آیا آلودگی هوا سالانه جان ۹ میلیون نفر را می‌گیرد؟

آیا آلودگی هوا واقعاً هر سال جان حدود ۸۰۰ هزار نفر در اروپا و ۹ میلیون نفر در سراسر جهان را می‌گیرد؟ نتیجه‌ی پژوهشی جدید نشان می‌دهد که آلودگی هوا هر سال منجر به مرگ ۸۰۰ هزار نفر در اروپا می‌شود که دوبرابر برآوردهای قبلی است؛ اما مرگ ۹ میلیون نفر در جهان صرفاً به‌خاطر آلودگی هوا نبوده،‌ بلکه این رقم نشان‌دهنده‌ی افرادی است که تحت‌تأثیر آن جان خود را از دست داده‌اند. البته بدان معنا نیست که آلودگی هوا خطرناک نیست، درواقع پژوهش مذکور نشان می‌دهد که خطر آن بیشتر از مصرف سیگار است که طبق برآوردها هر سال منجر به مرگ ۷ میلیون نفر بیشتر در جهان می‌شود. جاس لیلیولد از انجمن ماکس پلانک و  نویسنده‌ی ارشد این پژوهش می‌گوید:

من فکر می‌کنم که این موضوع پیام اصلی پژوهش ما باشد. اکنون آلودگی هوا هم‌رده‌ی عوامل خطرناک مهمی نظیر فشار خون بالا، دیابت و چاقی قرار گرفته است.

بسیار مهم است که بدانید این اعداد و ارقام از کجا آمده‌اند. تشریح آسیب‌های ناشی از آلودگی هوا بسیار دشوارتر از مواردی نظیر تصادفات رانندگی است که آمار دقیقی از آن در دست است، زیرا عملاً اختلالات رایجی مثل بیماری‌های تنفسی را تشدید می‌کند. پژوهشگران زیادی در سراسر دنیا مشغول بررسی‌ و مقایسه‌ی بلندمدت افرادی هستند که در سطوح مختلف ذرات آلودگی هوا زندگی می‌کنند تا از این طریق بتوانند اثرات خطرناک افزایش بیماری‌های تنفسی و قلبی عروقی را برطرف کنند.

آخرین نتایج نشان می‌دهد که آلودگی هوا بیشتر از آنچه تصور می‌شد، منجر به تشدید بیماری قلبی عروقی می‌شود. اعلام نسبت خطر آلودگی هوا (مقدار علمی استاندارد)، هیچ معنایی برای مردم ندارد. بلکه این موضوع روشی استاندارد برای تفسیر آن‌ها به مقادیر معنادارتر به‌شمار می‌رود. تیم جاس لیلیولد آخرین ارزیابی‌های خطر را با داده‌های مربوط‌به قرارگیری مردم اروپا درمعرض آلودگی هوا ترکیب کردند تا بتوانند تعداد بیشتر مرگ زودهنگام در سال ۲۰۱۵ را توضیح دهند. در این سال ۷۹۰ هزار نفر جان خود را از دست دادند،‌ درحالی‌که اگر آلودگی هوا وجود نداشت،‌ بیشتر عمر می‌کردند.

به روش دیگری نیز می‌توان این خطر را نشان داد و گفت که به‌ازای هر ۱۰۰ هزار نفر،‌ ۱۲۰ مرگ بیشتر در سال رخ می‌دهد. به این شکل شاید نتایج به‌دست‌آمده خیلی بد به‌نظر نرسد. شرایط آلودگی هوا در انگلستان آن‌چنان بد نیست و منجر به مرگ ۱۰۰ نفر می‌شود، درحالی‌که این رقم در ایتالیا به ۱۴۰نفر،‌ در آلمان به ۱۵۰ نفر و بیش از ۲۰۰ نفر در کشورهای اروپای شرقی نظیر بلغارستان، کرواسی، رومانی و اوکراین می‌رسد.

در مقیاس بزرگ‌تر می‌توان گفت که آلودگی هوا در اروپا به‌لطف کنترل شدیدتر بر انتشار گازهای خودروها در طول دهه‌ها به‌تدریج روبه کاهش است، هرچند سوزاندن جنگل در برخی مناطق این روند را خنثی کرده است. به‌هرحال آلودگی هوا باعث مرگ‌و‌میر زیادی در گذشته شده است که از آن بی‌خبر بودیم، بااین‌حال پژوهش‌های فعلی به‌خوبی اثرات آن را آشکار می‌کنند و با کاهش سطح آلودگی هوا می‌توان داده‌های بهتری درباره‌ی مناطقی با آلودگی کمتر به‌دست آورد.