راهنمای انتخاب بهترین گرافیک برای لپ‌تاپ [مهر ۱۴۰۲]

بهترین کارت گرافیک برای لپ تاپ کدام است؟ آیا درست است که برای صحبت درباره‌ی واحد پردازش گرافیکی لپ‌تاپ‌ها از عبارت کارت گرافیک استفاده کنیم یا صحیح‌تر است بگوییم بهترین پردازنده‌ی گرافیکی لپ‌تاپ کدام مدل است؟ کارت گرافیک و پردازنده‌ی گرافیکی دو عبارت متقاوت از هم هستند که اغلب به‌جای هم استفاده می‌شوند؛ اما تفاوت‌های مهمی با یکدیگر دارند. برای درک بهتر فرق این دو باید به اجزای سازنده‌ی آن‌ها نگاهی بیندازیم.

GPU درواقع واحد پردازش گرافیکی است که می‌تواند در دل کارت گرافیک نصب شده باشد یا به‌صورت مجزا روی مادربرد قرار بگیرد. کارت گرافیک علاوه‌بر GPU، از اجزایی مانند حافظه ویدئویی و سیستم خنک‌کننده نیز بهره می‌گیرد و همان‌طورکه از اسمش هم مشخص است، به‌صورت کارت و از طریق اسلات روی مادربرد قرار جای می‌گیرد.

کارت گرافیک قطعه‌ای است که در هر زمان می‌تواند از روی مادربرد جدا و با کارت گرافیک دیگر جایگزین شود؛ در‌صورتی‌که GPU به‌صورت تراشه (گرافیک مجزا) یا به‌عنوان بخشی از تراشه‌ی مجتمع (گرافیک آن‌بورد) پیاده‌سازی می‌شود.

در ۹۹ درصد لپ‌تاپ‌ها نمی‌توان CPU و GPU را مانند رم و حافظه ارتقا یا تغییر داد؛ پس گرافیک لپ‌تاپ قطعه‌ای جداگانه نیست که بتوان آن‌ را خرید و بعد روی لپ‌تاپ خود از آن‌ استفاده کرد. از‌این‌رو، باید هنگام خرید لپ تاپ به گرافیک و سایر مشخصات آن دقت کرد.

در اصل دو نوع پردازنده‌ی گرافیکی وجود دارد: پردازنده‌ی گرافیکی مستقل یا جداگانه و پردازنده‌ی گرافیکی مجتمع یا iGPU. در ادامه هر‌یک را توضیح می‌دهیم.

GPUهای مجزا واحدهای پردازش گرافیکی مستقلی به‌شمار می‌آیند که از پردازنده‌ی اصلی کامپیوتر یا CPU جدا هستند. این نوع GPUها حافظه‌ی اختصاصی خود را دارند و معمولاً در رایانه‌های رومیزی و لپ‌تاپ‌های میان‌رده و پرچم‌دار به‌کار می‌روند. پردازنده‌های گرافیکی جداگانه عموماً قدرت پردازشی بیشتری دارند که آن‌ها را برای کارهای سنگینی مانند بازی، ویرایش ویدیو، رندر سه‌بعدی و یادگیری ماشینی مناسب می‌سازند. عملکرد رضایت‌بخش آن‌ها باعث می‌شود ازپسِ پردازش‌های گرافیکی پیچیده بربیایند.

گرافیک مجزا حافظه‌ی مستقل اختصاصی خود را دارد که حافظه ویدیویی یا VRAM نامیده می‌شود. VRAM را با رم موجود روی مادربرد اشتباه نگیرید. مقدار VRAM در بین گرافیک‌های مجزا بین ۲ تا ۱۶ گیگابایت است؛ البته در نسخه‌های دسکتاپ این مقدار به ۲۴ گیگابایت هم می‌رسد. به‌دلیل اینکه گرافیک‌های مجتمع به رم سیستم نیاز دارند، نباید از آن‌ها توقع زیادی در حد کارت‌های مجزای همسان خود داشته باشید.

