فعالیت ورزشی باعث کاهش خطر ابتلا به آلزایمر می‌شود

دانشمندانی که در زمینه‌ی مطالعه‌ی آلزایمر فعالیت دارند به‌تازگی پی برده‌اند که داشتن میزان متوسطی از فعالیت فیزیکی در یک فرد می‌تواند به داشتن عملکردهای مغزی سالم‌تر در افرادی شود که دارای مقادیری از خطر ابتلا به بیماری‌های مرتبط در بدن خود هستند. این پژوهش‌ها به‌طور بالقوه سرنخ‌های دیگری را در مسیر چگونگی مدیریت بهتر این عارضه‌ها می‌دهد.

در پژوهش اخیر به‌طور خاص به سوخت‌وساز ماده‌ی گلوکوز در بدن پرداخته شده است؛ فرایندی که در آن به سلول‌های مغزی مقادیر مناسبی از سوخت مورد نیازشان داده می‌شود و از طرفی هم جزو فرایندهایی است که در مرحله‌ی آغاز یورش آلزایمر در بدن، دچار اخلال می‌شود.

دانشمندان دانشگاه ویسکانسین مدیسون مشاهده کردند آن دسته از شرکت‌کنندگانی که به‌طور روزانه حدود یک ساعت زمان برای انجام فعالیت‌های ورزشی سطح متوسط صرف کرده بودند، در قیاس با افرادی که چنین فعالیت‌هایی نداشتند، سطوح بهتر و سالم‌تری از فرایندهای سوخت‌وساز گلوکوز را در بدنشان نشان داده‌اند. رایان دورتی یکی از اعضای تیم پژوهش می‌گوید:

این مطالعه همچنین می‌تواند در راهنمایی و هدایت بهتر برخی از تجویزهای محتمل برای حفاظت مغز افراد در برابر بیماری آلزایمر رهگشا باشد.

در حالی که بسیاری از افراد در مواجهه با آلزایمر دلسرد می‌شوند و چنین می‌پندارند که کار خاصی نمی‌توانند در برابر این بیماری صورت دهند، ولی نتایج اخیر نشان می‌دهد که درگیر شدن با فعالیت‌های فیزیکی متعادل ممکن است روند توسعه و فراگیری بیماری در فرد را کندتر کند.

در این پژوهش، خود مقوله‌ی فعالیت فیزیکی هم شامل سه نوع فعالیت مختلف می‌شد. این دسته‌ها به ترتیب به فعالیت‌های سبک (معادل با دویدن با سرعت پایین)، متوسط (دویدن تندتر) و همچنین فعالیت‌های دشوار (دویدن از نوع سخت و سریع) تقسیم شدند. در ادامه نیز داده‌های به دست آمده از آزمایش‌ها با سطوح سنجیده‌شده از متابولیسم گلوکوز در مغز افراد مقایسه شدند.

پژوهشگران همچنین با استفاده از یک روش تصویربرداری ویژه به نام FDG-PET برای ردیابی و نظارت بر متابولیسم گلوکوز، دریافتند که الگوهای سالم‌تری در بیماران با فعالیت‌های ورزشی متوسط در تمامی نواحی مشاهده‌شده از مغز آنها وجود داشته است.

 همین ارتباط برای پژوهشگران کافی است تا بتوانند چنین استدلال کنند که داشتن تمرین‌های فیزیکی یک عامل کمک‌کننده‌ی مهم برای سلامتی مغز در افرادی است که مستعد مبتلا شدن به آلزایمرند؛ با این وجود تاکید می‌کنند که برای تثبیت این پژوهش نیاز به پژوهش‌های بیشتری است. در واقع برای پاسخ به سوالاتی در مورد علت و چگونگی امکان ارتباط ورزش با سطح ریسک ابتلا به پیدایش آلزایمر در افراد نیاز به کارهای بیشتری در این حوزه احساس می‌شود.

شمار فراوانی از بررسی‌های قبلی نیز نشان داده بودند که میان داشتن فعالیت‌های تمرین ورزشی و تقویت حافظه همبستگی‌هایی وجود دارد. از سویی نیز شواهد روزافزونی در مورد تاثیر ورزش و تمرین فیزیکی بر افزایش توان مغزی همانند سایر بخش‌های بدن به دست می‌آید. حال ما باید به‌طور دقیق دریابیم که آلزایمر در کجای این معادله جای می‌گیرد و ارتباط دقیق آن با ورزش به چه شکلی است.

بررسی کوچکی که در سال ۲۰۱۶ انجام شده بود نشان می‌داد که تمرین‌های ورزشی در کنار کارهایی مثل ایجاد تغییر در رژیم غذایی و عادت‌های خواب و همچنین اعمال یک برنامه‌ی شخصی‌سازی‌شده از مصرف ویتامین‌ها و سایر داروها می‌تواند به عنوان یک عامل کلیدی در معکوس کردن (جبران کردن) اثرات آلزایمر به شمار رود.

داشتن تمرینات هرروزه همانند انجام فعالیت‌های باغبانی یا پیاده‌روی نیز برای آنهایی که از زول عقل رنج می‌برند، توصیه شده است. در واقع چنین فعالیت‌هایی ذاتا برای همه‌ی افراد مفید هستند. ولی به هر حال دانشمندان تلاش می‌کنند تا جزئیات مرتبط با بیماری‌ها و این نوع فعالیت‌ها را بیابند.

به گفته‌ی یکی از پژوهشگران این تحقیق به نام اوزیومو اوکونکوو، پژوهش اخیر همچنان ادامه دارد تا ما به نگاه دقیق‌تری در مورد چگونگی حفاظت احتمالی فعالیت‌های ورزشی از مغز افراد در برابر یورش اولیه‌ی آلزایمر از طریق این بررسی‌های جدید دست یابیم. وی می‌گوید:

دیدن ارتباط‌های پرشمار میان فعالیت‌های متوسط فیزیکی و سلامتی مغز یک گام مهم است.

دستاوردهای این پژوهش در ژورنال Alzheimer's Disease منتشر شده است.