چه کنیم که امسال، الکامپ بهتر برگزار شود

پیش از هر چیز، الکامپ چیست؟ در وب‌سایت رسمی نمایشگاه چنین تعریفی از آن شده است: «نمایشگاه الکامپ بزرگ‌ترین رویداد تجاری در عرصه تولید و عرضه محصولات و خدمات صنایع الکترونیک و کامپیوتر کشور است که همه‌ساله با حضور گسترده و چشمگیر دست‌اندرکاران این حوزه و مخاطبان آن‌ها در محل دائمی نمایشگاه‌های بین‌المللی تهران برگزار می‌شود. در این نمایشگاه آخرین دستاوردهای این صنعت اعم از سخت‌افزار و نرم‌افزار به علاقه‌مندان عرضه می‌شود و فرصتی بی‌بدیل برای تبادل نظر و مذاکره در اختیار شرکت‌کنندگان قرار می‌گیرد. ...»

الکامپ مهم‌ترین و بزرگ‌ترین رویداد تجاری در صنایع الکترونیک و کامپیوتر ایران است. اما چرا در چنین رویدادی تعداد محدودی از شرکت‌های بزرگ، حاضر می‌شوند؟ چرا شرکت‌های بزرگی که دفتر رسمی نیز در ایران دارند، در الکامپ حاضر نمی‌شوند؟ چرا پیشرفت چندانی در الکامپ شاهد نیستیم؟ چرا الکامپ حتی به گرد پای نمایشگاه‌های بین‌المللی که در دنیا یا حتی منطقه برگزار می‌شود، نمی‌رسد؟

ورودی هر مکان یا رویدادی بیشترین تأثیر را در نگاه اولیه مخاطب دارد. با نگاهی به لابی هتل‌ها، ساختمان‌های لوکس، ادارات بزرگ و حتی نمایشگاه‌های بزرگ دنیا به‌راحتی می‌توانید متوجه این موضوع شوید. اما الکامپ نه‌تنها ورودی زیبایی ندارد؛ بلکه درب اصلی نمایشگاه، مکانی است برای کسب و کارهای موقت و بساط دست‌فروشان و خرت‌وپرت فروشی! این دست‌فروشان نه‌تنها جلوه‌ی زشتی به ورودی نمایشگاه می‌دهند بلکه پرستیژ نمایشگاهی که عنوان بزرگ‌ترین رویداد ICT کشور را یدک می‌کشد نیز در نقطه ورود مخاطب به صفر می‌رسانند. امکان ندارد جمع‌کردن دست‌فروش‌ها از ورودی نمایشگاه کار سختی باشد، حتی این کار غیرقانونی هم هست و شهرداری به‌راحتی می‌تواند آن را جمع کند. 

اطلاع‌رسانی، بخش مهمی از هر رویداد است و در دنیای امروز بهترین روش‌های اطلاع‌رسانی اپلیکیشن و وب‌سایت هستند. الکامپ اپلیکیشن ندارد، اما خوشبختانه یک وب‌سایت اختصاصی برای آن در نظر گرفته شده است که البته سال به سال با تغییر برگزارکننده‌ی آن، آدرسش تغییر می‌کند. از این تغییر آدرس که بگذریم، به‌جرئت می‌توان وب‌سایت الکامپ را یکی از زشت‌ترین وب‌سایت‌های حال حاضر ایران دانست. حتی اگر از ظاهر وب‌سایت بگذریم، از جنبه‌ی اطلاع‌رسانی نیز وب‌سایت الکامپ، اطلاعات چندانی برای ارائه به مخاطب ندارد. لیست ناقصی از شرکت‌کنندگان در آن وجود دارد؛ اما معلوم نیست این شرکت‌کنندگان چه محصولاتی را قرار است در نمایشگاه ارائه کنند، حتی مشخص نیست شرکت‌کنندگان در چه فیلدی مشغول به کار هستند. در این شرایط چطور بازدیدکننده می‌تواند برنامه‌ریزی کند تا غرفه‌های مورد نظر خود را بازدید کند؟ در مقام مقایسه، نمایشگاه‌های بزرگ دنیا همچون CES ,MWC , IFA یا حتیCEBIT همگی اپلیکیشن و وب‌سایت به‌روز دارند. از طریق اپلیکیشن یا وب‌سایت، بازدیدکننده می‌تواند لیست محصولاتی را که شرکت‌کنندگان ارائه خواهند کرد، ببیند و برنامه‌ریزی کند که مایل به بازدید از کدام غرفه‌ها است. اپلیکیشن موبایل نیز همیشه همراه آن‌ها است و در طول نمایشگاه می‌توانند نقشه‌ی سالن‌ها و غرفه‌ها را مشاهده کنند و حتی مسیریابی کنند که از چه مسیری زودتر می‌توانند به سالن یا غرفه‌ی مورد نظر خود برسند. از طرفی می‌توان لیستی از غرفه‌های مورد نظر را نیز به لیست علاقه‌مندی‌ها اضافه کرد و به‌راحتی به آن‌ها دسترسی داشت.