پردازنده‌های گرافیکی مجتمع که به‌عنوان گرافیک داخلی (آن‌بورد) نیز شناخته می‌شوند، در پردازنده‌ی اصلی کامپیوتر (CPU) تعبیه شده‌اند. این نوع GPUها حافظه‌ی اختصاصی خود را ندارند و مشترکاً با CPU از حافظه‌ی سیستم استفاده می‌کنند. پردازنده‌های گرافیکی مجتمع معمولاً در لپ‌تاپ‌های پایین‌رده و اقتصادی و رایانه‌های رومیزی ارزان‌قیمت و دستگاه‌های کم‌مصرف مانند اولترابوک‌ها و تبلت‌ها یافت می‌شوند. اگرچه پردازنده‌های گرافیکی مجتمع به‌اندازه‌ی پردازنده‌های گرافیکی مجزا قدرتمند نیستند، برای کارهای روزمره مانند مرور وب و پخش چندرسانه‌ای و بازی‌های اولیه کافی هستند.

ناگفته نماند که این قضیه برای پردازنده‌ی گرافیکی تراشه‌های سری M1 و M2 اپل کمی فرقی می‌کند؛ زیرا علاوه‌بر متفاوت‌بودن ساختار این پردازنده‌ها با گرافیک‌های جداگانه، عملکرد پردازشی آن‌ها در کارهای گرافیکی تقریباً مشابه است. برای مثال، GPU تراشه M1 اپل عملکردی مشابه گرافیک GTX 1650 انویدیا دارد؛ هرچند در بهینگی مصرف انرژی iGPU اپل برگ‌برنده را دارد.

همچنین، نسل جدید پردازنده‌های لپ‌تاپ از GPUهای مجتمع قدرتمندی بهره می‌برند. برای نمونه، نسل دوازده و سیزده پردازنده‌های i7 اینتل یا نسل شش یا هفت پردازنده‌های Ryzen 7 ای‌ام‌دی قدرتی حتی بیش‌ از پردازنده‌ی گرافیکی جداگانه‌ی GTX 1650 لپ‌تاپ دارند. این موضوع نشان می‌دهد که خرید لپ تاپ با پردازنده‌های مذکور به‌همراه گرافیک ۱۶۵۰ چندان هوشمندانه به‌نظر نمی‌رسد و بهتر است به‌سراغ سری ۲۰۵۰ یا حتی با مبالغ بیشتر، سری ۲۰۶۰ بروید.

درحالی‌که پردازنده اینتل Core i7 می‌تواند رندر بگیرد، این کار را با سرعت کمتری از گرافیک‌های میان‌رده انجام می‌دهد. در‌حقیقت، قدرت پردازشی گرافیک‌های میان‌رده و پرچم‌دار به‌حدی زیاد است که در برخی برنامه‌ها به‌ کمک پردازنده‌ی مرکزی می‌آید و این کار باعث افزایش سرعت انجام کارها و بهبود عملکرد می‌شود. به‌همین‌دلیل، حتی لپ‌تاپ‌هایی که برای مقاصد تحصیلی و تجاری تولید شده‌اند، نیز گاهی از گرافیک مجزا استفاده می‌کنند.

نکته‌ی مهمی که اکثر مواقع هنگام انتخاب پردازنده‌ی گرافیکی مناسب از قلم می‌افتد، توجه به توان مصرفی GPU است. ممکن است چندین گرافیک با نام یکسان، اما توان و قدرت متفاوت وجود داشته باشند. پس هنگام خرید لپ‌تاپ، ابتدا نیاز خود را بسنجید و باتوجه‌به آن گرافیک مناسب با توان موردنیازتان را بخرید.

