین ضدتراست قصد شکایت از فروشندگان اپلیکیشن‌ها را دارند و طبیعتا، مشاجرات زیادی بین اپل و برخی از مشتریان عصبانی آن به راه خواهد انداخت.

در پرونده‌ی شکایت پیپر علیه اپل ادعا شده است که کوپرتینونشین‌ها با واداشتن کاربران آی‌اواس به تهیه‌ی اپلیکیشن‌های خود از اپ استور به‌صورت انحصاری و درخواست ۳۰ درصدی حق کمیسیون توسط این شرکت از توسعه‌دهندگان، هزینه‌ای اجباری بر آن‌ها تحمیل کرده‌اند که توسعه‌دهندگان برنامه‌ها نیز طبیعتا آن را روی دوش مشتریان خود انداخته‌اند.

کاواناو در ادامه‌ی بیانیه‌ی خود می‌گوید:

شکایت‌هایی از این دست که گفته می‌شود یک خرده‌فروش انحصاری (که در اینجا، منظور اپل است) از امتیازات انحصاری خود در جهت تحمیل هزینه‌های بیشتر به مشتریان سوءاستفاده می‌کند، نوعی کلاسیک از شکایت‌های مربوط‌به ضدتراست است.اپل ادعا می‌کند که شاکیان این پرونده احتمالا کاربران آی‌او‌اس نیستند؛ چرا که به‌نظر می‌رسد آن‌ها خریداران مستقیم اپلیکیشن‌های اپل نیستند. ولی ما با این نظر موافق نیستیم. شاکیان پرونده، اپلیکیشن‌های خود را به‌صورت مستقیم از اپل خریده‌اند و بنابراین، خریداران مستقیم آن هستند.

حکمی که در پرونده‌ی «ایلینویز بریک» صادر شد، این بود که اگر فردی به یک پیمانکار دیگر پول بدهد تا آن‌ها ساختمانی را با استفاده از آجرهای یک کارخانه برایش بسازند، نمی‌تواند از آن کارخانه شکایت کند. اما، مالکان آیفون (iPhone) را نمی‌توان مشتریانی دانست که در پایین‌ترین بخش از زنجیره‌ی عمودی توزیع قرار گرفته‌اند و تلاش می‌کنند تا کارخانه‌ای را که در رأس زنجیره قرار دارد، متهم کنند.

کاواناو در انتها این‌گونه نتیجه‌گیری می‌کند که اپل صرفا تلاش می‌کند تا با استفاده از ترفندهای کلامی ثابت کند که اپ استور، فروشنده‌ی مستقیم برنامه‌ها نیست؛ ولی، این‌گونه ترفندها تنها موجب می‌شود که سایر شرکت‌ها نیز از پذیرفتن ادعاهای مشروع ضدتراست در شکایت‌های این چنینی سرباز زنند.

اپل در واکنش به این گفته‌ها، با انتشار بیانیه‌ای در دفاع از اکوسیستم اپ‌استور خود، واکنش نشان داد. سخنگوی این شرکت معتقد است که با هیچ متر و مقیاسی نمی‌توان اپ‌استور را یک انحصارطلب معرفی کرد:

«تصمیمی که امروز [روز دوشنبه] اتخاذ شد، به این معنا است که شاکیان می‌توانند پرونده‌ی خود را در دادگاه منطقه‌ای دنبال کنند. اطمینان داریم که ما پس از نمایان‌شدن واقعیت‌ها پیروز پرونده خواهیم بود و ثابت خواهد شد که اپ‌استور به‌هیچ‌وجه انحصارطلب نیست.

مفتخریم که امن‌ترین، مطمئن‌ترین و مورداعتمادترین پلتفرم را برای مشتریان و یک فرصت تجاری عالی برای همه‌ی توسعه‌دهندگان در هر نقطه از جهان فراهم آورده‌ایم.

توسعه‌دهندگان برنامه‌ها، خودشان قیمت دلخواه در ازای اپلیکیشن‌ها را تعیین می‌کنند و اپل هیچ نقشی در این کار ندارد. تعداد زیادی از اپلیکیشن‌هایی که در اپ‌استور عرضه می‌شوند، رایگان هستند و اپل هیچ هزینه‌ای در ازای آن‌ها دریافت نمی‌کند. تنها برنامه‌هایی که اپل در درآمدهای آن‌ها سهیم است، مواردی هستند که توسعه‌دهندگانشان می‌خواهند سرویس‌های دیجیتال خود را ازطریق اپ‌استور بفروشند.

شرکت‌ها با پلتفرم‌های زیادی رو‌به‌رو هستند (از اپ‌استورهای مختلف گرفته تا تلویزیون‌های هوشمند و کنسول‌های بازی) که هر کدام از آن‌ها را می‌توانند برای معرفی و عرضه‌ی نرم‌افزار خود به مشتریان انتخاب کنند. ما هر روز سرسختانه در تلاش هستیم تا فروشگاه خود را به بهترین، ایمن‌ترین و رقابتی‌ترین فروشگاه در کل جهان تبدیل کنیم.»