راستش را بخواهید؛ آزاردهنده‌ترین بخش الکامپ و دیگر نمایشگاه‌های تخصصی داخلی، روش‌های نامتعارف و سبکی است که برخی از شرکت‌کنندگان برای جلب مخاطب از آن‌ها استفاده می‌کنند. بعضی از شرکت‌ها از شومن‌ها برای جلب مخاطب استفاده می‌کنند و آن‌ها نیز هر آنچه در چنته دارند رو می‌کنند! یکی پشت بلندگو لطیفه تعریف می‌کند، دیگری داد می‌زند و از مبحثی که هیچ‌ تسلطی به آن ندارد می‌گوید و از همه بدتر گروه دیگری موسیقی زنده اجرا می‌کنند و از مردم می‌خواهند که آن‌ها را همراهی کنند. روش‌های بسیار بهتری برای جلب نظر مخاطب وجود دارد که حتی برخی از شرکت‌های داخلی نیز به‌خوبی از آن‌ها استفاده می‌کنند. همیشه بهترین راه، راحت‌ترین راه نیست و به جای آنکه کلی برای استخدام شومن‌ها هزینه کنند، می‌توانند کمی خلاقیت به خرج دهند. در بین شرکت‌های داخلی، گرین نمونه‌ی مناسبی برای این موضوع است. هر سال در غرفه‌ی گرین خلاقیت تازه‌ای می‌بینیم که چندان هم گران یا پرهزینه نیست، اما هم نظر مخاطب را جلب می‌کند و هم در فضایی مناسب، مشتری را به سمت محصولات این شرکت جذب می‌کند. دادزن‌ها و برنامه‌های این‌چنینی، تنها تصویری زرد در ذهن مخاطب شکل می‌دهند و باعث می‌شوند شرکت‌های بزرگ از الکامپ و رویدادهای مشابه دوری کنند. 

از طرف دیگر قرار است در نمایشگاه‌ها چیزی به فروش نرسد؛ اما الکامپ برای سرویس‌دهنده‌های اینترنتی، آموزشگاه‌ها و سی‌دی‌فروشی‌ها بازار شب عید محسوب می‌شود. بدتر از همه اینکه این فروشنده‌ها در دل نمایشگاه به شکل نامنسجم پراکنده هستند و جای مناسب و مشخصی ندارند. برگزارکنندگان الکامپ حداقل اگر نمی‌توانند یا نمی‌خواهند جلوی فروش و بازاریابی چنین شرکت‌هایی را بگیرند، سالن یا بخش مشخصی از نمایشگاه را به آن‌ها اختصاص دهند تا تأثیر منفی رفتارهای تبلیغاتی آن‌ها که بیشتر شبیه تبلیغ‌کنندگان دارالترجمه‌های میدان انقلاب است، روی کل نمایشگاه گسترده نشود. 