برای مثال، گرافیک انویدیا RTX 3070 با حافظه‌ی گرافیکی ۸ گیگابایت ممکن است در مدل خاصی توان مصرفی کمتری از گرافیک RTX 3060 انویدیا با حافظه‌ی گرافیکی ۶ گیگابایت داشته باشد و تنها در‌صورتی‌که به VRAM بیشتری نیاز دارید، خرید مدل کم‌توان توجیه خواهد داشت.

حال که با وظیفه‌ی کارت گرافیک و پردازنده‌ی گرافیکی آشنا شدید و به اهمیت آن پی بردید و نیاز آن را در لپ‌تاپ خود احساس کردید، از شما می‌پرسیم که کدام گرافیک برایتان مناسب است؟ آیا شما به قدرت پردازش بی‌نظیر گرافیک GeForce RTX 4090 نیاز دارید یا با گرافیک مجتمع Intel Iris Xe کارتان راه می‌افتد؟ این راهنما به شما در انتخاب گرافیک مناسب کمک می‌کند.

مناسب برای: مهندسی، طراحی بازی، واقعیت مجازی و یادگیری عمیق

انویدیا کوادرو در بیشتر لپ‌تاپ‌های ورک‌استیشن یافت می‌شود و برای پردازش‌های سنگین مانند AutoCad یا Unreal Engine 5 کاربرد دارد. طبق گزارش‌های شرکت سازنده، کارت گرافیک‌های کوادرو تا سه برابر عملکرد و دو برابر قدرتمندتر از پیشینیان خود هستند و با هم‌نوع دسکتاپ خود می‌توانند رقابت کنند.

اگر قصد دارید آسمان‌خراش طراحی و ژنوم انسان‌ها را شناسایی یا حتی فیلم‌ها و ویدئوها با‌کیفیت را تدوین کنید، حتماً به این نوع کارت نیاز پیدا خواهید کرد. فراموش نکنید که نسل جدید سری کوادرو، نام‌گذاری جدیدی دارد؛ مانند RTX A6000 که جانشین Quadro RTX 6000 است.

مناسب برای: بازی، چندرسانه‌ای و واقعیت مجازی

تفاوتی ندارد که گیمر حرفه‌ای هستید یا معمولی؛ زیرا درهرصورت انویدیا جی فورس انتخاب مناسبی برای شما خواهد بود. همه‌ی گرافیک‌های جدید لپ‌تاپ از واقعیت مجازی پشتیبانی می‌کنند. گرافیک‌های سری RTX از رهگیری پرتو یا ray tracing پشتبیانی می‌کنند؛ درحالی‌که سری GTX از این قابلیت بی‌بهره‌اند. گفتنی است که بعد از آپدیت انویدیا رهگیری پرتو در سری GTX‌ به‌شکل نرم‌افزاری پشتیبانی می‌شود؛ اما این سری فاقد هسته‌های فیزیکی پردازش رهگیری پرتو هستند.

گرافیک RTX سری ۲۰۰۰ و ۳۰۰۰ و ۴۰۰۰ انویدیا باتوجه‌به عدد اول و سوم دسته‌بندی می‌شوند. عدد اول نشان‌دهنده‌ی نسل و عدد سوم نشان‌دهنده‌ی قدرت پردازشی گرافیک است. درحال‌حاضر باتوجه‌به پیشرفت گرافیک‌های مجتمع، سری GTX نیز خصوصاً ۱۶۵۰، چندان ارزش خرید ندارند و بهتر است حداقل سراغ RTX 2050 بروید.

این نکته را نیز در نظر بگیرید که قدرت گرافیک‌ها، تنها با نام آن‌ها تشخیص‌دادنی نیست؛ زیرا ممکن است گرافیک ۳۰۷۰ با توان حرارتی ۹۵ وات از گرافیک ۳۰۶۰ با توان ۱۳۰ ضعیف‌تر باشد؛ هرچند ۳۰۷۰ مقدار VRAM بیشتری هم دارد. پس نکته‌ی مهم پس از نام و سری گرافیک توجه به توان آن است؛ چراکه توان بیشتر نشان‌دهنده‌ی قدرت بیشتر GPU است.

