پلاسکو چطور فرو ریخت؟
مهرداد مترجمی، مدیرعامل شرکت سازنده‌ی نمای پلاسکو، چگونگی ریزش این ساختمان و دلایل فرو ریزی درونی آن را اعلام کرد. البته مدیرعامل این شرکت یادآوری کرده است که این شرکت مسئولیتی در ساختن این ساختمان نداشته و تنها سازنده‌ی نمای فلزی پلاسکو بوده است.
وی در مورد مقاومت بالای این ساختمان در زمان ساخت گفت: «ساختمان پلاسکو در زمان ساخت نسبت به دیگر سازه‌های کشور تکنولوژی بالاتر و مقاومت بیشتری داشته است؛ البته شرکت ما صرفا سازنده نمای این ساختمان بوده و ظاهرا هیچ‌یک از سازندگان ساختمان در قید حیات نیستند.»
مترجمی در مورد نحوه‌ی ریزش این ساختمان گفت: «قضاوت من از عکس‌ها و فیلم‌های تأسف‌بار این است که آتش‌سوزی در طبقات فوقانی شروع شده، بعد به سه چهار طبقه دیگر سرایت کرده و آتش‌سوزی به مدت طولی ادامه داشته است. پایه‌های فلزی در آن طبقات نمی‌توانسته این‌قدر طولانی دوام بیاورد و نرم شده است. سپس کف‌های بتنی که طبیعتاً سنگین هم هستند بر اثر فشار روی پایه‌های فلزی به داخل حرکت کرده است.»
او افزود: «وقتی تصاویر قبل از فروریختن را مشاهده می‌کنیم، در میانه‌ی پلاسکو غبار زیادی را می‌بینیم که از بالا به پایین شروع می‌شود. این نشان‌دهنده فشار و از هم پاشی کف‌های بتنی است که پایه‌های فلزی نتوانسته وزن آنها را تحمل کند. وزن سه یا چهار طبقه کف بتنی وقتی به پایین و وسط ساختمان هدایت شده با ضرب زیاد، طبقات دیگر را هم از بین برده است و سازه نتوانسته وزن ناگهانی را تحمل کند و بقیه‌ی طبقات هم فرو ریخته‌اند.»
مدیرعامل سازنده‌ی نمای ساختمان پلاسکو توضیح داد: «ساختمان پلاسکو U شکل بود. وسط U خالی بود و به همین خاطر تمام سقف سنگین بتنی و پایه‌های نرم شده به داخل هدایت شدند که به همین دلیل، فروریزش به سمت درون اتفاق افتاده است. به همین خاطر ساختمان‌های اطراف صدمه ندیدند و شاید اگر چنین طراحی وجود نداشت، ساختمان‌های اطراف هم دچار سانحه می‌شدند.»
او در مورد اینکه اگر سازه‌ی پلاسکو بتنی بود می‌توانست در برابر آتش دوام بیاورد؟ گفت: «به طور طبیعی مقاومت پایه‌های بتنی در برابر آتش، طولانی‌تر از پایه‌های فلزی است اما سازه بتنی هم نمی‌تواند در مقابل آتش طولانی مدت خود را حفظ کند.»
به گفته‌ی مترجمی، در کشورهای دیگر که از پایه‌های فلزی استفاده می‌کنند پایه‌ها را با نمایی مقاوم در برابر آتش پوشش می‌دهند اما ۵۷ سال قبل کسی در ایران از این پوشش‌ها استفاده نمی‌کرده است. این پوشش، عایقی است که باعث می‌شود حرارت دیرتر به فلز برسد اما حد مقاومت آن دائمی نیست. لذا با توجه به اینکه آتش ساختمان پلاسکو چندین ساعت طول کشیده، حتی اگر چنین پوشش‌هایی بود باز هم نمی‌توانست این مدت زمان طولانی را تحمل کند.
مدیرعامل سازنده‌ی نمای پلاسکو تأکید کرد: «اگر پایه‌ها بتنی بودند شاید مقاومت بیشتر می‌شد ولی آن هم دائمی نیست؛ چرا که میلگرد در مقابل حرارت مستقیم زیاد نرم می‌شود. هم‌چنین سازه‌های جدید باید با پوشش‌های مقاوم انجام شود که مدت زمان مقاومت در برابر آتش را طولانی می‌کند، با این حال هیچ پوششی نیست که در برابر آتش طولانی دوام بیاورد.»
مترجمی هم‌چنین درباره نقشه ساختمان توضیح داد: «نقشه‌ی اولیه این ساختمان را در اختیار نداریم ولی عکس‌هایی از شروع ساختمان، نوع و احجام فوندانسیون‌ها داریم که وضعیت ساختمان را در سطح و زیر زمین نشان می‌دهد. اگر بخواهم از عکس‌ها قضاوت کنم به نظر من این ساختمان در زمان خودش از استاندارد خوبی برخوردار بوده است. بیش از ۵۰ سال قبل که این ساختمان ساخته شده همه بناها آجری بوده ولی در پلاسکو فوندانسیون‌های بزرگی ساخته شده و از سازه‌های فلزی ظاهرا قوی تشکیل شده و اتصالات هم مناسب بوده است.»
نظرات