یکی از موارد دردناک دیگر که اپراتورها با آن تلاش می‌کنند تا غرفه‌های خود را شلوغ کنند، ارائه سیم کارت رایگان یا بسته‌های خاص اینترنت و غیره برای جمع‌کردن مردم است. اگر اپراتورها قصد ارائه‌ی خدمات رایگان به مشتریان یا بازدیدکنندگان از غرفه‌ی خود دارند به‌راحتی می‌توانند با پیش‌ثبت‌نام و افزایش اشخاصی که وظیفه‌ی ثبت‌نام مردم را دارند، از ایجاد صف‌های طولانی جلوگیری کنند.

روش‌های مرسوم بسیاری در این باره وجود دارد؛ مثلاً در نمایشگاه‌های بزرگ از شما خواسته می‌شود به بخش‌های مختلف غرفه‌ی یک شرکت بروید و مثلاً جسم کوچک خاصی را بردارید و هر کسی که همه‌ی اجسام را برداشته باشد، جایزه کوچکی دریافت می‌کند به این شکل علاقه‌مندان به همه‌ی بخش‌های غرفه شما سر می‌زنند و علاوه بر آن می‌توانند برنده یک هدیه کوچک شوند که حالا هر چیزی می‌تواند باشد. ایده‌های این‌چنینی بسیارند، پس نیازی نیست مردم را در سرما در صف نگاه‌دارید تا یک سیم کارت هدیه بگیرند یا بسته‌ی اینترنت دریافت کنند. حداقل اگر قرار است این کار را انجام دهید، افراد بیشتری را به کار بگیرید تا کمتر مردم معطل شوند؛ مگر اینکه از به‌صف کردن مردم در سرما لذت ببرید و بخواهید به این شکل مدیران ارشد شرکت را راضی نگاه‌دارید!

تعرفه‌ی حضور شرکت‌های خارجی در الکامپ و شرایط خاصی که برای آن‌ها در نظر گرفته شده است، باعث می‌شود از الکامپ و نمایشگاه‌های داخلی دوری کنند. به نظر الکامپ وقتی موفق خواهد شد که شرکت‌های بزرگ داخلی و خارجی در آن حاضر شوند؛ پس نه‌تنها باید هزینه‌های حضور آن‌ها در الکامپ کاهش یابد بلکه باید تسهیلاتی فراهم شود تا الکامپ جان بگیرد و مردم وقتی به نمایشگاه مراجعه می‌کنند با فضاهای نمایشگاهی مناسب و محصولات جدید دنیا روبرو شوند. برگزارکننده‌های الکامپ باید شرکت‌های بزرگی مانند سامسونگ، ال‌جی، هواوی و صدها شرکت دیگری را که در ایران حضور رسمی دارند، به نمایشگاه بکشند. بعدها که کیفیت نمایشگاه بالاتر برود، حتی اگر هزینه‌ی ورودی نمایشگاه بیشتر هم بشود، مردم بازهم بیشتر استقبال خواهند کرد؛ چرا که در آن می‌توانند همه محصولات روز دنیا را از نزدیک تجربه کنند. وقتی نمایشگاه جان گرفت، آن‌وقت شرکت‌ها برای حاضر شدن در آن تمایل بیشتری خواهند داشت.

از سوی دیگر یکی از مسائلی که شرکت‌ها برای حضور نیافتن در الکامپ عنوان می‌کنند، نبود بازدیدکنندگان تخصصی است. سال‌ها پیش شاهد حضور شرکت‌هایی همچون ال‌جی، سونی، سامسونگ و سایر شرکت‌های موبایلی در نمایشگاه بودیم، اما هم‌اکنون جای خالی این شرکت‌ها در بزرگ‌ترین نمایشگاه ICT کشور حس می‌شود و اغلب این کمپانی‌ها یکی از دلایل حضور نیافتن‌ در نمایشگاه را نبود بازدیدکنندگان تخصصی عنوان و اعلام می‌کنند، بازخوردی را که از Road Show-های فروشگاهی دریافت می‌کنند از نمایشگاه تخصصی الکامپ یا تلکام نمی‌گیرند، چرا که بازدیدکنندگان چنین نمایشگاه‌هایی بیشتر برای دریافت جایزه‌هایی مثل خودکار و بادکنک از غرفه‌هایشان بازدید می‌کنند.