جدول مشخصات پردازنده‌های گرافیکی سری ۳۰۰۰ انویدیا

جدول مشخصات پردازنده‌های گرافیکی سری ۴۰۰۰ انویدیا

ویژگی‌های مثبت: قیمت مناسب، عملکرد و کارآیی متناسب با قمیت

گرافیک‌های AMD Radeon RX قابلیت‌های گرافیکی با کارایی بالا را برای لپ‌تاپ‌ها به‌ارمغان می‌آورند و به کاربران امکان می‌دهند تا از بازی و تولید محتوا و سایر کارها روی دستگاه قابل‌حمل لذت ببرند. این پردازنده‌های گرافیکی با ویژگی‌هایی مانند بهره‌وری انرژی و فناوری‌های پیشرفته نمایشگر و پیشرفت‌های نرم‌افزاری، گزینه‌ای مناسب برای گیمرها و حرفه‌ای‌هایی هستند که به‌دنبال قدرت پردازشی گرافیکی برای دستگاه‌های قابل‌حمل هستند.

جدول مشخصات گرافیک‌های سری RX 6000S شرکت AMD

جدول مشخصات گرافیک‌های سری RX 6000M شرکت AMD

جدول مشخصات گرافیک‌های سری RX 7000S شرکت AMD

جدول مشخصات گرافیک‌های سری RX 7000M شرکت AMD

مناسب برای: بازی‌های پایین‌رده و کارهای سبک گرافیکی

آیریس اکس ای برای کاهش فاصله‌ی میان گرافیک‌های مجتمع و مجزا ارائه شد و بازی‌های سبک و گیمرهای معمولی را هدف قرار داده بود. به‌عنوان مثال، این GPU به شما اجازه می‌دهد League of Legends را با کیفیت 1080p و بدون افت فریم بازی کنید. این گرافیک برای اجرای اکثر برنامه‌های Adobe کافی خواهد بود.

گرافیک Iris Xe اولین‌بار سال ۲۰۲۰ با سری یازدهم پردازنده‌های اینتل عرضه شد و حالا در ۲۰۲۳ شاهد حضور نسخه‌ی پیشرفته‌تر این گرافیک به‌همراه نسل سیزدهم پردازنده‌های اینتل هستیم که سرعت و واحدهای اجرایی بیشتری ارائه می‌دهند.

مناسب برای: قیمت مناسب، حمل‌ونقل آسان

گرافیک UHD اینتل برای کارهای سنگین گرافیکی مانند بازی‌های گرافیکی پرجزئیات یا تولید محتوای حرفه‌ای طراحی نشده است. برای این منظور، پردازنده‌های گرافیکی اختصاصی AMD یا NVIDIA عملکرد بسیار بهتری ارائه می‌دهند. بااین‌حال، Intel UHD Graphics برای نیازهای محاسباتی روزمره و قابلیت‌های گرافیکی اولیه برای اجرای بدون گرافیک مجزا کافی خواهد بود.

در لپ‌تاپ‌های فوق‌سبک دل XPS 13 و IdeaPad Flex لنوو و لپ‌تاپ‌هایی مانند این‌ها می‌توانید این گرافیک مجتمع را بیابید. این گرافیک‌ها از حافظه‌ی سیستم به‌صورت اشتراکی استفاده می‌کنند. اگر به‌دنبال بازی با بهترین تنظیمات هستید، اصلاً سراغ گرافیک‌های مجتمع نروید.

