تغییر ساعت مدارس و مزایای محسوس آن بر سلامت و کیفیت آموزش
اغلب ما صبح‌ها، دوست داشتیم کمی بیشتر در رختخواب بمانیم؛ ولی بعضی از دانش‌آموزان سیاتل امریکا برای این کار اجازه‌ی رسمی دارند. زیرا دولت این منطقه با شروع دیرهنگام مدارس، نتایج مثبتی را تجربه کرده است.
باتوجه‌به پژوهشی که به‌تازگی منتشر شده است، دانش‌آموزانی که بیشتر می‌خوابند، مشارکت بیشتری در فعالیت‌های مدرسه دارند و نمرات بالاتری به‌دست می‌آورند. نویسندگان این مطالعه معتقدند که تغییر زمان شروع مدرسه به‌طور گسترده می‌تواند شکاف‌های اجتماعی و اقتصادی بین دانش‌آموزان و احتمال خستگی در طول روز را کاهش داده و وضعیت کلی سلامت آن‌ها را بهبود دهد.
گدئون دانسر از دانشگاه واشنگتون، یکی از پژوهشگران این مطالعه می‌گوید:
بررسی الگو‌های خواب نوجوانان ایالات متحده نشان می‌دهد که به خواب رفتن دانش‌آموزان از فعالیت‌های زیستی بدنی آن‌ها ناشی می‌شود؛ ولی زمان بیدار شدن از خواب را شرایط اجتماعی مشخص می‌کند.
به‌هم‌ریختگی ریتم شبانه‌روزی بدن عوارض شدیدی برای سلامتی دارد؛ از جمله تاثیر نامساعد روی سیستم گوارش، ضربان قلب، دمای بدن، سیستم روانی و سلامت روانی انسان.
تغییر ساعت شروع مدارس از سال ۲۰۱۵ اعلام شد و پس از آن، روند پیشرفت دانش‌آموزان با روش‌های مطمئن‌تری در قیاس با خوداظهاری (روش‌هایی مانند استفاده از مچ‌بند‌های هوشمند مورد توجه قرار گرفته است) ارزیابی شده است.
ساعت شروع به کار همه‌ی ۱۸ مدرسه‌ی منطقه‌ای که مورد بررسی قرار گرفته شدند، حدود یک ساعت تغییر یافت و از ۷:۵۰ صبح به ۸:۴۵ صبح منتقل شد. این در حالی بود که مجموع ساعت‌های حضور و فعالیت در مدرسه ثابت باقی مانده بود.
مطالعه‌ی جدید که دو مدرسه از آن ناحیه را شامل می‌شود، حصول افزایشی ۳۴ دقیقه‌ای در خواب نوجوانان را نشان می‌دهد. یعنی متوسط خواب دانش‌آموزان این مدارس از ۶ ساعت و ۵۰ دقیقه به ۷ ساعت و ۲۴ دقیقه افزایش یافته است.
در حالت کلی چنین می‌توانیم نتیجه‌گیری کنیم که دانش‌آموزان با این تغییر ساعت مدارس، شب‌ها دیرتر به رختخواب نرفته‌اند و طی شب نیز بیشتر خوابیده‌اند. به باور پژوهشگران، این نتیجه با فرضیات علمی درباره‌ی ساعت زیستی بدن و تفاوت‌های ریتم شبانه‌روزی نوجوانان و بزرگسالان مطابقت دارد.
هوراسیو دلا ایگلزیا، زیست‌شناس دانشگاه واشنگتن و یکی از اعضای تیم پژوهشی اخیر در این‌باره می‌گوید:
اگر از نوجوانی بخواهید تا در ساعت ۷:۳۰ صبح بیدار شود، مثل این است که یک فرد بزرگسال را در شرایط مشابه برای ساعت ۵:۳۰ صبح ملزم به بیدار شدن کرده باشید.
علاوه‌بر اثرات مثبت این تغییر درزمینه‌ی سلامت افراد، مزایای دیگری هم همراه با اعمال برنامه‌ی جدید گزارش شده است. نمرات دانش‌آموزان در حدود ۴.۵ درصد افزایش داشته؛ البته باید توجه کنیم که تنها درس زیست‌شناسی برای ارزیابی پیشرفت تحصیلی متاثر از تغییرات ساعت تحت بررسی قرار گرفته است. در همین حال، در مدرسه‌ای که اغلب دانش‌آموزان وضعیت خانوادگی نامناسبی از نظر اقتصادی داشته‌اند، تغییر ساعت شروع مدرسه باعث افزایش میزان توجه و دقت به تکالیف در بین کودکان شده است؛ با این حال چنین تاثیری در سایر مدارس مشهود نبود.
احتمالا در ذهن شما هم پیرامون چرایی نتایج و مشاهدات فوق پرسش‌هایی ایجاد شده باشد؛ باید بگوییم که کودکان و نوجوانان، خواب کافی ۸ ساعته را که متخصصان آن را ضامن سلامتی و هوشیار بودن می‌دانند، تجربه نمی‌کنند. پژوهش‌ها نشان داده است که تنها حدود یک چهارم نوجوانان این مقدار از خواب را در هر شبانه‌روز دارند.
از سویی مشاهده شده است که اقدامات مشابه در جاهای دیگر دنیا هم تاثیرات مثبتی به‌دنبال داشتند. پژوهشی که در اوایل سال جاری منتشر شد، نشان داد که تغییر ساعت شروع مدارس در سنگاپور، باعث ایجاد احساس بهتر دانش‌آموزان در مدرسه می‌شود. این تغییر برای معلمان هم مزایای ملموسی به همراه داشته است. تریسی لندبو، معلم دبیرستانی در سیاتل در مصاحبه‌ای گفت:
تفاوت در میزان توجه و انرژی دانش‌آموزان دوقتی که مدرسه دیرتر شروع می‌شود، قابل‌توجه است.
باید منتظر ماند و دید اقداماتی که در سیاتل انجام شده، به چه میزان در جاهای دیگر به کار گرفته می‌شود. این تغییر باعث کاهش زمان دانش‌آموزان برای انجام تکالیف و فعالیت‌های اجتماعی بعد از مدرسه می‌شود، ولی شواهد نشان می‌هد که این تغییرات ارزش اعمال شدن را دارند. مقاله‌ی علمی مرتبط با این پژوهش در ژورنال Science منتشر شده است.
نظرات