وقتی از شرکت‌های بزرگ داخلی سؤال می‌کنیم چرا در الکامپ یا دیگر نمایشگاه‌های داخلی شرکت نمی‌کنند، دلایل بسیاری می‌آورند؛ مثلاً همکاران سیستم می‌گوید در نمایشگاه‌های داخلی معلوم نیست کنار غرفه‌ی شما چه غرفه‌ای قرار می‌گیرد، شاید شرکتی بزرگ باشد شاید یک سی‌دی‌فروشی یا حتی تجارتی بزرگ که ارتباط چندانی به تجارت شما ندارند. در فروشگاه‌های داخلی، شرکت‌ها جای مشخص خود را دارند، سالن‌ها مشخصا برای تجارت‌های خاصی طراحی شده‌اند و همه‌چیز سر جای خودش است. به این شکل نه‌تنها شرکت‌های بزرگ از ماه‌ها قبل می‌توانند برای غرفه‌سازی و طراحی غرفه‌ی خود بر اساس فضایی که آن را می‌شناسند برنامه‌ریزی کنند، بلکه خیالشان راحت است که در فاصله‌ی مناسب از رقیب خود قرار دارند یا دغدغه‌های دیگر خود را مدیریت کنند. به‌عنوان مثال در نمایشگاه‌های بزرگی که شانس شرکت در آن‌ها را داشته‌‌ایم؛ سونی، سامسونگ، ال‌جی، هواوی، بوش، پاناسونیک و غیره همگی در سالن مشخصی غرفه‌ی خود را برپا می‌کنند که سال‌ پیش نیز در همان مکان غرفه داشته‌اند و سال بعد نیز همان‌جا خواهند بود. مشکل دیگر شرکت‌های بزرگ داخلی آن است که آن‌طور که باید و شاید نمی‌توانند مخاطب خود را هدف قرار دهند؛ چرا که فرهنگ بازدید صحیح از نمایشگاه از برگزارکننده به بازدیدکننده منتقل شده است. بازدیدکننده نیز سردرگم و بدون برنامه است و ممکن است حتی غرفه‌ای که برایش ارزش داشته باشد، هیچ‌وقت بازدید نکند و از طرفی برگزارکننده باید کلی انرژی صرف رسیدگی به بازدیدکنندگانی کند که شاید تا حدی جامعه‌ی هدف، آن‌ها باشند. برگزارکنندگان الکامپ باید تلاش کنند شرکت‌های بزرگ داخلی به الکامپ بیایند. شرکت‌های بزرگ داخلی دغدغه‌های بسیار دیگری نیز دارند که از حوصله‌ی این مقاله خارج است و برگزارکنندگان باید به آن‌ها بپردازند.

نمایشگاه باید امکانات کافی برای پذیرایی از بازدیدکنندگان داشته باشد. سرویس‌های بهداشتی، محل مناسب برای غذاخوری، هوای سالم، دمای مناسب، مسیرهای حرکتی و ارائه‌ی راهنمایی به بازدیدکنندگان از جمله مواردی هستند که در تمام آن‌ها الکامپ و دیگر نمایشگاه‌ها باید تلاش کنند تا بهبود ایجاد کنند. به‌شخصه هیچ‌وقت نمایشگاه‌های داخلی را در هوای مناسب تجربه نکرده‌ام، مخصوصا نمایشگاه‌هایی که در تابستان برگزار می‌شوند. سرویس‌های بهداشتی عموما فقط در زمان‌های اضطراری قابل استفاده هستند و مسیر حرکت بین سالن‌ها نیز اصولی طراحی نشده است. اگر برگزارکنندگان از مردم کمی بیشتر پول ورودی بگیرند و در ازای آن سرویس بهتری ارائه دهند، ساعت‌هایی که در نمایشگاه حضور دارند کمتر دچار مشکل می‌شوند. 