هسته‌های گرافیکی انحصاری اپل که در سری تراشه‌های M1 و M2 یافت می‌شوند، نشان‌دهنده‌ی توجه ویژه‌ی کوپرتینویی‌ها به تعادل عملکرد و بهره‌وری انرژی است. این هسته‌های GPU با طراحی سفارشی، قابلیت‌های گرافیکی چشمگیری ارائه و در‌عین‌حال انرژی کمتری مصرف می‌کنند که آن‌ها را برای طیف وسیعی از دستگاه‌های اپل مناسب می‌سازد.

ادغام این پردازنده‌های گرافیکی با سایر اجزای تراشه مانند CPU و شتاب‌دهنده‌های یادگیری ماشین موجب بهبود عملکرد کلی می‌شود و تجربه‌ی کاربری یکپارچه را امکان‌پذیر می‌کند.

جدول مشخصات پردازنده گرافیکی تراشه‌های سری M1 اپل

جدول مشخصات پردازنده گرافیکی تراشه‌های سری M2 اپل

گرافیک رادئون به‌همراه واحد پردازش مرکزی را به‌صورت یکپارچه روی تراشه‌ای واحد می‌توان یافت که همان APUها یا واحدهای پردازش شتاب‌یافته AMD هستند. این گرافیک‌ها قابلیت شتاب‌دهی سخت‌افزاری را برای وظایف مرتبط با گرافیک مانند رمزگشایی و پردازش ویدیو و پردازش تصویر و رندرینگ سه‌بعدی ارائه می‌دهند. همچنین، از قابلیت‌هایی مانند پشتیبانی از چندین نمایشگر و سازگاری با نمایشگرهای رزولوشن درخورتوجه و محتوای HDR بهره می‌برند.

گرافیک‌های یکپارچه Radeon عملکرد مناسبی در ازای مصرف برق دارند و از‌نظر بهینگی مصرف انرژی در وضعیت مناسبی قرار می‌گیرند.

با‌اینکه گرافیک‌های انویدیا در ایران گران‌‌تر از گرافیک‌های AMD هستند، برای مهندسان معماری انتخاب بهتری محسوب می‌شوند. برای کارهای مهندسی و حتی ادیت ویدیو و عکس CPU نیز از اهمیت زیادی برخوردارند؛ اما برای کار با برنامه‌ای مانند Solidworks پردازنده‌ی گرافیکی اهمیت بیشتری خواهد داشت؛ پس بازهم انویدیا انتخاب معقولانه‌تر است.

برای بازی‌کردن هم پردازنده‌های گرافیکی هر دو شرکت انتخاب مطلوبی هستند؛ اما AMD در بازار ایران ارزان‌تر و کمتر است و شاید در قیمت برابر انتخاب بهتری محسوب شود. همچنین برای آشنایی با ویژگی‌های لپ‌تاپ مناسب طراحی گرافیک و تدوین ویدیو، پیشنهاد می‌شود حتماً مقاله «بهترین لپ تاپ برای کارهای گرافیکی و تدوین ویدیو» را مطالعه کنید.

اگر به‌دنبال بازی‌های قدیمی هستید یا لپ‌تاپ مالتی‌مدیا را انتخاب کرده‌اید، زیاد برای انتخاب گرافیک حساسیت به‌خرج ندهید. لپ‌تاپی با پردازنده‌ی Core i5 و گرافیک پرچم‌دار انویدیا مناسب به‌نظر می‌رسد؛ اما باید به دیگر قطعات موجود مانند درایو ذخیره‌سازی اطلاعات و صفحه‌نمایش و حتی رم نیز توجه کنید. اگر از لپ‌تاپ خود زیاد استفاده می‌کنید، حتما مطمئن شوید که لپ‌تاپ از خنک‌کننده مناسبی برخوردار است. به‌طور خلاصه، از خرید لپ‌تاپ صرفاً برمبنای گرافیک آن جدا خودداری کنید.

در پایان از شما دعوت می‌کنیم برای اطلاع از قیمت لپ‌تاپ و مشاهده‌ی مشخصات فنی از بخش محصولات زومیت استفاده کنید.