شرکت‌ها به دنبال اطلاع‌رسانی محصولات و سرویس‌های خود هستند و مردمی که نمی‌توانند از نمایشگاه بازدید کنند، در سوی دیگر انتظار اخبار مرتبط با نمایشگاه را می‌کشند. تهیه‌ی گزارش در نمایشگاه‌ها یکی از دشوارترین کارهایی است که یک خبرنگار می‌تواند انجام دهد، مخصوصا اگر قرار باشد تصویربرداری کند. تمرکز و کار در شلوغی نمایشگاه دشوار است. در این شرایط نمایشگاه‌های مهم دنیا همه‌ی تلاش خود را می‌کنند تا خبرنگاران بتوانند با مشقت کمتری رویدادهای مختلف مرتبط با نمایشگاه را پوشش دهند. الکامپ و دیگر نمایشگاه‌های بزرگ کشور مکان مناسبی برای خبرنگاران ندارند که بتواند در آنجا بنشینند و خبرهای مورد نظر خود را بنویسند یا تصاویر و فیلم‌های گرفته‌شده را مرتب و برای تیم تحریریه ارسال کنند. مشکل بعدی نبود اینترنت مناسب برای خبرنگاران است و متأسفانه آنتن دهی اپراتورها نیز در نمایشگاه چندان مناسب نیست و ارسال خبر از نمایشگاه به بیرون به‌کندی و با مشکلات بسیار همراه است. 

شاید یکی از مهم‌ترین نقاط ضعف نمایشگاه‌های الکامپ یا تلکام را بتوان، نداشتن برنامه‌ریزی از سوی شرکت‌ها و مشخص نبودن زمان کنفرانس‌ها در نمایشگاه‌های داخلی دانست. بسیاری از شرکت‌ها حتی یک روز قبل از نمایشگاه نمی‌دانند دقیقا چه روزی و چه ساعتی قرار است نشست مطبوعاتی برگزار کنند تا محصول یا سرویس جدیدشان را معرفی کنند. تا آخرین لحظه نمی‌دانید فلان کنفرانس مطبوعاتی وزیر یا مدیران شرکت‌های مختلف چه ساعتی برگزار می‌شود. اصلا اهمیتی ندارد که خبرنگاران یکی دو ساعت منتظر بمانند تا کنفرانس شروع شود. این در حالی است که از چند ماه قبل از شروع نمایشگاه‌های مهم، ساعت و مکان دقیق نطق‌های اصلی آن‌ها مشخص می‌شود؛ حتی موضوعات مورد بحث نیز اعلام می‌شود تا خبرنگاران بتوانند خود را برای کنفرانس‌های مورد نظرشان آماده کنند. از ناهماهنگی در زمان کنفرانس‌ها که بگذریم، محتوای قابل ارائه در آن‌ها نیز در بسیاری از اوقات چندان ارزشمند نیست در اکثر آن‌ها سخنران در ابتدای صحبت‌های خود می‌گوید «من سخنران خوبی نیستم». اگر قرار است چیزی ارائه شود باید به بهترین شکل ارائه شود و اگر کسی سخنران خوبی نیست نباید سخنرانی کند. اگر پوشش خبری می‌خواهید یا به جلب توجه کاربران نیاز دارید، پس برای ارائه‌ی خود حسابی وقت صرف کنید و به شکلی سخنان خود را ایراد کنید که نظر مخاطب به سرویس یا خدمات شما جلب شود. 

الکامپ امسال از پنج‌شنبه این هفته شروع می‌شود امیدواریم شاهد نمایشگاه بهتری نسبت به سال پیش باشیم.

نظر شما درباره‌ی نمایشگاه‌های داخلی چیست؟